Zatrudnianie osób, które nie ukończyły 15 lat, oraz zwalnianie młodocianych od odbywania przygotowania zawodowego i od obowiązku dokształcania się.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY, PŁAC I SPRAW SOCJALNYCH
z dnia 21 października 1974 r.
w sprawie zatrudniania osób, które nie ukończyły 15 lat, oraz zwalniania młodocianych od odbywania przygotowania zawodowego i od obowiązku dokształcania się.

Na podstawie art. 191 § 5 pkt 2 i 3 oraz art. 200 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141) po porozumieniu z Ministrem Oświaty i Wychowania oraz z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Zatrudnianie osób nie mających 15 lat, które ukończyły szkołę podstawową.

§  1.
1.
Osoba w wieku powyżej 14 lat, a przed ukończeniem 15 lat, która ukończyła szkołę podstawową, może być na wniosek ustawowego przedstawiciela zatrudniona w celu nauki zawodu.
2.
Jeżeli osoba określona w ust. 1 jest inwalidą, może być zatrudniona w spółdzielczości inwalidzkiej w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy.
§  2.
Osoba, o której mowa w § 1, może być zatrudniona, jeżeli przedstawi zaświadczenie właściwego zakładu społecznej służby zdrowia, stwierdzające, że podjęcie pracy w celu nauki zawodu lub przyuczenia do określonej pracy nie zagraża jej zdrowiu.

Rozdział  2.

Zwolnienie od obowiązku przygotowania zawodowego.

§  3.
Młodociany w wieku powyżej 16 lat, nie posiadający kwalifikacji zawodowych i nie kontynuujący nauki w szkole ponadpodstawowej pomimo zastosowania środków wychowawczych, może być zatrudniony przez uspołeczniony zakład pracy przy pracach prostych i porządkowych, nie związanych z obsługą maszyn i agregatów, jeżeli ten rodzaj zatrudnienia jest zgodny z interesem społecznym i dobrem młodocianego.
§  4.
Zakłady pracy mogą zatrudniać młodocianych na stanowiskach pracy, o których mowa w § 3, na podstawie:
1)
zaświadczenia właściwego zakładu społecznej służby zdrowia, że ten rodzaj pracy nie zagraża zdrowiu młodocianego, oraz
2)
skierowania lub zgody właściwego dla siedziby zakładu pracy organu administracji państwowej stopnia powiatowego.
§  5.
Zakład pracy może zatrudniać młodocianych przy pracach, o których mowa w § 3, pod warunkiem wyznaczenia spośród załogi doświadczonego pracownika w celu sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, o pracach wzbronionych młodocianym oraz o szczególnej ochronie ich zdrowia.

Rozdział  3.

Zwolnienie młodocianych od obowiązku dokształcania się.

§  6.
1.
Młodociani, o których mowa w § 3, nie są obowiązani do dokształcania się zawodowego lub w zakresie średniej szkoły ogólnokształcącej, jeżeli są zatrudnieni przy pracach prostych lub porządkowych.
2.
Jeżeli młodociany jest zatrudniony przy pracach wymienionych w ust. 1 i z własnej inicjatywy dokształca się w szkole zawodowej lub w średniej szkole ogólnokształcącej, zakład pracy obowiązany jest umożliwić mu branie udziału w zajęciach szkolnych według zasad określonych w art. 198 i w art. 202 § 3 i 4 Kodeksu pracy.
§  7.
1.
Młodociani zatrudnieni w celu przyuczenia do określonych prac oraz osoby, o których mowa w § 1 ust. 2, mogą być zwolnieni od obowiązku dokształcania się, jeżeli kontynuowanie przez nich nauki napotyka na istotne trudności z powodu:
1)
braku możliwości dokształcania się w miejscu zamieszkania lub miejscu pracy młodocianego albo w innej pobliskiej miejscowości,
2)
ograniczonych zdolności umysłowych młodocianego lub jego stanu zdrowia, stwierdzonych przez właściwy zakład społecznej służby zdrowia,
3)
przeszkód wynikających ze szczególnej sytuacji osobistej młodocianego.
2.
Zwolnień, o których mowa w ust. 1, udzielają właściwe ze względu na miejsce zamieszkania młodocianych organy administracji państwowej stopnia powiatowego. Zwolnienia wydawane są na wniosek ustawowych przedstawicieli młodocianych lub zatrudniających ich zakładów pracy.
§  8.
Zwolnienie od obowiązku dokształcania się nie może być udzielane młodocianym zatrudnionym w celu nauki zawodu oraz osobom, o których mowa w § 1 ust. 1.

Rozdział  4.

Przepisy końcowe.

§  9.
Traci moc rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 25 października 1960 r. w sprawie zatrudniania młodocianych w charakterze gońców i sprzątaczek (Dz. U. Nr 47, poz. 290).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.43.260

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zatrudnianie osób, które nie ukończyły 15 lat, oraz zwalnianie młodocianych od odbywania przygotowania zawodowego i od obowiązku dokształcania się.
Data aktu: 21/10/1974
Data ogłoszenia: 18/11/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1975