Zniesienie odrębnych systemów emerytalnych dla pracowników b. związków samorządu terytorialnego oraz ich przedsiębiorstw i zakładów.

DEKRET
z dnia 21 września 1950 r.
o zniesieniu odrębnych systemów emerytalnych dla pracowników b. związków samorządu terytorialnego oraz ich przedsiębiorstw i zakładów.

Na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 21 lipca 1950 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 29, poz. 271) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art.  1.
1.
Znosi się odrębne systemy emerytalne dla pracowników byłych związków samorządu terytorialnego oraz ich przedsiębiorstw i zakładów. Istniejące w tym celu odrębne fundusze emerytalne ulegają likwidacji.
2.
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zasady i tryb likwidacji funduszów emerytalnych określonych w ust. 1.
Art.  2.
1.
Pracownicy b. związków samorządu terytorialnego, będący uczestnikami odrębnych systemów emerytalnych, a objęci:
1)
przepisem art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. o uposażeniu pracowników państwowych i samorządowych oraz przewodniczących organów wykonawczych gmin miejskich i wiejskich (Dz. U. R. P. Nr 7, poz. 39),
2)
przepisami, wydanymi na podstawie art. 24 ustawy z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz. U. R. P. Nr 55, poz. 434),

stają się uczestnikami Państwowego Zakładu Emerytalnego.

2.
Inni pracownicy b. związków samorządu terytorialnego, będący uczestnikami odrębnych systemów emerytalnych, podlegają ubezpieczeniu w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
Art.  3.
1.
Osoby, które przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu nabyły prawo do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie odrębnego systemu ubezpieczenia, oraz pozostałe po nim wdowy i sieroty otrzymują zaopatrzenie emerytalne z Państwowego Zakładu Emerytalnego.
2.
Z Państwowego Zakładu Emerytalnego otrzymują zaopatrzenia również osoby, które nabyły prawo do zaopatrzenia emerytalnego z tytułu zatrudnienia:
1)
w b. związkach samorządu terytorialnego na obszarach, należących obecnie do ZSRR,
2)
w b. Związku Rewizyjnym Samorządu Terytorialnego,
3)
w b. Galicyjskim Wydziale Krajowym lub w b. Tymczasowym Wydziale Samorządowym w likwidacji we Lwowie bądź też podległych im urzędach i instytucjach -

oraz wdowy i sieroty pozostałe po tych osobach.

Art.  4.
1.
Do osób, wymienionych w art. 2 ust. 1 i w art. 3 stosuje się przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych z zastrzeżeniem wynikającym z ust. 2 i 3.
2.
Do wysługi emerytalnej zalicza się okres wysługi emerytalnej samorządowej obliczony według zasad dotychczasowych. W przypadkach, gdy zasady obliczenia wysługi emerytalnej samorządowej nie będą mogły być ustalone, stosuje się w tym względzie odpowiednie przepisy ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
3.
Osoby objęte art. 3 zachowują prawo do pobierania zaopatrzenia emerytalnego nawet w tym przypadku, gdy okres ich wysługi emerytalnej samorządowej jest krótszy od okresu, przewidzianego w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Art.  5.

Osobom, wymienionym w art. 2 ust. 2, zalicza się dotychczasowy okres ubezpieczenia na podstawie odrębnych systemów emerytalnych. Dotyczy to również okresów służby samorządowej na obszarach należących obecnie do ZSRR.

Art.  6.

Zaliczenie w innych systemach emerytalnych okresów wysługi emerytalnej lub okresów ubezpieczenia w b. związkach samorządu terytorialnego następuje bez obowiązku uiszczania składek lub opłat.

Art.  7.

W stosunku do wdów, pobierających pensję wdowią na podstawie odrębnych systemów emerytalnych, okres 6-miesięczny przewidziany w art. 5 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 1 lipca 1949 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych (Dz. U. R. P. Nr 42, poz. 304) liczy się od pierwszego dnia najbliższego miesiąca kalendarzowego po wejściu w życie niniejszego dekretu.

Art.  8.
1.
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zasady zaszeregowania do odpowiednich grup uposażenia osób, które pobierają lub pobierały uposażenia emerytalne z funduszów samorządowych.
2.
Prezydia rad narodowych ustalą okresy służby, zaliczalne w myśl art. 4 ust. 2 do wysługi emerytalnej osobom, będącym uczestnikami odrębnych systemów emerytalnych.
Art.  9.

Minister Finansów w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami może na warunkach i w wysokości, określonych na podstawie art. 8 ustawy z dnia 1 lipca 1949 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych (Dz. U. R. P. Nr 42, poz. 304) - przyznać zasiłki posiadającym obywatelstwo polskie:

1)
emerytom samorządowym b. Wolnego Miasta Gdańska, emerytom Administracji Krajowej b. Rzeszy Niemieckiej oraz pozostałym po nich wdowom i sierotom,
2)
emerytom samorządowym b. Rzeszy Niemieckiej (autochtonom) oraz pozostałym po nich wdowom i sierotom,
3)
repatriowanym do Polski emerytom samorządowym b. Rzeszy Niemieckiej i innych państw oraz pozostałym po nich wdowom i sierotom,
4)
autochtonom i repatriowanym do Polski b. pracownikom samorządowym b. Rzeszy Niemieckiej i innych państw, jeżeli osoby te są trwale niezdolne do pracy lub przekroczyły 60 lat, oraz pozostałym po nich wdowom i sierotom,
5) 1
(skreślony).
Art.  9a. 2

1.
Minister Finansów w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami może przyznać zasiłki osobom pobierającym zaopatrzenie z mocy uchwał rad narodowych, zapadłych przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu.
2.
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia warunki przyznania i wysokość zasiłków, o których mowa w ust. 1.
Art.  10.
1.
W art. 5 pkt 6 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych (Dz. U. R. P. Nr 106, poz. 911) skreśla się wyrazy: "pracowników związków komunalnych oraz ich przedsiębiorstw i zakładów, jako też" oraz wyraz "innych".
2.
Tracą moc obowiązującą dotychczasowe przepisy sprzeczne z przepisami niniejszego dekretu, a w szczególności przepis art. 6 b ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396) z późniejszymi zmianami.
Art.  11.

Wykonanie dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.

Art.  12.
1.
Dekret wchodzi w życie pierwszego dnia następnego miesiąca po jego ogłoszeniu.
2.
Terminy rozpoczęcia wypłaty świadczeń przez Państwowy Zakład Emerytalny ustala Minister Finansów.
3.
Do terminu przewidzianego w ust. 2 zaopatrzenia emerytalne wypłacają nadal prezydia rad narodowych bądź inne instytucje w dotychczasowej wysokości z tym ograniczeniem, że od następnego miesiąca po dniu wejścia w życie dekretu wypłacane uposażenia emerytalne nie mogą być niższe niż 3.000 zł i wyższe niż 10.000 zł, pensje wdowie niższe niż 2.100 zł i wyższe niż 5.000 zł, pensje sieroce niższe niż 700 zł i wyższe niż 1.200 zł miesięcznie.
4.
Zaopatrzenia emerytalne wypłacone stosownie do ust. 3 przez prezydia rad narodowych bądź inne instytucje do terminu rozpoczęcia wypłat przez Państwowy Zakład Emerytalny uważa się za wypłacone zgodnie z obowiązującymi przepisami z zastrzeżeniem wynikającym z ust. 5.
5.
Jeżeli zaopatrzenie emerytalne wypłacone stosownie do ust. 3 jest niższe od zaopatrzenia obliczonego na podstawie art. 4 i 8, Państwowy Zakład Emerytalny wypłaci różnicę za czas od wejścia w życie niniejszego dekretu.
Art.  12a. 3

Do pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wejścia w życie rozporządzenia, przewidzianego w art. 9a ust. 2, prezydia rad narodowych nadal wypłacają zaopatrzenia, pobierane z mocy uchwał rad narodowych w dotychczasowej wysokości z tym ograniczeniem, że zaopatrzenie nie może być wyższe niż 300 zł.

1 Art. 9 pkt 5 skreślony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 29 marca 1951 r. (Dz.U.51.19.150) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 listopada 1950 r.
2 Art. 9a dodany przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 29 marca 1951 r. (Dz.U.51.19.150) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 listopada 1950 r.
3 Art. 12a dodany przez art. 1 pkt 3 dekretu z dnia 29 marca 1951 r. (Dz.U.51.19.150) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 listopada 1950 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1950.44.407

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Zniesienie odrębnych systemów emerytalnych dla pracowników b. związków samorządu terytorialnego oraz ich przedsiębiorstw i zakładów.
Data aktu: 21/09/1950
Data ogłoszenia: 04/10/1950
Data wejścia w życie: 01/11/1950