Jakie pytania warto sobie postawić będąc jeszcze na studiach prawniczych?
Włodzimierz Chróścik, dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie stwierdził, że warto odpowiedzieć sobie na pytanie - co chcę robić w życiu? Co tak naprawdę mnie interesuje. Podkreślił również, że bardzo ważna jest świadomość, że każda aplikacja i wybrany zawód to lata wyrzeczeń, ciężka praca i dość niepewna przyszłość. Zwraca uwagę na to, że prawniczy rynek warszawski jest nasycony ponad dziesięciokrotnie bardziej niż chociażby rynek skandynawski! Jest to dowodem na ogromną konkurencję, z którą spotyka się młody radca prawny lub adwokat.
Piotr Waglowski, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet odpowiada, że należy mieć świadomość dlaczego i jaki jest cel studiowania właśnie kierunku prawniczego. Opowiada, że jego praktyki w czasie studiów uświadomiły mu, że każdy z prawniczych zawodów wiąże się z innymi trudnościami i dlatego warto zapytać samego siebie, czy rzeczywiście zależy mi na pracy w prawniczym świecie. Przecież nie każdy poradzi sobie z rozmową ze zgwałconą osobą albo w balansowaniu na granicy etyki zawodowej. Waglowski podkreśla, że w głównej mierze zależy to od osobistej wrażliwości prawnika.
Arkadiusz Radwan, prezes Instytutu Allerhanda powiedział, że warto mieć kontakt z kimś kto posiada te 5, 10 czy 20 lat doświadczenia w tym zawodzie, żeby sprawdzić czy wyobrażenia studenta na temat któregoś z zawodu pokrywają się z rzeczywistością.

Przeczytaj także: Lewiatan: młodzi chcą zmian w systemie praktyk i staży studenckich 

Gdzie warto stawiać pierwsze prawnicze kroki?
Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich i Profesor UKSW podkreśla, że nie popiera rozpoczynanie stażu od pracy w wielkich kancelariach, w których młody student jest tylko małym fragmentem dużej układanki. Poleca zdobywanie jak najbardziej zróżnicowanego doświadczenia zawodowego.
Włodzimierz Chróścik radzi, by po prostu się uczyć. Zdobywanie wiedzy i doświadczenia zawodowego to najważniejsze kwestie. Współpraca z różnymi instytucjami pozwala na zdobycie ogromnego doświadczenia, ale również daje możliwość obycia sie w prawniczym świecie. Według Chróścika ułatwia to wybór ścieżki zawodowej. Jest to również sposób na wyróżnienie się spośród wielkiej grupy rówieśników.
Katarzyna Szymielewicz, prezes Fundacji Panoptykon zwraca uwagę na drogę zgodną z własną intuicją. Podkreśla, że ważne jest również danie sobie szansy na zmianę. Nawet jeśli nie wyjdzie nam za pierwszym razem w jakiejś dziedzinie prawa to nie można się poddawać, a należy szukać innej ścieżki. Szymielewicz podkreśla, że czas studiów to doskonały moment na eksperymenty i wypróbowanie, która dziedzina daje nam satysfakcję. Zwraca uwagę, że z decyzją o kierunku kariery i z wypróbowaniem różnych możliwości nie należy czekać do końca studiów, gdyż wtedy można ulec zdaniu innych znajomych, idąc za większością.

Czy warto odbywać praktyki non-profit?
Prof. Irena Lipowicz poleca praktykę chociażby w uczelnianych Klinikach Prawa. Ważne jest, żeby przejść chociaż na chwilę na tzw. "drugą stronę lustra". Mówi, że w tym wypadku warto przyjrzeć się wzorowi amerykańskiemu, gdzie na korzyść prawnika działa praca adwokata w biednej dzielnicy. Tak samo, zdaniem prof. Lipowicz powinno być w Polsce.
Mikołaj Pietrzak, adwokat z kancelarii Pietrzak & Sidor odpowiada, że studentowi ciężko byłoby zdobyć doświadczenie w organizacjach państwowych, natomiast te pozarządowe chętnie korzystają z wolontariatu. Podkreśla, że najcenniejszymi współpracownikami są ci, którzy mają doświadczenie z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Przeczytaj także: Staże i praktyki nie spełniają oczekiwań studentów 

Jakie inne aktywności powinien podejmować student prawa?
Andrzej Zwara, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej zwraca uwagę, że juz na etapie studiów młody człowiek powinien próbować wyróżniać się w tłumie. Epoka kiedy student siedział tylko z nosem w książkach już dawno minęła. Stwierdza, że studenci powinni poszukiwać ciekawych miejsc do odbycia praktyki, brać udział w konkursach krasomówczych, publikować teksty na portalach prawniczych i pismach studenckich, angażować się w życie samorządu studenckiego. Student, który zatrzymał się w poprzedniej epoce będzie miał ogromne trudności ze znalezieniem pracy.
Prof. Irena Lipowicz mówi, że student musi się wyróżniać. Podkreśla też, że powinien poznać smak sukcesu, bo wtedy zawód prawniczy może być dla niego satysfakcjonujący.

W jakie inne umiejętności warto inwestować?
Mikołaj Pietrzak zachęca do brania udziału w programie Erasmus. Poleca również staże i wymiany międzynarodowe. Ważne jest również biegłe władanie językiem angielskim oraz uczęszczanie w rozprawach sądowych. Inaczej rozumie się kodeks postępowania karnego, jeśli przyglądamy się rozprawie.
Prof. Irena Lipowicz stwierdza, że dużo zależy od naszego kierunku zainteresowań. Jeśli interesuje nas prawo karne, to warto mieć styczność z psychologią, jeśli prawo cywilne lub administracyjne to ważna jest ekonomia i zarządzanie. Można korzystać z otwartych wykładów na uczelniach.

Czy aplikacja po studiach to jedyna droga dla młodego prawnika?
Andrzej Zwara mówi, że jeśli student chce zostać praktykiem to aplikacja jest bardzo ważna. Posiadanie jedynie tytułu "magistra prawa" powoduje duże ograniczenia w karierze zawodowej.
Mikołaj Pietrzak podkreśla, że ogromnie ważne jest znalezienie patrona. Stwierdza, że nie ma nic cenniejszego niż kontakt z i przyglądanie się jak wykonywana jest praca. Tego nie można nauczyć się z książek, a patron pokaże jak rozmawiać z klientami i budować z nimi relacje.
Prof. Irena Lipowicz zachęca do zapoznania się z innymi aplikacjami, poza tymi najbardziej popularnymi. Zwraca uwagę na aplikację sejmową, czy legislacyjną.
Podkreśla, że ważne jest również zdobycie uprawnień mediatora. Według niej jest to przyszłość polskiego sądownictwa i świata prawniczego. Dla młodych jest to ogromna szansa.

Przeczytaj także: Polscy pracownicy znają język angielski 

Jakie błędy popełniają młodzi na starcie?
Mikołaj Pietrzak stwierdza, że jest to duży pośpiech i chęć łatwego zysku. Trzeba liczyć się z tym, że na początku kariery nie zarabia się wiele, a zarobki rosną wraz ze zdobytym doświadczeniem.
Włodzimierz Chróścik przestrzega przed wygórowanymi ambicjami i niechęcią do poszerzania wiedzy. Kluczem do sukcesu jest ambicja połączona z wytrwałością i sumiennością. Należy pamiętać o swoich marzeniach, ale bardzo ważny jest rozwój intelektualny i zawodowy.
Prof. Irena Lipowicz twierdzi, że pułapką może być zbyt wąska specjalizacja już na samym początku. Trzeba zdobywać jak najwięcej doświadczenia prawniczego i wiedzy.
Prof. Lipowicz mówi również, że można przewidzieć w jakim świecie prawniczym znajdą się obecni studenci. Większa liczba migrantów będzie prowadziła do zapotrzebowania na prawników specjalizujących się w prawie międzynarodowym prywatnym i prawie administracyjnym. Wielką rolę będą odgrywały nowe technologie, a mało jest w świecie prawniczym specjalistów od prawa internetowego, czy nanotechnologii.

Każdy student może czytając powyższe wypowiedzi znaleźć wskazówki, które będą cenne właśnie dla niego. Warto skorzystać z rad doświadczonych i wybitnych polskich prawników. W końcu oni również przechodzili całą drogę: studiowanie i początki kariery oraz osiągnęli sukces.
Warto znaleźć swoją własną drogę, ale nie należy zamykać się i bronić przed innymi specjalizacjami. W końcu nigdy do końca nie możemy być pewni, że wybrana przez nas dziedzina jest tą najwłaściwszą. Warto również cały czas pogłębiać wiedzę i śledzić rynek prawniczy poszukując odpowiedniego dla siebie miejsca.
(wr/dgp)


Więcej przeczytasz w serwisie Dziennik Gazeta Prawna>>>