W konkursie na profesora uczelni decydujący dorobek, a nie stopień

Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zawiera przepisy, które pozwalają, by profesorem uczelni został doktor. Tymczasem szkoły wyższe rzadko korzystają z takiej możliwości i eliminują doktorów przy naborze, wymagając, by osoba kandydująca na profesora uczelni miała habilitację.

Decydującym kryterium wyboru najlepszego kandydata na omawiane stanowisko powinno być doświadczenie i dorobek naukowy, dydaktyczny lub artystyczny, dzięki któremu pracownik przyczyni się do zapewnienia przez uczelnię możliwie najwyższej jakość kształcenia, co jest jej podstawowym zadaniem i obowiązkiem - wyjaśnia resort nauki.

RPO: Konieczne zmiany w nadawaniu tytułów profesorskich>>

Wymóg w konkursie

W interpelacji skierowanej do ministra posłowie zauważają, że w postępowaniach konkursowych ogłaszanych przez uczelnie publiczne w wielu przypadkach nie stosują się one do przepisów, które pozwalają na zatrudnienie na stanowisku profesora uczelni osoby ze stopniem doktora. W ogłoszeniach konkursowych wpisywany jest wymóg posiadania stopnia doktora habilitowanego lub jest to warunek przystąpienia do konkursu (jest to omijanie prawa - stopień nie jest wymagany do objęcia stanowiska, ale wymagany do uczestnictwa w konkursie o to stanowisko). 

Jak podkreśla resort nauki, zgodnie z  art. 116 ust. 2 pkt 2 ustawy z 20 lipca 2018 r.- Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85, z późn. zm.), na stanowisku profesora uczelni może być zatrudniona osoba posiadająca co najmniej stopień doktora oraz znaczące osiągnięcia:

•     dydaktyczne lub zawodowe – w przypadku pracowników dydaktycznych,
•     naukowe lub artystyczne – w przypadku pracowników badawczych,
•     naukowe, artystyczne lub dydaktyczne – w przypadku pracowników badawczo-dydaktycznych.

A zatem,  choć statut uczelni może określać dodatkowe kwalifikacje niezbędne do zajmowania stanowisk ustawowych (w tym profesora uczelni), to wymagania nie mogą jednak dotyczyć posiadania lub obowiązku uzyskania stopnia doktora habilitowanego w przypadku stanowiska profesora uczelni.

- Oznacza to, że do konkursu na stanowisko profesora uczelni może przystąpić osoba spełniająca minimalne kryteria określone w PSWN, tj. posiada co najmniej stopień doktora i znaczne osiągnięcia, a także osoba posiadająca wyższy stopień naukowy – habilitację. Uczelnia nie może uniemożliwiać udziału w konkursie na stanowisko profesora uczelni osobom posiadającym stopień naukowy doktora, a decydującym kryterium wyboru najlepszego kandydata na omawiane stanowisko powinno być doświadczenie i dorobek naukowy, dydaktyczny lub artystyczny, dzięki któremu pracownik przyczyni się do zapewnienia przez uczelnię możliwie najwyższej jakość kształcenia, co jest jej podstawowym zadaniem i obowiązkiem - tłumaczy Sebastian Skuza, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Zatem, zarówno statut uczelni, jak i ogłoszenie o konkursie muszą zawierać minimalne wymagania, niezbędne do objęcia danego stanowiska jako elementy konieczne. Wyboru osoby na stanowisko profesora uczelni dokonuje się po indywidualnym rozpatrzeniu jej kandydatury i jest domeną powoływanej w tym celu komisji konkursowej w uczelni. Zgodnie z art. 23 ust. 2 pkt. 11 PSWN rektor zapewnia wykonywanie przepisów w uczelni, dotyczących m.in. naboru na stanowiska nauczycieli akademickich. W związku z tym, w przypadku nieprawidłowości związanych z przebiegiem konkursu, należy je niezwłocznie zgłosić – w pierwszej kolejności rektorowi.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.