Prezydent Miasta orzekł, że wnioskodawczyni nienależnie pobrała świadczenia rodzinne - zasiłki na dzieci i nakazał ich zwrot. Organ wskazał, że dwie pełnoletnie córki wnioskodawczyni w lipcu 2016 r. utraciły status ucznia, natomiast od 1 września 2016 r. zostały przyjęte do liceum zaocznego.
Zdaniem Prezydenta Miasta wnioskodawczyni nie przysługiwał zasiłek rodzinny za sierpień 2016 r. Zatem koniecznym stało wydanie decyzji orzekającej o uznaniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń.
Odwołanie do SKO
Wnioskodawczyni złożyła odwołanie od powyższej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Podniosła, że świadczenia rodzinne jej się należą, ponieważ dzieci w sierpniu jedynie przeniosły się z jednej szkoły do innej. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Prezydenta Miasta. Podkreśliło, iż na dzień wydania decyzji przyznającej wnioskodawczyni prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, jej córki były uczennicami w jednej szkole - do lipca 2016 r. Od września 2016 r. uczęszczały zaś do innej szkoły. W sierpniu zatem nie spełniały ustawowej przesłanki niezbędnej dla przyznania świadczenia rodzinnego, jaką jest „nauka w szkole”. Zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego, gdy dziecko powyżej 18 roku życia jest skreślone przez szkołę z listy słuchaczy, to od dnia skreślenia nie jest uczniem tej szkoły i nie pobiera w niej nauki. Złożenie w czasie wakacji dokumentów do następnej szkoły nie oznacza, że dziecko uczy się w tej szkole.
Skarga do WSA
Wnioskodawczyni złożyła skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. SKO wniosło o oddalenie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał skargę za zasadną. W związku z tym uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta. Zaskarżona decyzja oraz decyzja organu pierwszej instancji naruszają prawo.
Świadczenia rodzinne
Na gruncie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1952), osoba, która pobrała nienależnie świadczenia rodzinne, jest obowiązana do ich zwrotu. W rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy za nienależnie pobrane świadczenia rodzinne uważa się świadczenia rodzinne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń rodzinnych albo wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.
WSA zwrócił uwagę, że z art. 24 ustawy o świadczeniach rodzinnych wynika generalna zasada przyznawania prawa do świadczeń rodzinnych na okres jednego roku - od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego.
Zmiana szkoły
Rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 września każdego roku, a kończy z dniem 31 sierpnia kolejnego roku. Ukończenie nauki w szkole ustawodawca wiąże z zakończeniem roku szkolnego, co ma miejsce w dniu 31 sierpnia. Rok szkolny obejmuje nie tylko zajęcia dydaktyczne, ale również planowane przerwy w zajęciach takie jak ferie, czy wakacje.
W orzecznictwie przyjmuje się, że zmiana szkoły w czasie roku szkolnego, w okresie wakacji, tak jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie, nie może być znaczeniowo różna od zmiany dokonanej w czasie trwania zajęć. Nie może więc powodować utraty uprawnień do zasiłku rodzinnego i powiązanych z nim dodatków. WSA podkreślił, że w omawianej sprawie czas od utraty statusu ucznia i uzyskaniem tego statusu w nowej szkole przez córki wnioskodawczyni, wynikał z określonego systemu nauczania i naboru. W sytuacji zamiaru kontynuowania nauki przez córki skarżącej w nowej szkole obowiązek poinformowania organu o tym fakcie nie powstał. Tym bardziej nie można zarzucić skarżącej, że pobierając świadczenie działała w złej wierze.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 22 lutego 2018 r., II SA/Łd 17/18, LEX nr 2452667.
Karta Nauczyciela. Komentarz>>