Czy posiada kwalifikacje nauczyciel do nauczania matematyki w szkole ponadgimnazjalnej, który ma tytuł zawodowy licencjat w zakresie nauczania fizyki i matematyki oraz tytuł zawodowy magister w zakresie nauczania fizyki?
Czy powinien ukończyć studia podyplomowe w zakresie matematyki?


Ze szkół ponadgimnazjalnych, według mojej opinii omawiany nauczyciel posiada kwalifikacje do nauczania matematyki jedynie w zasadniczej szkole zawodowej. Natomiast nie posiada kwalifikacji do nauczania matematyki w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym, technikum, uzupełniającym liceum ogólnokształcącym, technikum uzupełniającym i szkołach policealnych. Aby posiadać kwalifikacje do nauczania matematyki w tych szkołach powinien ukończyć studia podyplomowe z zakresu matematyki.

W kontekście zadanego pytania należy przede wszystkim pamiętać, że spełnianie przez nauczycieli kwalifikacji uzależnione jest od typu szkoły w jakiej są zatrudnieni oraz nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć. Jak zatem z tego wynika użycie w treści pytania jedynie ogólnego sformułowania "kwalifikacje nauczyciela do nauczania w szkole ponadgimnazjalnej" bez bliższego określenia jest niewystarczające. Innych kwalifikacji wymaga się od nauczyciela zatrudnionego w zasadniczej szkole zawodowej, a innych przykładowo w liceum ogólnokształcącym.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, wskazując w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i placówek, określa w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Od 1 września 2009 r. szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli określa § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 400). Standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia miedzykierunkowe oraz makrokierunki (Dz. U. z 2007 r. Nr 164, poz. 1166). W przypadku oceny kwalifikacji konkretnego nauczyciela należy pamiętać, że ilekroć w nowych przepisach jest mowa o studiach magisterskich należy przez to rozumieć studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie (§ 1 pkt 6). Ponadto na stanowisku nauczyciela w ww. szkołach można zatrudnić osobę, która ukończyła studia magisterskie na kierunku (specjalności) innym niż zgodnym z nauczanym przedmiotem, lub którego zakres określony w standardzie kształcenia dla tego kierunku studiów w grupie treści podstawowych i kierunkowych obejmuje treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, ale dodatkowo musi ukończyć studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu oraz posiadać przygotowanie pedagogiczne. Jak zatem z tego wynika nauczyciel, który ukończył studia licencjackie w zakresie fizyki i matematyki oraz studia magisterskie w zakresie fizyki nie posiada kwalifikacji do nauczania matematyki w tego typu szkołach. Według mojej opinii omawianego nauczyciela należy traktować jako osobę, która ukończyła studia magisterskie na kierunku innym niż zgodnym z nauczanym przedmiotem (matematyki) i aby posiadać kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu musi dodatkowo ukończyć studia podyplomowe z tego zakresu. Natomiast odmiennie przedstawia się sytuacji w przypadku innej szkoły ponadgimnazjalnej, a mianowicie zasadniczej szkoły zawodowej. Przepis § 3 ww. rozporządzenia określa kwalifikacje nauczyciela w zasadniczych szkołach zawodowych obowiązujące od 1 września 2009 r.

Krzysztof Lodziński