Po półroczu należy rozliczyć się z realizacji tzw. "godzin karcianych".
Czy należy uznać jako wypracowaną godzinę "karcianą" w sytuacji, gdy nauczyciel jest w gotowości do zrealizowania tej godziny a uczeń nie przyjdzie na zajęcia?
Szczegółowe regulacje wszystkich kwestii związanych z godzinami karcianymi, w tym rozliczenie tych godzin, pozostają w kompetencji dyrektora danej szkoły.
W ramach czasu pracy (do 40 godzin tygodniowo w przypadku nauczyciela pełnozatrudnionego) nauczyciel realizuje (art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela - tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN:
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz (tzw. pensum),
2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum- prowadzi zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły w wymiarze 2 godzin w tygodniu;
b) nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej - prowadzi zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły w wymiarze 1 godziny w tygodniu;
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Dodatkowe zajęcia realizowane przez nauczycieli powinny być rejestrowane i rozliczane w dziennikach zajęć pozalekcyjnych w okresach półrocznych (art. 42 ust. 7a KN). Zajęcia te rozlicza się z wyłączeniem ferii zimowych, ferii letnich, dni wolnych od pracy oraz przerw w nauce określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz. U. Nr 46, poz. 432 z późn. zm.). Ponadto w sytuacji usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela wynikającej z niezdolności do pracy, wymiar dodatkowych zajęć ulega obniżeniu odpowiednio o jedną godzinę lub dwie godziny (w zależności od zatrudniającej placówki) za każdy tydzień niezdolności pełnozatrudnionego nauczyciela do pracy, w półrocznym okresie rozliczeniowym (art. 42 ust. 3c KN). Należy podkreślić, iż przepisy nie regulują szczegółowo kwestii związanych z godzinami karcianymi, w tym sytuacją przedstawioną w pytaniu. Godziny te nie podlegają również żadnym procedurom – chyba że w danej placówce zostaną takie ustalone. Oznacza to, iż szczegółowe regulacje wszystkich kwestii związanych z godzinami karcianymi pozostają w kompetencji dyrektora danej szkoły. Dyrektor szkoły odpowiada bowiem za prawidłową realizację procesu dydaktyczno-wychowawczego w szkole a zatem do jego kompetencji będzie należało ustalenie zasad realizacji oraz rozliczania dodatkowych zajęć (art. 7 ust. 2 KN). W mojej ocenie, jeśli jednak nauczyciel pozostawał w gotowości do realizacji dodatkowej godziny, czyli przebywał w szkole w wyznaczonym na realizację godzin karcianych czasie a godzina taka nie została zrealizowana z przyczyn od niego niezależnych (np. niezapowiedzianej nieobecności uczniów) należy przyjąć, iż godzina została zrealizowana. Jednak – jak wskazano wyżej – kompetencje w tej kwestii pozostają w gestii dyrektora szkoły.

Agnieszka Kosiarz