Czy prawidłowym będzie nieujęcie w procedurach kontroli zarządczej w szkole procesu dydaktycznego, wychowawczego i opiekuńczego, który jest unormowany w ramach nadzoru pedagogicznego?
Kontrola zarządcza dotyczy przede wszystkim obszaru wykorzystania finansów publicznych dla zapewnienia realizacji celów i zadań statutowych. Standardy kontroli zarządczej określone dla sektora finansów publicznych przez Ministra Finansów sugerują przedmiot kontroli. Podobnie w przypadku kontroli i ewaluacji jako podstawowych form sprawowania nadzoru pedagogicznego. Minister Edukacji Narodowej określił standardy ogólne, zwane wymaganiami w określonych obszarach działalności szkoły lub placówki. Kontrola zarządcza i kontrola (bądź ewaluacja) mają wiele wspólnych celów szczegółowych, np. działanie zgodne z prawem, efektywność, osiąganych z zastosowaniem podstawowych wymagań określonych w niżej wymienionych rozporządzeniach stanowiących akty wykonawcze wydane na podstawie dwóch różnych ustaw. W związku z tym zasadnym wydaje się odrębne planowanie kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego oraz kontroli i ewaluacji. Ich cele ogólne są wspólne. Wymogiem staje się wówczas spójność działań na rzecz osiągnięcia celów ogólnych działalności szkoły lub placówki, szczególnie w zakresie zarządzania.
Kontrola zarządcza w jednostkach sektora finansów publicznych (taką jest szkoła) stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
Minister Finansów na podstawie art. 69 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) - dalej u.f.p., ogłosił w grudniu 2009 r. standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Treść tych standardów zawiera załącznik do komunikatu nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Standardy określają podstawowe wymagania odnoszące się do kontroli zarządczej w sektorze finansów publicznych. Celem ich jest promowanie wdrażania w tym sektorze spójnego i jednolitego modelu kontroli zarządczej, który jest zgodny z międzynarodowymi standardami w tym zakresie.
Osoby odpowiedzialne za funkcjonowanie kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych powinny wykorzystać te standardy do tworzenia, oceny i doskonalenia systemów kontroli zarządczej. Przy czym przy wdrażaniu wytyczonego w standardach modelu kontroli zarządczej należy uwzględnić specyficzne zadania jednostki oraz warunki, w których jednostka działa.
Podstawy prawne działań w zakresie kontroli zarządczej stanowią przepisy:
- u.f.p.;
- rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 21, poz. 108);
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 61, poz. 378);
- rozporządzenie Ministra Finansów z 29 grudnia 2009 r. w sprawie komitetu audytu (Dz. U. Nr 226, poz. 1826);
- komunikat nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 15, poz. 84);
- komunikat nr 1 Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 2, poz. 12).
Nadzór pedagogiczny sprawowany jest według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) wydanym na podstawie art. 35 ust. 6 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) - dalej u.s.o. Zawiera ono wymagania wobec szkół i placówek, które musza być spełnione w podstawowych obszarach ich działania.
Krzysztof Gawroński