Kontrola gospodarki finansowej stowarzyszeń.

UCHWAŁA Nr 235
RADY MINISTRÓW
z dnia 26 lipca 1962 r.
w sprawie kontroli gospodarki finansowej stowarzyszeń.

W celu ujednolicenia trybu przeprowadzania w gospodarce finansowej stowarzyszeń kontroli przewidzianej w art. 43a Prawa o stowarzyszeniach Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Kontrola gospodarki finansowej stowarzyszeń, zwana dalej "kontrolą", obejmuje badanie całokształtu działalności finansowej stowarzyszenia (kontrola pełna) bądź określonej jej części lub określonych rodzajów operacji (kontrola częściowa).
2.
Przepisy uchwały odnoszą się do kontroli gospodarki finansowej stowarzyszeń zarówno dotowanych z budżetu Państwa, jak i nie korzystających z takich dotacji.
§  2.
1.
Kontrola ma na celu badanie działalności finansowej kontrolowanego stowarzyszenia pod względem legalności, rzetelności i gospodarności. W stowarzyszeniach dotowanych z budżetu Państwa lub korzystających w odniesieniu do prowadzonej przez nie działalności gospodarczej ze zwolnień od podatku dochodowego albo korzystających z ofiarności publicznej kontrola może objąć również badanie gospodarki finansowej pod względem celowości, jeżeli szczególne okoliczności tego wymagają lub jeżeli takie polecenie wyda organ zlecający przeprowadzenie kontroli.
2.
Kontrola polega na badaniu dokumentów, ewidencji i sprawozdań dotyczących działalności kontrolowanego stowarzyszenia. Kontrola może objąć również sprawdzenie stanu faktycznego środków (trwałych i obrotowych) kontrolowanego stowarzyszenia lub jego zobowiązań oraz funduszów i zgodności stanu faktycznego z dokumentacją kontrolowanego stowarzyszenia.
§  3.
Kontrolę przeprowadza organ nadzorujący stowarzyszenie, który w uzasadnionych przypadkach może zwrócić się o współudział w przeprowadzeniu kontroli bądź o udzielenie w miarę możliwości pomocy fachowej w tym zakresie do właściwego wydziału finansowego i inspektoratu kontrolno-rewizyjnego.
§  4.
Organy administracji państwowej, przeprowadzające kontrolę stowarzyszeń na mocy przepisów szczególnych, obowiązane są przekazać odpis protokołu do właściwego organu nadzorującego i instytucji dotującej stowarzyszenie w razie stwierdzenia niezgodności działalności stowarzyszenia ze statutem bądź w razie wykrycia nadużyć.
§  5.
1.
Osobie przeprowadzającej kontrolę przysługują następujące uprawnienia:
1)
wstęp do pomieszczeń, składnic i innych obiektów kontrolowanego stowarzyszenia w zakresie niezbędnym do wykonywania kontroli,
2)
asystowanie przy wszelkich czynnościach związanych z działalnością finansową kontrolowanego stowarzyszenia,
3)
wgląd do urządzeń ewidencyjnych, planów, sprawozdań oraz wszelkich innych akt i dokumentów stowarzyszenia, jak również sporządzanie odpisów i wyciągów,
4)
żądanie od zarządu lub pracowników stowarzyszenia ustnych i pisemnych wyjaśnień,
5)
przesłuchiwanie osób zainteresowanych,
6)
występowanie o wydanie doraźnych zarządzeń stosownie do § 7,
7)
zabezpieczanie mienia i dowodów,
8)
występowanie z wnioskami o powołanie biegłych lub rzeczoznawców, jeżeli okaże się to niezbędne.
2.
Zarząd stowarzyszenia bądź zarząd oddziału stowarzyszenia jest obowiązany zapewnić niezbędną pomoc techniczną przy wykonywaniu czynności kontrolnych.
§  6.
1.
Przed przystąpieniem do czynności osoba przeprowadzająca kontrolę powinna zawiadomić o tym przewodniczącego lub urzędującego członka zarządu stowarzyszenia, okazując upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.
2.
Kontrolę przeprowadza się w godzinach pracy obowiązujących stowarzyszenie, jeżeli nie zachodzi uzasadniona potrzeba przeprowadzenia kontroli w innych godzinach.
3.
Kontrola nie powinna trwać dłużej niż 30 dni. Organ zlecający przeprowadzenie kontroli może w uzasadnionych przypadkach przedłużyć kontrolę poza ten okres.
§  7.
1.
Dla zapobieżenia bezpośrednio grożącej poważnej szkodzie osoba przeprowadzająca kontrolę zwraca się do zarządu stowarzyszenia o wydanie stosownych doraźnych zarządzeń.
2.
Wystąpienie, o którym mowa w ust. 1, powinno być sporządzone na piśmie i doręczone zarządowi kontrolowanego stowarzyszenia za pokwitowaniem odbioru.
3.
O wystąpieniu osoba przeprowadzająca kontrolę zawiadamia niezwłocznie organ, który zlecił jej przeprowadzenie kontroli. Organ ten obowiązany jest zbadać, czy kontrolowane stowarzyszenie zastosowało się do zleceń kontroli.
§  8.
1.
W razie ujawnienia w toku kontroli przestępstwa osoba przeprowadzająca kontrolę obowiązana jest zabezpieczyć dowody przestępstwa oraz spowodować zawiadomienie właściwego organu powołanego do ścigania przestępstw.
2.
O dokonanym zabezpieczeniu dowodów należy niezwłocznie powiadomić organ, który zlecił przeprowadzenie kontroli.
3.
Dowody przestępstwa zabezpiecza się przez:
1)
przechowanie ich w kontrolowanym stowarzyszeniu w zabezpieczonym schowku lub pomieszczeniu,
2)
opieczętowanie dowodów i oddanie na przechowanie zarządowi lub pracownikowi kontrolowanego stowarzyszenia za pokwitowaniem, które dołącza się do protokołu kontroli.
4.
Jeżeli stosowanie zabezpieczenia dowodów w sposób przewidziany w ust. 3 nie jest wskazane, zabezpieczenie dowodów może nastąpić przez ich zabranie z kontrolowanego stowarzyszenia za potwierdzeniem odbioru na piśmie i dołączeniem dowodów do protokołu kontroli.
5.
Organ zlecający przeprowadzenie kontroli lub osoba przez niego upoważniona może zarządzić zwolnienie dowodów spod zabezpieczenia.
§  9.
1.
Z wyników kontroli sporządza się protokół, który podpisują osoba przeprowadzająca kontrolę, przedstawiciele zarządu kontrolowanego stowarzyszenia i główny księgowy lub inna osoba odpowiedzialna za prawidłową organizację i kontrolę gospodarki finansowej.
2.
Zgłoszone przez zarząd stowarzyszenia przed podpisaniem protokołu zastrzeżenia co do ustaleń zawartych w protokole osoba przeprowadzająca kontrolę obowiązana jest zbadać dodatkowo.
3.
Jeden egzemplarz protokołu doręcza się zarządowi stowarzyszenia, a w razie kontrolowania oddziału stowarzyszenia - również zarządowi oddziału za pokwitowaniem, a ponadto organowi, z którego inicjatywy przeprowadzono kontrolę, i państwowemu organowi nadzorującemu.
§  10.
1.
Jeżeli zarząd kontrolowanego stowarzyszenia odmówił podpisania protokołu, protokół podpisuje jednostronnie osoba przeprowadzająca kontrolę, zamieszczając odpowiednią notatkę w protokole. Zarząd stowarzyszenia, który odmówił podpisania protokołu, powinien złożyć pisemne wyjaśnianie przyczyn tej odmowy.
2.
Po podpisaniu protokołu nie wolno dokonywać w jego treści żadnych poprawek ani dopisków, z wyjątkiem sprostowania omyłek pisarskich, które podpisuje osoba przeprowadzająca kontrolę.
3.
Zarząd kontrolowanego stowarzyszenia może przy podpisaniu protokołu lub w ciągu 7 dni od daty podpisania protokołu kontroli złożyć na piśmie organowi przeprowadzającemu kontrolę wyjaśnienia dotyczące treści protokołu.
§  11.
1.
Na podstawie ustaleń kontroli organ przeprowadzający kontrolę kieruje do zarządu stowarzyszenia zarządzenia pokontrolne w ciągu 30 dni od zakończenia kontroli.
2.
Zarząd kontrolowanego stowarzyszenia obowiązany jest wykonać zarządzenia pokontrolne i nadesłać sprawozdanie z ich wykonania w terminie dni 30 od daty ich otrzymania.
3.
Organ przeprowadzający kontrolę może w szczególnie uzasadnionych przypadkach na wniosek zarządu kontrolowanego stowarzyszenia przedłużyć termin nadesłania sprawozdania z wykonania zarządzeń pokontrolnych. Termin ten nie może być jednak dłuższy niż 3 miesiące; wykonanie zarządzeń pokontrolnych sprawdza organ przeprowadzający kontrolę.
§  12.
1.
W stowarzyszeniach dotowanych z budżetu Państwa lub korzystających z ofiarności publicznej, a nie prowadzących działalności gospodarczej, powinna być wyznaczona osoba odpowiedzialna za prawidłową organizację i kontrolę gospodarki finansowej.
2.
Minister Finansów, biorąc pod uwagę wysokość udzielanej dotacji, określi, na wniosek państwowych organów dotujących, zgłoszony w porozumieniu z zarządami głównymi stowarzyszeń, które z nich powinny utworzyć stanowisko głównego księgowego.
3.
Wyznaczanie osoby odpowiedzialnej za prawidłową organizację i kontrolę gospodarki finansowej oraz powoływanie na stanowisko głównego księgowego należy do zarządu stowarzyszenia.
4.
Do osób odpowiedzialnych za prawidłową organizację i kontrolę gospodarki finansowej w stowarzyszeniach, o których mowa w ust. 1, oraz do głównych księgowych mają zastosowanie przepisy uchwały nr 187 Rady Ministrów z dnia 12 maja 1959 r. w sprawie rewizji finansowo-księgowej państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski z 1959 r. Nr 58, poz. 278 i z 1961 r. Nr 87, poz. 370), dotyczące głównych księgowych jednostek budżetowych.
§  13.
1.
W stowarzyszeniach dotowanych i nie dotowanych z budżetu Państwa, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą, powinno być utworzone stanowisko głównego księgowego.
2.
Do głównych księgowych tych stowarzyszeń stosuje się odpowiednio przepisy § 12 ust. 3 i 4.
§  14.
Stowarzyszenia, które prowadzą działalność gospodarczą przez komórki wyodrębnione, oraz spółki handlowe, w których stowarzyszenia posiadają udział na podstawie zezwolenia Ministra Finansów - powinny utworzyć stanowisko głównego księgowego, do którego mają zastosowanie przepisy uchwały powołanej w § 12 ust. 4, dotyczące głównych księgowych w przedsiębiorstwach państwowych.
§  15.
Stowarzyszeniom nie wymienionym w §§ 12-14, w których nie jest utworzone stanowisko głównego księgowego, zaleca się:
1)
wyznaczenie w stowarzyszeniu osoby odpowiedzialnej za prawidłową organizację i kontrolę gospodarki finansowej,
2)
ustalenie dla tej osoby uprawnień i obowiązków analogicznych do uprawnień i obowiązków przewidzianych dla głównego księgowego, o którym mowa w § 12 ust. 4.
§  16.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024