Czy wolno te godziny kumulować, czy też muszą być realizowane w każdym tygodniu?
Co do zasady dodatkowe zajęcia nadobowiązkowe dla uczniów nauczyciel powinien prowadzić cyklicznie raz w tygodniu przez cały rok szkolny i rozliczać je w dzienniku zajęć pozalekcyjnych (art. 42 ust. 2 pkt a Karty Nauczyciela). Jeżeli jednak dla przykładu nauczyciel prowadzący kółko teatralne zaplanował w planie organizacji pracy zajęć dodatkowych wyjście z uczniami na 2 godzinny spektakl teatralny, to w świetle art. 42 ust. 7a Karty Nauczyciela należy uznać, że w następnym tygodniu zajęcia z kółka teatralnego nie muszą być przeprowadzone.
W odpowiedzi przyjęto założenie, że chodzi tu o dodatkową godzinę pracy, o której mowa w zmienionych od dnia 1 września 2009 r. przepisach art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674) - dalej KN.
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 1) - dalej u.z.k.n., wprowadza obowiązkowy minimalny wymiar zajęć pozalekcyjnych (1 godzina tygodniowo w roku szkolnym 2009/2010) realizowanych przez każdego nauczyciela zatrudnionego w publicznej szkole.
W okresie przejściowym, zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 u.z.k.n. wymiar obowiązkowych zajęć dodatkowych, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a KN (czyli w szkole podstawowej i gimnazjum), od dnia 1 września 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2010 r. będzie wynosił - 1 godzinę tygodniowo.
A zatem każdy nauczyciel od 1 września 2009 r. zobowiązany jest prowadzić obowiązkowo zajęcia pozalekcyjne dla uczniów w wymiarze 1 godziny tygodniowo. Zajęcia opiekuńczo-wychowawcze powinny być przeznaczone m.in. na zajęcia zwiększające szanse edukacyjne uczniów: na pracę z uczniem zdolnym lub z uczniem mającym trudności w nauce oraz na zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów.
Stosownie do zmienionych ramowych planów nauczania kompetencje do ustalenia tygodniowej liczby nowych godzin do dyspozycji dyrektora szkoły w każdym roku szkolnym, przeznaczonych na zajęcia nadobowiązkowe dla uczniów w danej klasie, posiada dyrektor szkoły. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.) nie określa minimalnej liczby godzin tego rodzaju realizowanych w danej klasie. Oznacza to, że statut szkoły, a w zakresie planu pracy szkoły - arkusz organizacji szkoły pozostają jej kluczowymi dokumentami w kwestii organizacji i sposobu wypełniania zadań szkoły, w tym w oparciu o egzekwowanie obowiązków pracowniczych przez pracodawcę. Dokumenty te powinny zawierać szczegółowe informacje dotyczące realizowanych przez szkołę zajęć dodatkowych (koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, SKS-y, itp.), co więcej organizacja tych zajęć powinna być dostosowana do potrzeb i zainteresowań uczniów.
Obowiązku prowadzenia zajęć dodatkowych w wymiarze określonym w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b KN nie nakłada się na osoby wymienione w art. 42 ust. 3a KN. Ponadto w świetle nowego przepisu art. 42 ust. 3b KN nauczycielowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze zajęć, wymiar zajęć nadobowiązkowych, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a i b KN, w półrocznym okresie rozliczeniowym, obniża się proporcjonalnie do wykonywanego wymiaru zajęć.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 42 ust. 7a KN nadobowiązkowe zajęcia dodatkowe dla uczniów realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela, są rejestrowane i rozliczane w okresach półrocznych w dziennikach zajęć pozalekcyjnych.
Urszula Kołowska