Miejsce zamieszkania osoby fizycznej jest kategorią prawa cywilnego, natomiast miejsce zameldowania jest kategorią administracyjną.

Uzasadnienie
Stypendia i zasiłki szkolne są świadczeniami pomocy materialnej o charakterze socjalnym. Stypendia i zasiłki szkolne mogą być przyznawane uczniom zamieszkałym na terenie gminy. Świadczą o tym zapisy art. 90f ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - dalej u.s.o., zgodnie z którą do kompetencji rady gminy należy uchwalenie regulaminu udzielania pomocy materialnej dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy. Udzielanie bowiem świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest zadaniem własnym gminy. Na dofinansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym gmina otrzymuje dotację celową z budżetu państwa. W świetle zapisu art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Miejsce zamieszkania dziecka określa się według miejsca zamieszkania rodziców, gdyż miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców, albo tego z rodziców któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska, lub któremu zostało powierzone sprawowanie władzy rodzicielskiej. Natomiast sprawę zameldowania na pobyt stały i pobyt czasowy regulują przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.) - dalej u.e.l. W zapisie u.e.l. pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania, natomiast pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem. W praktyce zdarza się, że miejsca zamieszkania i zameldowania danej osoby różnią się. W tej sprawie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który w swoim wyroku z dnia 19 marca 1981 r. (wyrok NSA z dnia 19 marca 1981 r., SA 314/81, ONSA z 1981 r. Nr 1, poz. 24), stwierdził, że o charakterze pobytu w określonej miejscowości decyduje zamiar osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu, jednakże w razie wątpliwości co do charakteru pobytu organ nie może ograniczyć się do bezkrytycznego przyjęcia oświadczenia woli takiej osoby co do jej zamiaru. O charakterze pobytu decyduje bowiem nie tylko werbalna treść oświadczenia woli, lecz również okoliczności faktyczne wskazujące na zamiar rzeczywisty. Również u.s.o. posługuje się terminem zameldowania na pobyt stały w kontekście stypendiów i zasiłków szkolnych zastrzegając, iż przy ustalaniu wysokości dotacji dla poszczególnych j.s.t. minister właściwy do spraw oświaty uwzględnia:
1) wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie,
2) liczbę dzieci w wieku od 6 do 18 lat, zameldowanych na terenie gminy na pobyt stały,
3) stosunek liczby osób, którym przyznano stosunek okresowy do liczy osób zameldowanych na terenie gminy na pobyt stały.

Agata Piszko