Zgodnie z brzmieniem art. 37 ust. 1 ustawy o systemie oświaty w szkole lub placówce, w których zgodnie z ramowym statutem może być utworzone stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły lub placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej.
Tak więc jedynym wymogiem, jak również obowiązkiem nałożonym na mocy tego przepisu na dyrektora szkoły przed powierzeniem tego stanowiska konkretnej, wybranej przez siebie osobie, jest uzyskanie opinii wyżej wskazanych organów. Zgodnie z treścią przepisu art. 5c pkt 1 u.s.o. w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego określone w (...) art. 37 ust. 1 wykonuje (...) odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, marszałek województwa. Przykładowo więc w przypadku szkoły prowadzonej przez gminę dyrektor danej szkoły powinien uzyskać opinię co do imiennie wskazanego kandydata od wójta tejże gminy, a także opinię rady szkoły i rady pedagogicznej szkoły, w której będzie powierzane stanowisko wicedyrektora. W piśmiennictwie wyrażany jest podgląd, iż opinia organów wymienionych w art. 37 ust. 1 u.s.o. – nie wyłączając rady pedagogicznej – jest niewiążąca.
Opinii organu prowadzącego nie należy mylić z wymaganą niekiedy we wspomnianych już aktach wykonawczych koniecznością uzyskania zgody organu prowadzącego na utworzenie stanowiska wicedyrektora lub innego stanowiska kierowniczego. Opinia bowiem, o której mowa w komentowanym przepisie, dotyczy imiennie określonej kandydatury na stanowisko kierownicze, które już zostało utworzone. Stanowisko w szkole lub placówce powierza zawsze dyrektor szkoły. Organ prowadzący nie może tego czynić, gdyż jak wyjaśniono w orzecznictwie, żaden przepis ustawy nie daje mu prawa kształtowania polityki kadrowej w szkole i dokonywania względem osób zatrudnianych w szkole czynności prawnych z zakresu prawa pracy. Naruszeniem ustawy (art. 34b u.s.o.) wydaje się nawet wskazywanie dyrektorowi szkoły, kto ma zajmować stanowisko kierownicze (a więc zalecanie określonego obsadzania stanowisk kierowniczych [Ustawa o systemie oświaty. Komentarz]. Co istotne, nawet negatywna opinia wyżej wskazanych organów dotycząca konkretnego kandydata nie wiąże dyrektora szkoły i nie wyłącza możliwości powierzenia tej osobie stanowiska wicedyrektora. Podkreślić należy również, iż obowiązujące przepisy oświatowe nie uzależniają powierzenia tej funkcji od zgody czy też opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
Kwalifikacje kandydata na wicedyrektora
Szczegółowe wymagania, jakie powinna spełniać osoba zajmująca stanowisko wicedyrektora szkoły i placówki publicznej, zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 27.10.2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek (Dz. U. Nr 184, poz. 1436 ze zm.) – dalej r.w.d.k.
Zgodnie z brzmieniem § 7 ust. 1 r.w.d.k . stanowisko wicedyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki może zajmować nauczyciel kontraktowy, mianowany lub dyplomowany, który posiada co najmniej czteroletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela lub czteroletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego, uzyskał co najmniej dobrą ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy lub pozytywną ocenę dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku albo w przypadku nauczyciela akademickiego – pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy w szkole wyższej przed powierzeniem stanowiska wicedyrektora, a także spełnia wymagania określone w § 1 pkt 1 i 5–9 r.w.d. k., tj:
● ukończył studia magisterskie i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym przedszkolu, szkole lub placówce;
● spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;
● nie był karany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), a w przypadku nauczyciela akademickiego – karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 140 ust. 1 ustawy z 27.07.2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne;@page_break@
● nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
● nie toczy się przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego;
● nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z 17.12.2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 ze zm.).
Stanowisko wicedyrektora publicznego przedszkola, z wyjątkiem przedszkola specjalnego, stanowisko wicedyrektora publicznej szkoły podstawowej, z wyjątkiem szkoły podstawowej specjalnej, stanowisko wicedyrektora publicznych placówek: placówki oświatowo-wychowawczej, placówki kształcenia praktycznego, ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii i placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania, zgodnie z brzmieniem § 7 ust. 2 r.w.d.k. może zajmować również nauczyciel kontraktowy, mianowany lub dyplomowany, który ukończył studia pierwszego stopnia lub studia wyższe zawodowe i posiada przygotowanie pedagogiczne lub ukończył kolegium nauczycielskie albo nauczycielskie kolegium języków obcych, posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym przedszkolu, szkole lub placówce i spełnia wymagania określone w § 7 ust. 1 pkt 1 i 2 r.w.d.k. oraz wyżej wspomniane wymagania wynikające z § 1 pkt 5–9 r.w.d.k. Z kolei zgodnie z § 7 ust. 3 r.w.d.k . nauczyciel kontraktowy, mianowany lub dyplomowany, który: – ukończył studia pierwszego stopnia lub studia wyższe zawodowe i posiada przygotowanie pedagogiczne – lub ukończył nauczycielskie kolegium języków obcych, posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danej szkole i – spełnia wymagania określone w § 7 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz § 1 pkt 5–9 r.w.d.k ., może zajmować stanowisko wicedyrektora publicznych szkół: gimnazjum, zasadniczej szkoły zawodowej, liceum profilowanego, technikum, technikum uzupełniającego i szkoły policealnej, z wyjątkiem szkół specjalnych. Warto również zaznaczyć, iż osoba niebędąca nauczycielem, która posiada co najmniej czteroletni staż pracy i spełnia wymagania formalne określone w § 1 pkt 2, 5, 7 i 9 oraz § 5 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 r.w.d.k., także może zajmować stanowisko wicedyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki. Ustawa o systemie oświaty w istocie nie wyłącza więc możliwości pełnienia funkcji wicedyrektora przez osobę niebędącą nauczycielem.
Jest to fragment artykułu Edyty Nogieć-Karwot "Utworzenie stanowiska wicedyrektora szkoły", opublikowanego w miesięczniku "Dyrektor Szkoły" nr 1/2013>>
Polecamy także: Konflikt z organem prowadzącym nie jest przesłanką odwołania wicedyrektora szkoły