Czy po kilkunastu latach użytkowania, sprzęt do zajęć w-f (drabinki, atlas, itp) powinien być sprawdzony i uzyskać atest?
Jeżeli tak, to do kogo szkoła powinna się zwrócić w tej sprawie?

Szkoła posiadająca atestowany sprzęt sportowy po kilku latach jego używania nie musi potwierdzać tego atestu.
Sprzęt stwarzający zagrożenie lub niespełniający wymagań powinien być usuwany z sali gimnastycznej lub boiska szkolnego. Naprawy dokonywane są np. przez producentów (jeśli umowa kupna - sprzedaży tak stanowi), specjalistyczne punkty serwisowe dokonujące napraw sprzętu typu "atlas", rowery lub rolki. Trudno przewidzieć, jak długo sprzęt będzie nadawał się do użytkowania, po upływie okresu gwarancji, w ramach której producent obowiązany jest do dokonywania napraw na swój koszt albo wymiany wadliwego sprzętu po 3 bezskutecznych naprawach. Solidnie wykonane drabinki, z dobrego materiału mogą faktycznie służyć kilkanaście lat. Oceny, czy sprzęt nadaje się do użytku dokonuje nauczyciel w-f odpowiedzialny za bezpieczeństwo uczniów. Wiedzę tę powinien "wynieść" ze studiów.
W odniesieniu do urządzeń zamontowanych na stałe, np. drabinek przymocowanych do ściany sali gimnastycznej, w razie wątpliwości co do wytrzymałości zaczepów lub trwałości ściany dyrektor może zwrócić się o ocenę do inspektora nadzoru budowlanego. Można również zwrócić się o ocenę sprzętu do powiatowego inspektora sanitarnego.
Należy pamiętać, że producent sprzętu odpowiada za ten sprzęt w okresie gwarancji. Po jej upływie odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie sprzętu "spada" na użytkownika, czyli szkołę. Nie ma ustalonej długości okresu użytkowania sprzętu. O ile drabinki szkolne, kozły, ławki mogą być bezpiecznie użytkowane nawet kilkanaście lat, to rowery stacjonarne czy sprzęt do ćwiczeń siłowych mogą być używane tylko kilka lat (wyjątkowo dłużej).

Dyrektor szkoły obowiązany jest do prowadzenia kontroli wewnętrznej - rutynowej (codzienne oględziny stanu sprzętu, głównie pod kątem uszkodzeń wynikających z wandalizmu), podstawowej (co roku; sprawdzenie zużycia urządzeń, a także bezpieczeństwa z uwagi na wykonane wcześniej naprawy) i funkcjonalnej (z częstotliwością od miesiąca do trzech miesięcy; sprawdzenie sprzętu pod kątem zużycia). Może to czynić osobiście lub upoważnić poszczególnych nauczycieli do działania w jego imieniu. Z reguły, kontrolę stanu oraz bezpieczeństwa urządzeń sportowych i sprzętu przeprowadza nauczyciel w-f, w szczególności sprawdza zamocowanie przyrządów, szczególnie gdy sprzęt jest użytkowany przez kilka lat. Uszkodzenia sprzętu nauczyciel wychowania fizycznego powinien zgłaszać dyrektorowi, który podejmuje decyzje, czy zostanie on naprawiony przez specjalistę (np. drabinki lub kozły przez stolarza), czy zostanie zastąpiony nowym.
Przepisy nakładają na dyrektorów szkół obowiązek wydawania odpowiednich regulaminów, szkolenia użytkowników obiektów i sprzętu oraz kontroli obiektów sportowych. Sezonowe kontrole pozwalają oszacować ewentualne zagrożenia i w wyniku podjętych działań zmniejszyć ryzyko wypadków. Dyrektor musi zapewnić stały nadzór oraz regularne kontrole całego terenu przyszkolnego. Jeżeli przerwa w działalności szkoły lub placówki trwa co najmniej 2 tygodnie, dyrektor ma obowiązek przeprowadzić kontrolę obiektów pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania, w której zakres wchodzi również kontrola terenu boiska i szkolnego placu zabaw.

A zatem, sprawdzamy, czy urządzenia sportowe zapewniają bezpieczne korzystanie z nich, czy bramki i kosze do gry oraz inne urządzenia, których przemieszczenie się może stanowić zagrożenie dla zdrowia ćwiczących zamocowane są na stałe. Sprawdzamy sprzęt i wyposażenie sali gimnastycznej, tj. drabinki gimnastyczne, skrzynie gimnastyczne, kozły, odskocznie, ławeczki, równoważnie itp. Na salach gimnastycznych sprawdzamy, czy okna i lampy oświetleniowe są zabezpieczone przed możliwością rozbicia. Sprawdzamy, czy w salach i na boiskach oraz w miejscach wyznaczonych do uprawiania ćwiczeń fizycznych, gier i zabaw umieszczone są tablice informacyjne określające zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń i sprzętu sportowego. Sprawdzamy, czy sprzęt sportowy, którego użycie może stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia jest odpowiednio zabezpieczony. Stan techniczny urządzeń i sprzętu sportowego sprawdza się przed każdymi zajęciami.
Zasady bezpieczeństwa dzieci i młodzieży na boiskach szkolnych reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69).
Producenci, importerzy oraz dystrybutorzy urządzeń montowanych na placu zabaw mają obowiązek wprowadzać na rynek wyłącznie bezpieczne produkty, które muszą spełniać warunki techniczne wynikające z obowiązujących norm. Jeśli zamawiamy nowy sprzęt, sprawdźmy, czy spełnia normy PN-EN 1176 (urządzenia na placach zabaw) oraz PN-EN 1177 (nawierzchnia placu).

Alicja Brzezińska