Zasady i tryb przydziału lokali mieszkalnych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 marca 1981 r.
w sprawie zasad i trybu przydziału lokali mieszkalnych. *

Na podstawie art. 49 ust. 2 i art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe (Dz. U. z 1983 r. Nr 11, poz. 55) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Lokale mieszkalne w dyspozycji terenowych organów administracji państwowej.

§  1.
1.
Lokale mieszkalne podlegające zasiedleniu na podstawie decyzji administracyjnej przydziela się osobom:
1)
przekwaterowywanym z zajmowanego lokalu mieszkalnego do lokalu zamiennego lub pozbawionym mieszkań wskutek klęski żywiołowej albo pożaru, jeżeli ich dochód miesięczny w przeliczeniu na jednego członka rodziny nie przekracza najniższego wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy lub nie zapewniono im przydziału lokalu spółdzielczego,
2)
mieszkającym w pomieszczeniach nie nadających się na stały pobyt ludzi lub w lokalach, w których na jedną osobę uprawnioną przypada mniej niż 5 m2 powierzchni mieszkalnej, albo opuszczającym państwowy dom dziecka w wyniku osiągnięcia pełnoletności, jeżeli ich dochód nie przekracza wysokości określonej w pkt 1,
3)
ubiegającym się o zamianę dotychczas zajmowanego lokalu mieszkalnego lub pomieszczenia zastępczego na inny lokal, a jeżeli najemca albo członek spółdzielni mieszkaniowej uzyskuje w wyniku zamiany lokal o powierzchni mieszkalnej mniejszej od powierzchni lokalu zajmowanego dotychczas, także pełnoletnim osobom bliskim zamieszkującym w nim stale do czasu zamiany; osoba zajmująca lokal mieszkalny lub pomieszczenie zastępcze przydzielone na czas oznaczony otrzymuje przydział innego lokalu również na czas oznaczony,
4)
przyjętym do pracy z innych miejscowości ze względu na rodzaj tej pracy lub kwalifikacje zawodowe, jeżeli:
a)
ich dochód nie przekracza wysokości określonej w pkt 1 lub
b)
osoby te zwalniają zajmowany dotychczas lokal mieszkalny do dyspozycji właściwego terenowego organu administracji państwowej, zakładu pracy lub spółdzielni mieszkaniowej albo
c)
zostały zatrudnione na terenie gminy lub miasta i gminy, a w uzasadnionych wypadkach również w innych miejscowościach, nie posiadają mieszkań i nie ma możliwości zapewnienia tym osobom przydziału lokalu spółdzielczego albo lokalu znajdującego się w zakładowym domu mieszkalnym,
5)
przyjętym do pracy albo powołanym na stanowiska państwowe bądź pełniącym funkcje państwowe lub społeczne ze względu na posiadane kwalifikacje zawodowe i przekazującym zajmowany dotychczas lokal w domu spółdzielni mieszkaniowej właściwemu dysponentowi.
2.
Warunków określonych w ust. 1 nie stosuje się w razie przydziału lokali na podstawie art. 28 ust. 2 i 3, art. 34 ust. 3, art. 35 ust. 3, art. 39 ust. 1 i 3, art. 41 ust. 2, art. 42 ust. 1 i art. 56 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe (Dz. U. z 1983 r. Nr 11, poz. 55), zwanej dalej "Prawem lokalowym", oraz na podstawie § 21 ust. 1 i § 22 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 1974 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów Prawa lokalowego (Dz. U. Nr 26, poz. 152, z 1980 r. Nr 15, poz. 52 i z 1983 r. Nr 38, poz. 174). Warunków tych nie stosuje się również w razie przydziału lokali osobom, które dokonały na własny koszt przebudowy na cele mieszkalne zbędnych pomieszczeń gospodarczych, a także osobom, które na podstawie umowy z zarządcą domu stanowiącego własność Państwa dokonały na własny koszt odbudowy albo remontu kapitalnego lokalu w tym domu.
3.
Lokale mieszkalne, o których mowa w ust. 1, nie mogą być przydzielane osobom przekwaterowywanym z własnego domu wywłaszczonego za odszkodowaniem lub nabytego na podstawie przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości, jeżeli osoby te otrzymują odszkodowanie (cenę wykupu) co najmniej w wysokości wkładu mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej i zapewniono im przydział lokalu spółdzielczego.
§  2.
1.
Lokale mieszkalne zwolnione przez pracowników zakładów górnictwa węglowego, górnictwa rud oraz kopalnictwa surowców chemicznych i mineralnych są przydzielane przez terenowe organy administracji państwowej osobom wskazanym przez te zakłady; przy przydziale tych lokali nie stosuje się przepisów § 1.
2.
Do przydziału lokali, o których mowa w ust. 1, zakłady pracy mogą kierować:
1)
pracowników zatrudnionych przy pracy dołowej, wymienionych w § 10 ust. 1, w tym również pracowników ubiegających się o przydział pomieszczenia zastępczego na czas oczekiwania na mieszkanie docelowe i
2)
osoby, które utraciły uprawnienie do zajmowania mieszkania funkcyjnego i podlegają przekwaterowaniu do lokalu zamiennego lub pomieszczenia zastępczego.
§  3.
W miejscowościach, w których nie obowiązuje szczególny tryb najmu, przy wynajmowaniu lokali mieszkalnych w domach zarządzanych przez terenowe organy administracji państwowej pierwszeństwo przysługuje osobom, o których mowa w § 1 ust. 1.
§  4.
1.
Opróżnione lokale mieszkalne podlegające przepisom o szczególnym trybie najmu mogą być przydzielane jako pomieszczenia zastępcze osobom:
1)
oczekującym na przydział lokalu przez spółdzielnię mieszkaniową, terenowy organ administracji państwowej lub zakład pracy, a w szczególności wychowankom państwowych domów dziecka oraz młodym małżeństwom,
2)
osobom wymienionym w § 1 ust. 3, które odmówią przyjęcia lokalu spółdzielczego,
3)
podlegającym przekwaterowaniu:
a)
na podstawie decyzji administracyjnej i nie uprawnionym do otrzymania lokalu zamiennego,
b)
na okres naprawy zajmowanego dotychczas lokalu mieszkalnego,
c)
na podstawie orzeczenia sądowego.
2.
Decyzję o przydziale pomieszczeń zastępczych w domach przeznaczonych do czasowego zasiedlenia przez osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b), terenowy organ administracji państwowej wydaje na wniosek jednostek sprawujących zarząd tymi domami.
§  5.
1.
Terenowe organy administracji państwowej mogą kierować osoby:
1)
podlegające przekwaterowaniu z dotychczas zajmowanego lokalu do lokalu zamiennego, z wyjątkiem osób, o których mowa w § 9 ust. 2,
2)
pozbawione mieszkań wskutek klęski żywiołowej lub pożaru,
3)
przyjęte do pracy z innych miejscowości ze względu na rodzaj wykonywanej pracy lub kwalifikacje zawodowe,
4)
przekazujące dotychczas zajmowane lokale mieszkalne w drodze zamiany do dyspozycji terenowego organu administracji państwowej

- do spółdzielni mieszkaniowej w celu przydziału lokali mieszkalnych wybudowanych w ramach przekazanych przez te organy środków finansowych.

2.
Osoba przekwaterowywana z budynku podlegającego rozbiórce w związku z inwestycją może być skierowana do spółdzielni mieszkaniowej w celu przydziału lokalu mieszkalnego, o którym mowa w ust. 1, jeżeli inwestor nie dysponujący lokalami mieszkalnymi przekaże odpowiednie środki finansowe na zwiększenie planu komunalnego budownictwa mieszkaniowego.
§  6.
1.
W razie zwolnienia przez członka spółdzielni mieszkaniowej lokalu przydzielonego w trybie § 5 terenowy organ administracji państwowej może skierować do spółdzielni w celu przydziału tego lokalu kolejną osobę spośród wymienionych w tym przepisie.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się w razie:
1)
przydzielenia członkowi spółdzielni mieszkaniowej w drodze zamiany lokalu pozostającego w dyspozycji tej spółdzielni,
2)
przydzielenia zwolnionego lokalu osobie, której przysługiwało roszczenie określone w art. 221 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. Nr 30, poz. 210 i z 1983 r. Nr 39, poz. 176),
3)
przeniesienia własnościowego prawa do lokalu na inną osobę.
3.
Spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawiadomić terenowy organ administracji państwowej o zwolnieniu lokalu w wypadach innych niż określone w ust. 2.
4.
Przepisy ust. 1-3 stosuje się również do lokali spółdzielczych wybudowanych w ramach środków finansowych lub nakładów inwestycyjnych przekazanych przez terenowe organy administracji państwowej i przydzielonych w trybie uchwały nr 280 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 1971 r. w sprawie zasad przydziału mieszkań (Monitor Polski Nr 60, poz. 397).
§  7.
W razie przydziału lokalu najemcy korzystającemu z uprawnień wynikających z art. 39 Prawa lokalowego, przenoszącemu się w wyniku zamiany dokonanej na jego wniosek lub za jego zgodą do lokalu mniejszego, powierzchnia mieszkalna lokalu zamiennego może być większa od przysługującej najemcy, z tym że nadwyżkę może stanowić tylko jeden pokój.

Rozdział  2

Lokale mieszkalne w dyspozycji zakładów pracy.

§  8.
Przeznaczone na mieszkania funkcyjne lokale wybudowane w ramach zakładowego budownictwa mieszkaniowego oraz opróżnione przez najemców są przydzielane przez zakład pracy pracownikom:
1)
wchodzącym w skład pogotowia produkcyjnego i technicznego,
2)
których charakter pracy wymaga zajmowania mieszkania w danym budynku lub zespole budynków,
3)
zatrudnionym w zakładach górnictwa węglowego, górnictwa rud oraz transportu kolejowego.
§  9.
1.
Zakłady pracy mogą kierować pracowników do spółdzielni mieszkaniowych w celu przydziału lokali wybudowanych w ramach przekazanych przez te zakłady środków finansowych, a w szczególności mogą kierować pracowników zaangażowanych w związku ze zwiększeniem produkcji oraz absolwentów wyższych uczelni zatrudnionych na podstawie umów przedwstępnych, umów o stypendia i skierowań do pracy.
2.
Do spółdzielni mieszkaniowej w celu przydziału lokalu, o którym mowa w ust. 1, może być skierowana również osoba przekwaterowywana z budynku podlegającego rozbiórce w związku z inwestycją zakładu pracy, a także osoba, która jest obowiązana opróżnić zajmowane mieszkanie funkcyjne w wyniku przejścia na emeryturę lub rentę.
3.
Do lokali, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 6.
§  10.
1.
Przy kwalifikowaniu kandydatów do przydziału lokali, o których mowa w § 8 i 9, zakłady pracy powinny brać pod uwagę ich warunki mieszkaniowe i uwzględniać w pierwszej kolejności pracowników:
1)
zamieszkujących w budynkach, które podlegają rozbiórce lub przebudowie,
2)
zajmujących lokale nie nadające się do zamieszkiwania lub nadmiernie zagęszczone,
3)
nie posiadających samodzielnych mieszkań, w tym mieszkańców hoteli pracowniczych.
2.
Przepisy ust. 1 stosuje się również przy kwalifikowaniu kandydatów do przydziału lokali, o których mowa w art. 56 Prawa lokalowego.

Rozdział  3

Tryb podziału lokali mieszkalnych.

§  11.
Ocena warunków mieszkaniowych i bytowych osób ubiegających się o mieszkanie oraz ustalenie kolejności przydziałów powinny być dokonywane przez:
1)
terenowe organy administracji państwowej - przy współudziale komisji społecznych powołanych przez te organy,
2)
kierowników zakładów pracy - po zasięgnięciu opinii komisji społecznych.
§  12.
1.
Terenowe organy administracji państwowej i zakłady pracy sporządzają projekty rocznych list przydziału. W miarę potrzeby mogą być sporządzane w ciągu roku dodatkowe projekty list przydziału.
2.
Projekt listy przydziału powinien wskazywać osoby, które mają być objęte przydziałem, wielkość lokalu oraz uzasadnienie proponowanego przydziału.
3.
W projekcie listy przydziału, sporządzonym przez terenowy organ administracji państwowej, nie umieszcza się osób otrzymujących przydziały lokali na podstawie przepisów § 1 ust. 1 pkt 5 i ust. 2, jak również § 2 oraz osób, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 i 3.
§  13.
Projekt listy osób zakwalifikowanych do przydziału lokali powinien być wywieszony w siedzibie terenowego organu administracji państwowej lub zakładu pracy na okres jednego miesiąca.
§  14.
1.
Terenowe organy administracji państwowej oraz zakłady pracy mają obowiązek wnikliwego rozpatrzenia uwag i zastrzeżeń do projektów list przydziału mieszkań, zgłoszonych przez obywateli, organy samorządu mieszkańców i związków zawodowych oraz inne jednostki powołane do sprawowania kontroli społecznej w dziedzinie przydziału mieszkań. W razie nieuwzględnienia wniesionych uwag i zastrzeżeń należy zawiadomić o tym zainteresowanych i uzasadnić zajęte stanowisko.
2.
Przydziały lokali mieszkalnych lub skierowania do spółdzielni mieszkaniowej mogą dotyczyć wyłącznie osób umieszczonych na listach przydziału, z wyjątkiem osób, o których mowa w § 12 ust. 3.

Rozdział  4

Przepis końcowy.

§  15.
Traci moc uchwała nr 280 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 1971 r. w sprawie zasad przydziału mieszkań (Monitor Polski Nr 60, poz. 397).
* Z dniem 1 stycznia 1988 r. rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną (art. 51 ust. 2) w związku ze zmianą ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe (Dz.U.83.11.155) przez art. 1 pkt 43 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. o zmianie ustawy - Prawo lokalowe (Dz.U.87.21.124).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1985.40.196 t.j.

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zasady i tryb przydziału lokali mieszkalnych.
Data aktu: 02/03/1981
Data ogłoszenia: 31/08/1985
Data wejścia w życie: 01/04/1981