Węgierska ustawa o szkolnictwie wyższym, która zmusiła Uniwersytet Środkowoeuropejski (CEU) założony przez finansistę George’a Sorosa do wycofania znacznej części zajęć z Węgier, jest niezgodna z prawem UE – orzekł we wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE.

Rzecznik TSUE: Węgry dyskryminują zagraniczne uczelnie>>

 

Dyskryminacja zagranicznych uczelni

W kwietniu 2017 roku węgierski parlament przyjął nową ustawę o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z nią na Węgrzech mogą funkcjonować tylko te wydające dyplomy zagraniczne szkoły wyższe spoza UE, których działalność jest regulowana międzypaństwową umową i które mają placówkę edukacyjną w kraju pochodzenia. Zdaniem jej krytyków, ustawa była skierowana głównie przeciwko CEU, który prowadził wówczas nauczanie wyłącznie na Węgrzech.

 

 

Ponieważ rząd Węgier nie podpisał uzgodnionego porozumienia ze stanem Nowy Jork, CEU przeniósł od września 2019 roku rekrutację na swe studia akredytowane w USA (czyli większość kursów) z Budapesztu do Wiednia. W  2018 r. Komisja Europejska wniosła do TSUE przeciwko Węgrom skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa  członkowskiego w związku ze zmianami wprowadzonymi do ustawy o szkolnictwie wyższym. W swojej opinii  rzecznik generalna Juliane Kokott zaproponowała Trybunałowi uwzględnienie tej skargi. Rzecznik stanęła na  stanowisku, że  wymóg zawarcia umowy międzynarodowej z państwem pochodzenia stanowi naruszenie zasady traktowania narodowego (czyli zasady równego traktowania zagranicznych i krajowych usługodawców) wynikającej z układu GATS (General Agreement on Trade in Services - Układ Ogólny w sprawie Handlu Usługami). Został on zawarty w ramach WTO i przyjęty przez UE, a tym samym stał się częścią unijnego prawa.

 

 

Jak podała rzecznik, w ramach GATS Węgry w pełni zobowiązały się do równego traktowania zagranicznych i krajowych usługodawców. Ponadto wymóg zawarcia umowy międzynarodowej z państwem pochodzenia narusza według niej Kartę praw podstawowych UE, w nieproporcjonalny sposób ogranicza bowiem wolność tworzenia i prowadzenia placówek edukacyjnych oraz wolność nauki.