Zgodnie z nowelizacją specustawy koronawirusowej gminom umożliwiono wprowadzenie uchwałą za część 2020 roku zwolnienia z podatku od nieruchomości wskazanym grupom przedsiębiorców. Warunek – ich płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.
Wprowadzony zapis przewiduje też przedłużenie terminów płatności rat podatku od nieruchomości płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., jednak nie dłużej niż do 30 września tego roku.
Ulgi dla przedsiębiorców, ale pod warunkiem
Jak wyjaśnia Anna Maksymiuk, adwokat w kancelarii Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni, proponowana zmiana daje samorządom podstawę prawną do przesunięcia terminów płatności podatku od nieruchomości w stosunku do nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, a nawet w ogóle zwolnienia z płatności tego podatku za część roku 2020.
Czytaj w LEX: Podatek od nieruchomości a epidemia - wzory uchwał >
Dotyczy to przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID -19. - Jednak aby takie zwolnienie mogło nastąpić, konieczna jest uchwała rady gminy, co oznacza, że to samorządy będą decydowały, czy wprowadzą takie zwolnienia oraz jak określą kryteria pogorszenia utraty płynności finansowej – mówi mec. Maksymiuk.
Jak dodaje, nowelizacja ustawy o COVID – 19 nie przewiduje żadnych parametrów, jakimi mają się kierować samorządy przy ustalaniu pogorszenia płynności finansowej z powodu negatywnych skutków pandemii.
Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach dla regionalnych izb obrachunkowych, które RIO mają przekazać gminom precyzuje, że gmina, w ramach swojej autonomii, wskaże grupy podmiotów, które w jej ocenie, spełniają powyższy warunek, bez konieczności dodatkowej weryfikacji w tym zakresie. Podkreśla też, że przepisy nie przewidują dokumentowania pogorszenia płynności finansowej podatnika, korzystającego z preferencji podatkowych w związku z uchwałą rady gminy.
Ulgi także dla mieszkańców
Warunki i terminy płatności podatku są zróżnicowane, w zależności od prawnego statusu podatnika. Osoby fizyczne płacą podatek – co do zasady – w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do: 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku podatkowego.
Osoby prawne i inne wymienione w ustawie jednostki organizacyjne, wpłacają obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości – bez wezwania – na rachunek budżetu właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 15 każdego miesiąca.
Czytaj w LEX: Wpływ epidemii koronawirusa na samorządy >
Anna Maksymiuk tłumaczy, że zobowiązanie podatkowe w stosunku do osób fizycznych powstaje na mocy decyzji administracyjnej wójta, burmistrza, prezydenta miasta.
Warszawa wstrzymuje decyzje o podatkach dla mieszkańców
Dochody z podatków od nieruchomości stanowią znaczną część budżetów samorządowych. Pozwala to domyślać się, że nie wszyscy samorządowcy zdecydują się na odłożenie terminów płatności podatków od nieruchomości.
- W związku z pandemią prezydent m.st. Warszawy zdecydował o wstrzymaniu wysyłki decyzji ustalających podatek od nieruchomości za rok 2020 dla osób fizycznych, co oznacza, że nie zacznie biec termin do uiszczenia pierwszej, a może nawet i drugiej raty podatku od nieruchomości - mówi.
W związku z tym, że w decyzji o ustaleniu wysokości podatku na dany rok wskazana jest kwota, brak doręczenia tych decyzji osobom fizycznym spowoduje, że nie rozpocznie bieg 14-dniowego terminu na wykonanie decyzji, tj. zapłacenie podatku.
Miasta wspierają lokalnych przedsiębiorców
Radni Ostrowca Świętokrzyskiego obniżyli podatek od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej dla przedsiębiorców zatrudniających mniej niż 10 osób. W ramach pakietu pomocowego zwanego „Bezpiecznikiem dla Ostrowca" miasto zmniejszyło też opłatę za wodę do 1 zł za metr sześcienny - dla wszystkich mieszkańców i firm z terenu Ostrowca. Prezydent wydał również zarządzenie dotyczące zwolnienia z opłat za czynsz podmiotów gospodarczych funkcjonujących na targowisku miejskim, w lokalach komunalnych i szkołach.
Zwolnienia z podatku od nieruchomości to propozycje Wrocławia dla przedsiębiorców, którzy z powodu epidemii koronawirusa nie zarabiają i nie mają przychodów. Miasto zwalnia ich z kolejnych rat podatku (który normalnie uiszczają w ratach miesięcznych lub kwartalnych). Zwolnienie dotyczy wszystkich firm, bez względu na jej wielkość. Marcin Urban, skarbnik miasta wyjaśnia, że przedsiębiorca składa proste oświadczenie o braku płynności finansowej, czyli, że nie ma za co zapłacić bieżących zobowiązań i rachunków.
- Za pierwszym razem należy złożyć korektę deklaracji na podatek od nieruchomości, w kolejnych miesiącach trzeba już tylko potwierdzić, że brak płynności w dalszym ciągu występuje - dodaje. Kielce przygotowały pakiet pomocowy dla przedsiębiorców, by ograniczyć skutki kryzysu wywołanego przez koronawirusa. Pakiet dotyczy ulg w podatkach, czynszach i dzierżawie, odpadach komunalnych. Przedsiębiorcy dotknięci konsekwencjami epidemii, mogą na czas jej trwania ubiegać się o odroczenie terminów płatności podatków lokalnych (podatek od nieruchomości oraz od środków transportowych), rozłożenie płatności podatków lokalnych na raty i umorzenie odsetek od tych kwot.
Czytaj też: Opłata od psów tylko w niektórych gminach
Zmiana sposobu naliczania subwencji wyrównawczej
Jak piszą w interpelacji do premiera posłowie Paweł Krutul, Andrzej Rozenek i Monika Pawłowska, samorządy starają się wyjść naprzeciw potrzebom przedsiębiorców i pomóc w przetrwaniu rozpoczynającego się kryzysu gospodarczego. Potrzebna jest w związku z tym natychmiastowa zmiana sposobu naliczania subwencji, która pozwalałaby na uwzględnienie utraty części dochodów samorządów powodowanej umorzeniem podatku od nieruchomości osobom czy firmom dotkniętym konsekwencjami ograniczeń i zakazów wprowadzanych w ramach walki z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19 w Polsce.
Obecny stan prawny powoduje, że niezrealizowane w ten sposób dochody mimo wszystko zostają policzone przy szacowaniu wysokości subwencji, co w konsekwencji powoduje, że mniejsze czy biedniejsze samorządy, chcąc pomagać, tracą podwójnie – podkreślają posłowie.
Planowana zmiana w najnowszym projekcie
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw planowana jest zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Polega ona na nieuwzględnieniu przy wyliczaniu subwencji i wpłat skutków finansowych wynikających ze stosowania, przewidzianych w przepisach prawa podatkowego, ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w postaci odroczenia zapłaty podatku i rozłożenia jego zapłaty na raty.
Sprawdź w LEX: Od kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, jeśli podpisanie aktu notarialnego nastąpiło 17.03.2020 r.? >
W uzasadnieniu projektu wskazano, że jest to istotne z punktu widzenia udzielanych przez organy JST ulg podatkowych. Takie rozwiązanie jest związane z przeciwdziałania skutkom epidemii COVID-19, bo gminy, w zakresie posiadanego władztwa podatkowego, udzielają podatnikom ulg w spłacie zobowiązań podatkowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
