Dla podatników, których rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, termin rozliczenia upływa 31 marca. W tym roku termin ten wypada w Wielkanoc, więc w praktyce podatnicy mają czas do 2 kwietnia. 

Podobnie jak w poprzednim roku podatnicy nie mają jednak pewności, czy prawidłowo korzystają z przysługujących im preferencji. Od początku 2022 r. można korzystać z nowych ulg: na ekspansję, na robotyzację, na prototyp i na innowacyjnych pracowników. W poprzednich latach wprowadzona została ulga na badania i rozwój (B+R) oraz IP Box.

Jednak – jak wynika z danych Ministerstwa Finansów – zainteresowanie nowymi ulgami nie jest zbyt duże. Wśród nowych preferencji, dostępnych od 2022 r., największym zainteresowaniem cieszyła się ulga na ekspansję, z której skorzystało 224 podatników CIT i ulga na robotyzację (154 podatników). Koszty produkcji próbnej odliczyło 39 podmiotów. W rozliczeniu za 2022 r. z ulgi B+R skorzystało 2 413 podatników, a z ulgi IP Box - 181  podatników.

Czytaj też w LEX: Ewidencja rachunkowa w podatku dochodowym od osób prawnych >

 

Brakuje objaśnień ministra finansów 

Jak wskazuje Michał Rodak, doradca podatkowy, menedżer w Grant Thornton, jest kilka powodów niskiego zainteresowania nowymi ulgami, w tym m.in. krótki czas ich obowiązywania oraz niskie limity odliczeń w przypadku np. ulgi na robotyzację i na prototyp. Poza tym podatnicy nie mają pewności, jak należy stosować poszczególne preferencje, w czym nie pomagają sprzeczne interpretacje organów podatkowych.

- Warto, by Ministerstwo Finansów wydało objaśnienia dotyczące stosowania każdej nowej ulgi obowiązującej od 2022 r. lub jedne zbiorcze objaśnienia dotyczące innowacyjnych ulg. Ministerstwo powinno dać także jasne wytyczne dyrektorowi KIS, aby ten wydawał interpretacje, które rzeczywiście będą odpowiadały na wątpliwości podatników i dawały im ochronę w zakresie stosowania ulg na innowacje. Obecnie jakość wydawanych interpretacji pozostawia wiele do życzenia – mówi Michał Rodak.

Jednak – jak zaznacza – objaśnienia spełnią swoją rolę pod warunkiem, że będą odpowiedniej jakości. Tymczasem projekt objaśnień w sprawie ulgi na ekspansję (prowzrostowej), przygotowany przez poprzednie kierownictwo Ministerstwa Finansów po blisko dwóch latach od wprowadzenia ulgi, de facto prowadzi do zawężenia jej stosowania. Mimo iż objaśniania pozostają na etapie projektu, to są w praktyce stosowane przez dyrektora KIS przy wydawaniu interpretacji.

Zobacz procedurę: Polski Ład – Ulga na robotyzację >

Ministerstwo stwierdziło w projekcie, że przedsiębiorcy korzystający z ulgi prowzrostowej odliczą tylko wydatki związane z uczestnictwem pracowników w targach: biletów lotniczych, zakwaterowania i wyżywienia. Nie odliczą natomiast kosztów wynagrodzeń. Po publikacji projektu dyrektor KIS zaczął wydawać zgodne z nim interpretacje, np. z 13 października 2023 r. (nr 0111-KDIB1-1.4010.254.2023.1.BS). wcześniej zgadzał się na odliczenie kosztów pracowniczych, np. w interpretacji z 7 czerwca 2023 r. (nr 0114-KDIP2-1.4010.199.2023.3.KW)

Zobacz procedurę: Polski Ład – Ulga prowzrostowa >

 

IP Box pełen niejasności

Podatnicy wciąż czekają też na drugą część objaśnień w sprawie ulgi IP Box. Pierwsza część została wydana w lipcu 2019 r. i dotyczyła dość prostych sytuacji. Zabrakło w niej natomiast wskazań, jak obliczać dochód z kwalifikowanego IP zawartego w towarach i usługach. Do obliczenia tej wartości należy stosować odpowiednio przepisy o cenach transferowych, dlatego miało się tym zająć Forum Cen Transferowych. Resort finansów zapowiadał wówczas, że druga część będzie gotowa jesienią 2019 r., ale tak się nie stało.

Zobacz procedurę: Innovation Box - preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej >

W branży IT sprawa jest prostsza, ponieważ wytworzony program komputerowy stanowi co do zasady w całości kwalifikowane IP. Dochód z jego sprzedaży może być więc w całości opodatkowany stawką 5 proc. Natomiast w przypadku innych produktów należy obliczać dochód z IP takiej proporcji, w jakiej kwalifikowane IP jest zawarte w cenie sprzedaży towaru lub usługi. Brak objaśnień sprawia, że wielu przedsiębiorców rezygnuje z ulgi w obawie przed sporami. 

- Podatnicy powinni też pamiętać, że nawet jeśli nie skorzystali z ulgi za dany rok, to ulga nie przepadnie. Mogą z niej skorzystać w trakcie kolejnych pięciu lat, składając korektę zeznania. Przypomnijmy też, że jeszcze do końca 2024 r. można skorygować deklaracje za 2018 r. – zaznaczał Michał Rodak.

Czytaj też w LEX: Deklaracje podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych >

Czytaj również: ​Ulga IP Box - jak obliczyć wartość IP?

Ulga na ekspansję nadal budzi wątpliwości

 


Łatwiej rozliczyć ulgę B+R

W tym roku łatwiej będzie natomiast rozliczyć ulgę B+R, ponieważ minister finansów wydał wydał 13 lutego 2024 r. interpretację ogólną (nr DD8.8203.1.2021), w której rozstrzygnął na korzyść podatników kwestię możliwości zaliczenia wynagrodzenia z tytułu usprawiedliwionej nieobecności pracownika do kosztów kwalifikowanych z tytułu ulgi B+R. Ulga obejmuje też wynagrodzenie za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu urlopu lub choroby

Polecamy też nagranie szkolenia: Ulgi na innowacyjność - IP BOX i B+R >

Jak wskazuje Małgorzata Boguszewska, adwokat, założycielka Kancelarii Adwokackiej Małgorzata Boguszewska i Wspólnicy, po wielu latach sporów MF wyjaśniło, jak należy rozumieć pojęcie "ogólnego czasu pracy", o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT. Zgodnie z tymi przepisami, za koszt związany z zatrudnieniem pracownika, może zostać zaliczony do kosztów kwalifikowanych ulgi na działalność badawczo-rozwojową jedynie w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu. Termin „ogólny czas pracy” nie został zdefiniowany ani w ustawie o PIT, ani w ustawie o CIT. Organy podatkowe upierały się przez wiele miesięcy, że ulga nie obejmuje wynagrodzeń za czas urlopu i choroby pracownika, mimo iż przegrywały spory w tej sprawie przed sądami administracyjnymi.

- Dzięki zmianie stanowiska firmy będą mogły odliczyć wyższe kwoty ulgi B+R. Przedsiębiorcy, którzy w obawie przed sporami, nie uwzględniali na potrzeby ulgi wynagrodzeń za czas usprawiedliwionej nieobecności, mogą teraz złożyć korekty zeznań i wystąpić z wnioskami o zwrot nadpłaty. Podobnie mogą postąpić ci, którzy otrzymali negatywne interpretacje indywidualne – mówi Małgorzata Boguszewska.

Polecamy też naganie szkolenia: Estoński CIT – praktyczne zasady korzystania w 2024 roku >