W tym roku nie ma świątecznych spotkań firmowych. Zniknęły zatem wątpliwości dotyczące ich skutków podatkowych. Niektóre firmy zdecydowały także, że skoro większość pracowników ich kontrahentów pracuje zdalnie, nie będą im wysyłały kartek świątecznych ani prezentów. W zamian pieniądze, które normalnie wydaliby na ten cel, przekażą na cele charytatywne. Jedna z dużych korporacji przekaże w ten sposób 100 tys. zł.

Mimo, że celebrowanie świąt wygląda więc w tym roku inaczej, nie można jednak zapomnieć o skutkach podatkowych. Niektóre przekazania powodują bowiem konieczność zapłacenia dodatkowego podatku dochodowego, poza tym nie każdy prezent będzie też mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Prezenty świąteczne dla pracowników a przychód podatkowy

Sprawdźmy w pierwszej kolejności, w jaki sposób przepisy nakazują podchodzić do prezentów, które firmy przekazują swoim pracownikom.

Jak podkreśla Aleksandra Trocińska, specjalista w zespole doradztwa podatkowego w Grant Thornton, przekazywanie pracownikom prezentów świątecznych może powodować powstanie opodatkowanego podatkiem PIT przychodu ze stosunku pracy. Zależy to w głównej mierze od rodzaju prezentów. Zgodnie bowiem z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. (K 7/13) za przychód pracownika z tytułu „innych nieodpłatnych świadczeń”, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy PIT mogą być uznane świadczenia, które:

  1. po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  2. po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  3. po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Kluczowym więc przy przekazaniu prezentów świątecznych dla pracowników jest dokonanie oceny, w zakresie punktu 2, przede wszystkim w zakresie wymiernej korzyści uzyskanej przez pracownika. Jeżeli nie będzie spełnione jedno z tych kryteriów, wówczas przekazanie prezentów nie będzie podlegać opodatkowaniu PIT. W przeciwnym przypadku pracodawca powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, a także składki na ubezpieczenie społeczne.

Zobacz również: Trudno uniknąć podatku po sprzedaży mieszkania >>
 

Zwolnienie z PIT możliwe po spełnieniu pewnych warunków

Aleksandra Trocińska dodaje, że brak zapłaty podatku PIT od wręczonego prezentu, jest możliwy, jeżeli wydatki na nabycie prezentów świątecznych sfinansowane zostaną ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Możliwe jest wówczas zastosowanie zwolnienia z opodatkowania, jeżeli łączna wartość wszystkich świadczeń na rzecz danego pracownika w roku podatkowym nie przekroczyła kwoty 1000 zł.

 

- Jeżeli natomiast pracodawca wręczy pracownikom prezenty sfinansowane ze środków obrotowych, pracownicy zapłacą od tej korzyści podatek, niezależnie od wartości otrzymanego prezentu. Z powyższego zwolnienia nie mogą jednak skorzystać pracownicy otrzymujący bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi – zwraca uwagę Michał Gerwatowski, starszy konsultant podatkowy w Dziale Doradztwa Podatkowego Mazars.

Zwolnienie nie ma zastosowania w stosunku do pracowników lub osób pozostających ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

Skutki podatkowe prezentów dla kontrahentów

- Przepisy PIT wprowadzają i tu możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania, w przypadku spełnienia dwóch warunków: po pierwsze wartość upominku nie przekroczy kwoty 200 zł brutto; po drugie przekazany prezent będzie związany z promocją i reklamą przedsiębiorcy – świadczeniodawcy. Problematyczne oczywiście jest spełnienie kryterium „promocji i reklamy”. Powszechnie przyjęło się, że firmy umieszczają na prezentach swoje logo. Wówczas, zgodnie z linią orzeczniczą,, przekazanie prezentu nie powinno wiązać się z zapłatą podatku PIT – zauważa Aleksandra Trocińska.

 

 

Prezenty a koszty uzyskania przychodów

W kontekście prezentów świątecznych pojawia się też kwestia kosztów podatkowych. Podarunki dla pracowników nie powinny budzić wątpliwości. Firma może uznać wydatek jako pośredni koszt uzyskania przychodów z uwagi na charakter motywacyjny wręczanych prezentów, co pośrednio przekłada się na uzyskiwane przychody.

Michał Gerwatowski wskazuje jednak, że w przypadku prezentów wręczanych pracownikom, które są finansowane ze środków obrotowych przedsiębiorcy, generalnie nie ma przeszkód dla zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Inaczej jest natomiast w przypadku prezentów sfinansowanych z zakładowego fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS). Z uwagi na to, że pracodawca jest uprawniony do zaliczania do kosztów podatkowych odpisów na ZFŚS, z którego następnie mogą być finansowane prezenty, nie ma on prawa do zaliczenia wartości prezentów do kosztów podatkowych. Gdyby bowiem wydatki na prezenty dla pracowników sfinansowane  z ZFŚS mogły zostać odliczone od przychodów przedsiębiorcy, oznaczałoby to de facto podwójne odliczenie tego samego wydatku.

 


Z kolei przekazywanie prezentów kontrahentom, jak zgodnie tłumaczą eksperci, powinno mieć charakter promocyjno-reklamowy i co najważniejsze upominek powinien być raczej drobny aniżeli okazały. Wówczas wydatek taki można uznać również za koszt podatkowy. W przeciwnym wypadku, z uwagi na wysoką wartość prezentu, okazałego, wystawnego, należy zakwalifikować go jako wydatek o charakterze reprezentacyjnym. Według przepisów PIT i CIT wydatki na reprezentację, w tym m.in. na alkohol, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Dr Tomasz Kocowski, partner Associate w ID Advisory, wskazuje jednak, że z kosztów podatkowych wyłączone zostały klasyczne darowizny (art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT). W przypadku zatem uznania prezentu za darowiznę, przedsiębiorca nie będzie mógł zaliczyć tego wydatku do kosztów podatkowych. Takie stanowisko zaprezentował m.in. dyrektor KIS w interpretacji nr 0111-KDIB2-1.4010. 8.2019. 3.JK.

- Opierając się jednak na dominującej linii interpretacyjnej organów podatkowych (m.in. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB6/4510-52/15-2/AK, wydatki na zakup prezentów pokryte ze środków obrotowych, biorąc pod uwagę sam charakter tego typu prezentów (chęć wynagrodzenia, docenienia, zmotywowania), stanowić będą dla podatnika koszty uzyskania przychodu – podkreśla dr Tomasz Kocowski.

Jego zdaniem, w sposób analogiczny można potraktować przekazywane klientom podatnika prezenty i upominki, jednakże wyłącznie prezenty przekazywane w celach reklamowych (promowanie marki, produktów, zachęcanie do zakupu produktów, rozpowszechnianie logo firmy). Prezenty takie, aby móc je zaliczyć w koszty podatkowe, powinny cechować się niewielką wartością, być opatrzone logo firmy oraz przekazywane masowo, a nie wyłącznie wybranym kontrahentom (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPB-1-3/4510-55/15/MO).

- W przypadku natomiast przekazania droższych prezentów niespełniającego powyższych cech, w oparciu o dominujące w obecnym czasie stanowisko organów podatkowych i sądów administracyjnych, istnieje  ryzyko uznania, iż prezenty takie stanowią wydatki na reprezentację. Tym samym, wydatków takich podatnik nie będzie mógł ująć w kosztach podatkowych – zauważa dr Tomasz Kocowski.

Popularne prezenty na cele charytatywne

- Darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju zasadniczo nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym – zauważa Michał Gerwatowski.

Dr Tomasz Kocowski dodaje z kolei, że środki pieniężne przekazane na cele charytatywne mogą stanowić darowizny podlegające odliczeniu od podatku Darowizny takie mogą być odliczone od dochodu łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10 proc. dochodu u podatników CIT i 6 proc. dochodu u podatników PIT.

Aleksandra Trocińska przypomina także, że przedsiębiorcy mogą też rozważyć przekazanie środków pieniężnych lub rzeczowych na cale charytatywne, co w roku COVID-owym może być szczególnie pomocne dla części podmiotów walczących ze skutkami epidemii.