Spółki komandytowe cały czas szukają sposobów na uniknięcie podwójnego opodatkowania. Styczniowe zmiany w przepisach o podatkach dochodowych doprowadziły do sytuacji, w której spółki komandytowe stały się podatnikami CIT. Oznacza to konieczność dwukrotnego poboru podatku. Najpierw podatek dochodowy płaci spółka – jako podatnik CIT, następnie podatek od dochodu płacą wspólnicy spółki.

Z nowych przepisów wynika, że spółka komandytowa ma jednak prawo postanowić o zastosowaniu nowych regulacji do przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w tej spółce, począwszy od 1 maja 2021 r. W takim przypadku spółka komandytowa uzyska status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dniem 1 maja 2021 r.

Zobacz więcej: Firmy mogą odroczyć podwójne opodatkowanie, ale przepisy nie mówią jak >>

Przekształcenie spółki jawnej w komandytową

Jak się okazuje pewnym rozwiązaniem może być przekształcenie spółki komandytowej w jawną. Ważne jednak, by dokonać tego przekształcenia przed końcem stycznia 2021 roku.

- Jedną z najpopularniejszych form „ucieczki przed podwójnym opodatkowaniem” proponowanych przez prawników i doradców podatkowych, jest przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – mówi Benedykt Rubak, radca prawny, doradca podatkowy, menadżer w Enodo Advisors.

Zobacz procedurę w LEX: Warunki podmiotowe opodatkowania estońskim CIT >

Warto jednak zwrócić uwagę, że nie każda spółka jawna zachowa swoją transparentność podatkową. Z nowych przepisów wynika, że oprócz spółek komandytowych opodatkowaniem CIT zostały objęte także spółki jawne, które spełnią następujące warunki:

  • co najmniej jeden ze wspólników nie jest osobą fizyczną, oraz
  • spółka jawna nie złoży przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, lub nie złoży w terminie 14 dni informacji o zmianach dotyczących wspólników innych niż osoby fizyczne.

Zobacz procedurę w LEX: Dochód stanowiący przedmiot opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych >

Informacja taka powinna zostać złożona do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki. Zgodnie z przepisami przejściowymi spółki jawne składają pierwszą informację w terminie do 31 stycznia 2021 r.

- Niedopełnienie obowiązku poinformowania wszystkich właściwych naczelników urzędu skarbowego będzie więc oznaczało objęcie takiej spółki jawnej opodatkowaniem CIT oraz pociągnie za sobą praktycznie podwójne opodatkowanie dochodów osiąganych przez wspólników – zaznacza Benedykt Rubak.

Zobacz procedury w LEX:

Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową – cz. 1A faza menedżerska >

Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową – cz. 1B faza menedżerska >

Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową – cz. 2 faza właścicielska >

Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową – cz. 3 faza rejestracji i ogłoszenia >

Spółka partnerska tylko dla wolnych zawodów

Jakimś wyjściem z sytuacji może też być przekształcenie w spółkę partnerską. Ta forma jest jednak zastrzeżona jedynie dla przedstawicieli wolnych zawodów. - Alternatywnym rozwiązaniem jest też przekształcenie spółki komandytowej w spółkę partnerską – zwraca uwagę Daniel Więckowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii LTCA.

Zobacz procedurę w LEX: Kwalifikacja wydatków jako nakładów inwestycyjnych dla celów opodatkowania estońskim CIT >

Może to mieć znaczenie dla adwokatów i radców prawnych. Kodeks spółek handlowych przewiduje możliwość prowadzenia praktyki prawnej w formie spółki partnerskiej. Jak podkreśla Daniel Więckowski, mając na uwadze zmiany w zakresie opodatkowania spółek komandytowych, koniecznie trzeba zaznaczyć, że spółka partnerska pozwala na wyłączenie odpowiedzialności wspólnika – partnera, za zobowiązania powstałe wskutek działań innych partnerów, przy zachowanym, jak do tej pory, jednokrotnym opodatkowaniu dochodu tylko na poziomie wspólników – partnerów.

Czytaj: Zmiany w spółkach komandytowych rykoszetem uderzą w prawników >>

Wreszcie ostatnia opcja może polegać na przekształceniu w spółkę kapitałową (z ograniczoną odpowiedzialnością bądź akcyjną). Rozwiązanie to jest jednak najbardziej złożone i wymaga odpowiedniego przygotowania i naturalnie czasu.

Zobacz procedurę w LEX: Brak właściwego wydatkowania środków ze specjalnego funduszu inwestycyjnego przy opodatkowaniu estońskim CIT >

- Spółka taka jest odrębnym od swoich wspólników podatnikiem podatku dochodowego, niemniej, przy uwzględnieniu planowanych zmian, m. in. w zakresie funduszu na cele inwestycyjne, czy nawet modelu estońskiego CIT, rozwiązanie to może okazać się bardzo interesujące – wskazuje Daniel Więckowski.

Zobacz więcej: Estoński CIT to niełatwa alternatywa dla wspólników spółki komandytowej >>

Konieczna informacja do końca stycznia

Po przekształceniu, kluczowe jest więc terminowe złożenie stosownej informacji. Jak tłumaczy Benedykt Rubak, nie powinno być problemów ze złożeniem informacji w przypadku spółek jawnych zarejestrowanych do 31 stycznia 2021 r., które mogą do końca stycznia złożyć pierwszą informację (zgodnie z przepisami przejściowymi). Problem pojawi się jednak w przypadku nowo zawiązanych spółek.

Zobacz procedurę w LEX: Termin zapłaty ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych >

Przypomnijmy, że spółki osobowe (m.in. spółka jawna), powstają dopiero w momencie zarejestrowania spółki w KRS. Polskie prawo nie przewiduje spółki jawnej w organizacji, tak jak w przypadku spółek kapitałowych, które mogą np. składać oświadczenia po zawarciu umowy spółki a przed rejestracją. Do momentu zarejestrowania nie ma spółki jawnej, a więc i podmiotu, który może złożyć do urzędu informację wymaganą dla „uniknięcia CIT”.

Zobacz procedurę w LEX: Wysokość ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych >

 


Benedykt Rubak wskazuje, że biorąc zaś pod uwagę, że pierwszy rok obrotowy spółki jawnej rozpoczyna się także z chwilą jej zarejestrowania (jest to pierwsze zdarzenie wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym) – nie ma fizycznej możliwości, by spółka złożyła jakiekolwiek oświadczenie czy informację przed rozpoczęciem roku obrotowego.

Zobacz procedurę w LEX: Utrata prawa do opodatkowania estońskim CIT >

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną

Okazuje się, że powyższe wątpliwości związane ze składaniem informacji przez nowe spółki jawne dotyczą także spółek powstałych z przekształcenia spółek komandytowych. Biorąc pod uwagę fakt, że większość funkcjonujących w Polsce spółek komandytowych ma wśród wspólników spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (zwykle komplementariusza) – także spółka jawna powstała z przekształcenia powinna złożyć informację o wspólnikach przed rozpoczęciem roku obrotowego. Jednakże, zgodne z przepisami kodeksu spółek handlowych, spółka jawna formalnie powstanie dopiero z momentem zarejestrowania przekształcenia w KRS i dopiero z tą datą w tej formie prawnej będzie mogła uczestniczyć w obrocie prawnym. Oznacza to, że także w tym przypadku spółka jawna nie może złożyć informacji przed rejestracją.

Zobacz procedury w LEX:

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną - cz. 1A faza menedżerska >

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – cz. 1C faza menedżerska >

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – cz. 2A faza właścicielska >

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną - cz. 2B faza właścicielska >

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną - cz. 3 faza rejestracji i ogłoszenia >

Benedykt Rubak wskazuje dodatkowo, że w przypadku przekształcenia, przed dniem zarejestrowania spółki jawnej w KRS, w obrocie prawnym funkcjonuje spółka komandytowa, która jest poprzednikiem prawnym spółki jawnej. Oznacza to, że podmiot praw i obowiązków istnieje już przed datą rejestracji w KRS, a zmienia się jedynie forma prawna w jakiej ten podmiot działa – ze spółki komandytowej na jawną. Nadal jest to jednak ten sam podmiot (niezmieniony pozostanie także NIP). Należy więc uznać za dopuszczalne złożenie przedmiotowej informacji o wspólnikach spółki jawnej przez spółkę komandytową jeszcze przed zarejestrowaniem przekształcenia. W ten sposób zobowiązany podmiot złoży wymaganą informację przed rozpoczęciem roku obrotowego spółki jawnej. Sama forma prawna posiadana przez spółkę w chwili składania tej informacji (spółka komandytowa czy jawna), nie powinna tu mieć znaczenia.