Już jakiś czas temu zdano sobie sprawę, że skuteczna walka z wyłudzeniami/ oszustwami podatkowymi nie jest możliwa, jeżeli będzie prowadzona „samodzielnie” tylko przez organy podatkowe. Dlatego położono szczególny nacisk na zwiększenie obowiązków informacyjnych nie tylko po stronie samych podatników (JPK, raportowanie elektroniczne, MDR, KSeF), ale również wybranych instytucji. Szczególnie upodobano sobie instytucje finansowe (split payment, STIR) oraz platformy internetowe (pakiet VAT e-commerce). Nic w tym dziwnego. Są to bowiem podmioty, które ze względu na rodzaj prowadzonej działalności (oraz często jej skalę) są doskonałym „narzędziem”, za pomocą którego łatwo dotrzeć do źródła informacji o potencjalnych podatnikach, czy kwotach zawieranych przez nich transakcji/ dokonywanych płatności (w tym również transgranicznych).
Rok 2024 jest szczególnie ważny pod kątem wymogów raportowych dla tego drugiego rodzaju podmiotów – platform internetowych. To za sprawą nowych obowiązków związanych z wdrożeniem do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy DAC7.
Dlaczego operatorzy internetowi będą raportować dane do urzędu?
13 lutego 2024 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowano projekt z dnia 2 lutego 2024 r. ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw implementującej do polskiego porządku prawnego tzw. dyrektywę DAC7.
Dyrektywa Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (Dz. Urz. UE L 104 z 25.03.2021, str. 1) – tzw. dyrektywa DAC7 nakłada nowe obowiązki sprawozdawcze na operatorów platform cyfrowych, którzy oferują za pośrednictwem swoich platform towary i usługi.
W skrócie, nowe przepisy mają ujednolicić w całej Unii Europejskiej obowiązki sprawozdawcze operatorów platform cyfrowych. Ich celem jest walka z szarą strefą w handlu internetowym. Chodzi w szczególności o ograniczenie liczby podmiotów sprzedających za pośrednictwem platform internetowych, które nie rejestrują działalności gospodarczej zgodnie z przepisami.
Obecnie operatorzy platform internetowych zobowiązani są do przekazywania na żądanie odpowiednich informacji o swoich użytkownikach (sprzedawcach) i zawieranych na platformie transakcjach. Jednak to dopiero po wprowadzeniu nowych przepisów w ramach dyrektywy DAC7 obowiązki informacyjne będą wypełnianie w sposób ustrukturyzowany (według odpowiedniego wzoru schemy) oraz w określonym terminie (cyklicznie).
Jakie będą obowiązki po stronie platform internetowych?
Zgodnie z opublikowanym projektem ustawy, operatorzy platform internetowych będą zobowiązani między innymi do:
- przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o sprzedawcach,
- przestrzegania określonych procedur należytej staranności (procedury te dotyczą m.in. ustalenia statusu sprzedawców, ich rezydencji oraz wiarygodności uzyskanych informacji).
Kto raportuje w ramach DAC7?
Podmioty obowiązane do raportowania to operatorzy platform internetowych, którzy zawierają umowy ze sprzedawcami w celu udostępnienia im platformy lub jej części.
Platformą dla celów ustalenia nowych obowiązków jest każde oprogramowanie, strona internetowa czy aplikacja, umożliwiająca transakcje sprzedaży między sprzedawcami a użytkownikami. Unijne rozumienie „platformy” na potrzeby dyrektywy DAC7 nie jest więc jednoznaczne. W praktyce nowy obowiązek może dotknąć operatorów różnych platform sprzedażowych – nie tylko największych graczy internetowych takich jak Allegro, Olx, czy Vinted.
Transakcje i dane objęte raportowaniem
Obowiązek raportowania dotyczy konkretnych rodzajów transakcji dokonywanych przez sprzedawców za pomocą platform internetowych, tj.
- udostępniania nieruchomości (lub ich części),
- usług świadczonych osobiście,
- sprzedaży towarów,
- udostępniania środków transportu.
Co istotne, w tym aspekcie chodzi o czynności dokonywane za wynagrodzeniem.
Przewidziano również wyłączenia z raportowania. Definicja wyłączonego od raportowania sprzedawcy obejmuje sprzedawców towarów dokonujących incydentalnych sprzedaży na platformie do 30 transakcji w okresie sprawozdawczym na łączną kwotę, która nie przekroczyła 2000 euro. Wyłączony jest również podmiot udostępniający nieruchomości na szeroką skalę ponad 2000 transakcji. Ponadto wyłączone są podmioty rządowe i notowane na giełdzie.
Raportowanie ma obejmować dane indywidualizujące sprzedawców (np. firmę, NIP, numer identyfikacyjny VAT) jak również:
- identyfikator rachunku finansowego sprzedawcy (jeżeli jest on dostępny dla raportującego operatora platformy),
- państwo rezydencji sprzedawcy podlegającego raportowaniu,
- kwotę łącznego wynagrodzenia wypłaconego lub uznanego w każdym kwartale okresu sprawozdawczego oraz liczbę stosownych czynności, z tytułu których wynagrodzenie to zostało wypłacone lub uznane,
- składki, prowizje lub podatki zatrzymane lub pobrane przez raportującego operatora platformy w każdym kwartale okresu sprawozdawczego.
Nie zawsze sprawa zakresu obowiązku raportowego jest jasna. To, że spółka jest operatorem platformy internetowej nie oznacza automatycznie, że będzie podlegać obowiązkowi raportowemu w ramach dyrektywy DAC7. Każdorazowo więc należy ocenić, czy jej status, zakres funkcji, sposób rozliczenia płatności obligują ją do wypełnienia nowych obowiązków, nawet jak za jej pośrednictwem dokonywane są powyżej wskazane transakcje. Może się również tak zdarzyć, że tylko część czynności sprzedaży w ramach określonego modelu biznesowego będzie podlegać obowiązkom sprawozdawczym.
Warto więc w tym zakresie dokonać dokładnej weryfikacji.
W przypadku bowiem m.in.:
- braku przekazania Szefowi KAS informacji o sprzedawcach (chyba, że operator dokonałby odpowiednich wezwań oraz zastosowania środków wobec sprzedawcy),
- stosowania zasad i procedur należytej staranności, w tym gromadzenia dokumentacji,
- usunięcia w terminie nieprawidłowości wskazanych w wyniku kontroli,
operator platformy będzie podlegał karze pieniężnej, która może wynieść nawet 1 milion zł.
Okres objęty raportowaniem
Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2024 r., przy czym część nowych przepisów znajdzie zastosowanie do podmiotów, które w dowolnym momencie w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2024 r. spełniały warunki uznania ich za raportującego operatora platformy. Czyli pierwsze raporty (do wysłania do 31 stycznia 2025 r.) dotyczyć będą okresów sprawozdawczych sprzed wejścia w życie nowych przepisów.
I z jednej strony można powiedzieć, że do takich zabiegów legislacyjnych (raportowania wstecz) jesteśmy praktycznie przyzwyczajeni (przerabialiśmy to np. w zakresie schematów podatkowych MDR).
Z drugiej jednak strony dla operatorów platform oznacza to, że powinni gromadzić odpowiednie informacje o swoich użytkownikach. I o ile raportowanie MDR obejmowało zakres transakcji podejmowanych przez samych podatników (bądź z ich udziałem), tak raportowanie w ramach DAC7 oznacza, że platformy muszą odpowiednie dane pozyskać od swoich klientów (sprzedawców dokonujących transakcji).
To w praktyce oznacza, że po stronie platform procesy/ systemy do żądania i zbierania odpowiednich informacji powinny być przygotowane, najlepiej tak żeby objąć transakcje wsteczne. Raportujący operatorzy platformy są więc zobowiązani do wprowadzenia odpowiednich procedur należytej staranności w celu weryfikacji sprzedawców dokonujących określonych czynności (mających na celu odpowiednie ułożenie zbieranych danych, weryfikację uzyskanych informacji od sprzedawców, ustalenie ich rezydencji dla celów podatkowych).
Czy sprzedawcy internetowi mają się czego obawiać?
Dyrektywa DAC7 to nie tylko kwestia, która dotyczy obowiązków operatorów platform internetowych. Jest również druga strona medalu. Mianowicie sytuacja samych sprzedawców handlujących w Internecie. Należy podkreślić, że obowiązki operatorów platform nie przekładają się na obowiązki sprzedawców do zapłaty od 2024 r. nowego podatku od dochodów ze sprzedaży internetowej. Projekt ustawy implementującej dyrektywę DAC7 nie przewiduje bowiem wprowadzenia nowego podatku od dochodów uzyskanych ze sprzedaży dokonywanej za pośrednictwem Internetu.
Przekroczenie jednak przez sprzedawcę progu liczbowego lub kwotowego transakcji zobowiązuje raportującego operatora platformy do przekazania określonych informacji do organu podatkowego. Jednak dla samego sprzedającego nie oznacza to automatycznego obowiązku „założenia” działalności gospodarczej lub uiszczenia podatku. Wdrożenie dyrektywy DAC7 nie zmieni dotychczasowych zasad opodatkowania. Warto jednak mieć na uwadze, że nowe obowiązki to zasilanie organów podatkowych określonymi danymi dotyczącymi sprzedaży internetowej. Kontrolujący mogą natomiast wykorzystywać te dane do sprawniejszego typowania podatników do weryfikacji. Dodatkowo projektowane przepisy przewidują, że jeżeli sprzedawca nie przekaże określonych danych do platformy, to platforma będzie zobowiązana do wstrzymania wypłaty wynagrodzenia a nawet zablokowania możliwości przeprowadzenia transakcji. Tym samym kwestia nowych regulacji dotyczących raportowania transakcji dokonywanych w Internecie to nie tylko sprawa, którą zająć powinny się operatorzy platform internetowych.
Autorka: Magdalena Jaworska - ekspertka e-Izby ds. podatków, doradczyni podatkowa, partnerka w spółce doradztwa podatkowego Quidea