Prezydent miasta decyzją określił zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości za 2019 r. wobec przedsiębiorstwa drogowo-mostowego, która to decyzja zaskarżona przez stronę, została przez samorządowe kolegium odwoławcze wyeliminowana z obrotu prawnego. Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) wskazało, że należy ponownie rozpatrzyć sprawę, w szczególności problem powiązania poszczególnych obiektów budowlanych, przy czym nie należy skupiać się na sposobie klasyfikacji obiektów przez organ nadzoru budowlanego. Kluczowe, zdaniem SKO, jest przeanalizowanie procesu technologicznego i powiązań pomiędzy poszczególnymi urządzeniami, co pozwoli stwierdzić, czy stanowią one łącznie wolno stojące instalacje przemysłowe.

Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości >

 

Nieprawidłowa deklaracja podatkowa

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy prezydent miasta kolejną decyzją określił spółce wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości w tej samej, co uprzednio kwocie. Wskazał, że ówcześnie spółka była właścicielem konkretnych nieruchomości o konkretnych powierzchniach zabudowy, w tym gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Organ podatkowy po weryfikacji deklaracji podatkowych podał w wątpliwość prawidłowość opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej z uwagi na brak wykazania wytwórni mas bitumicznych, węzłów do produkcji kruszywa oraz do produkcji betonu według stawki właściwej dla budowli związanych z prowadzeniem działalności. W szczególności zdaniem organu należało w tej sytuacji ustalić, czy wyżej wymienione są budowlami w całości, czy w części i jaka jest kwalifikacja prawno-podatkowa wymienionych obiektów. Organ będąc w posiadaniu opinii biegłego uznał, że wytwórnia mas bitumicznych, linia do produkcji betonu oraz węzeł do produkcji kruszyw są obiektami odrębnymi, samodzielnymi i niezależnymi, budowlami stanowiącymi wraz z urządzeniami i instalacjami całość techniczno-użytkową jako "wolno stojącą instalację przemysłową". Zatem jak wskazał organ, w deklaracji określono nieprawidłową wysokość zobowiązania podatkowego z powodu niezadeklarowania do opodatkowania wyżej wymienionych obiektów.

Czytaj w LEX: Nieruchomości i obiekty budowlane związane z prowadzeniem działalności gospodarczej >

 

Organ odwoławczy podzielił w tym przypadku stanowisko prezydenta miasta-organu I instancji odnośnie określenia charakteru obiektów usytuowanych na terenie spółki. Zaznaczył, że podniesione argumenty dotyczące łatwego montażu lub demontażu poszczególnych elementów urządzeń są bezzasadne, bowiem dla potrzeb kwalifikacji jako budowli obiekty budowlane nie muszą się charakteryzować cechą nierozerwalności, dlatego bez znaczenia pozostaje możliwość odłączenia czy demontowania poszczególnych części urządzeń. Z uwagi na charakterystykę, funkcję, sposób realizacji i procesy technologiczne nie można także uznać obiektów za maszyny, w szczególności maszyny do robót drogowych, bo żaden z obiektów nie jest przystosowany do jego montażu na środkach transportu ani żaden z nich nie może samodzielnie się przemieszczać.

Czytaj w LEX: Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości urządzeń technicznych oraz instalacji znajdujących się wewnątrz obiektów budowlanych >

Zobacz również: Wykazanie związku techniczno-użytkowego wpływa na podatek od nieruchomości >>

Skomplikowana kwalifikacja obiektów budowlanych

Nie zgadzając się ze wskazaną argumentacją, spółka wniosła skargę do organu wyższej instancji, zaskarżając w całości uprzednio wydane obie decyzje i zarzucając im naruszenie przepisów prawa procesowego oraz prawa materialnego, w szczególności błędne przyjęcie, że wytwórnia mas bitumicznych i węzły do produkcji betonu i kruszywa stanowią całość techniczno-użytkową podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jako budowle, mimo, że zdaniem skarżącego obiekty te stanowią urządzenia techniczne, a opodatkowaniu powinny podlegać wyłącznie części budowlane tych urządzeń. Spółka podniosła również, że opinia biegłego jest niewiarygodna i nie powinna stanowić podstawy rozstrzygnięcia w sprawie.

Czytaj w LEX: Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej >

WSA w Białymstoku zważył, że spór w sprawie sprowadza się do właściwej prawnopodatkowej kwalifikacji obiektów budowlanych będących we własności spółki, które organy podatkowe kwalifikują jako budowle w postaci wolno stojących instalacji przemysłowych stanowiących niepodzielne obiekty, a co do których spółka twierdzi, iż opodatkowaniu mogą podlegać wyłącznie elementy budowlane tych obiektów. Jak zważył Sąd, ustalając znaczenie pojęcia „budowla” dla określenia zakresu przedmiotowego podatku od nieruchomości oraz dla wymiaru tej daniny publicznej ustawodawca operuje odesłaniem definicyjnym do przepisów prawa administracyjnego, co w konsekwencji oznacza, że definicja „budowli” sformułowana w prawie budowlanym zostaje wcielona na grunt prawa podatkowego, gdzie jest traktowana jako definicja własna.

Zobacz linię orzeczniczą: Stawka podatku od nieruchomości przedsiębiorcy >

 


Jak słusznie podkreślił Sąd, kluczowa dla sprawy jest definicja obiektu budowlanego, która w obecnym brzmieniu prawnym składa się z trzech definicji - budynku, budowli i obiektu małej architektury. Definicją obiektu budowlanego w każdym z wymienionych rodzajów obiektów objęto instalacje zapewniające możliwość użytkowania danego obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Uznanie obiektu za obiekt budowlany uzależnione zostało od wzniesienia go z użyciem wyrobów budowlanych, przy czym zrezygnowano z posłużenia się zwrotem „całości techniczno-użytkowej”.

Zobacz procedury:

Opodatkowanie budowli podatkiem od nieruchomości >

Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej >

Łączne opodatkowanie obiektu budowlanego

Orzecznictwo sądów administracyjnych ukształtowało takie stanowisko, że z punktu widzenia obowiązku podatkowego znaczenie ma nie tyle fakt funkcjonalnego powiązania zespołu obiektów, ile ocena, czy poszczególne elementy takiego ciągu produkcyjnego stanowią jeden przedmiot materialny i samoistny pod względem technicznym. Jeden przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości stanowić może tylko to, co wchodzi w skład tego przedmiotu materialnego i nie może być od niego odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego lub odłączanego. Jeśli chodzi o instalacje złożone z większej ilości obiektów, tak jak wytwórnia mas bitumicznych oraz węzły do produkcji betonu i kruszywa, to w ślad za NSA Sąd stwierdził, że jeżeli poszczególne pod względem fizycznym obiekty, z których każdy spełnia cechy pozwalające uznać go za odrębny przedmiot opodatkowania są wykorzystywane do osiągnięcia konkretnego celu gospodarczego i z tego powodu zostały funkcjonalnie połączone, nie można tworzyć z ich sumy jednego przedmiotu opodatkowania. W niniejszej sprawie opodatkowanie kompleksu obiektów nastąpiło z powołaniem się na funkcjonalny charakter i pozostawanie poszczególnych elementów składających się na te obiekty w związku techniczno-użytkowym. Dla organów podatkowych decydującym był funkcjonalny związek określonych obiektów, pozwalających na ich „łączne” opodatkowanie jako jednej budowli, co zdaniem WSA w Białymstoku okazało się za mało przekonujące i nieokreślające, jakie znaczenie ma definicja budowli dla opodatkowania spornych obiektów. Zarzuty naruszenia prawa materialnego podnoszone przez skarżącą spółkę okazały się na tyle uzasadnione, że skarga została uwzględniona, a decyzja wyeliminowana z obrotu prawnego (wyrok WSA w Białymstoku z 3 lutego 2023 r. sygn. I SA/Bk 516/22).

Sprawdź w LEX:

W jaki sposób należy opodatkować grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego? >

Czy spółka jawna może nie płacić najwyższej stawki podatku od nieruchomości od sklepu, który jest jej własnością, ale stoi pusty? >

Czy organ podatkowy powinien wydać postanowienie o wszczęciu postępowania, jeśli podatnik złożył korektę informacji o nieruchomościach wraz z wnioskiem o zmianę decyzji ustalającej? >