Pracodawca kupował dla wyjeżdżających w zagraniczne delegacje pracowników polisy ubezpieczeniowe. Były one wystawiane na firmę, na konkretny wyjazd dla imiennie wskazanego w dokumentach pracownika. Czas ubezpieczenia pokrywał się z okresem podróży służbowej. Zakres ubezpieczenia obejmował natomiast: koszty leczenia, assistance, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), odpowiedzialność cywilną w życiu prywatnym oraz ubezpieczenie bagażu podróżnego.
Ubezpieczenie częściowo z podatkiem dochodowym
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lutego br., nr 0113-KDIPT2-3.4011.621.2019.2.SJ, uznał, że przychodem nie jest składka na ubezpieczenie obejmujące niezbędne koszty leczenia pracownika za granicą.
Zdaniem skarbówki, część ubezpieczenia w pozostałym zakresie, tj. zapewnienia assistance, ubezpieczenia ich od następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenia OC w życiu prywatnym oraz ubezpieczenie bagażu podróżnego stanowi przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wartość tych składek opłaconych za pracownika, pracodawca ma obowiązek doliczyć do przychodów pracownika oraz obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy.
Zobacz również: Ubranie nie może być kosztem przewodniczki >>
- Wydana interpretacja jest co prawda zgodna z obecną praktyką organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, natomiast ignoruje istotę problemu, jakim jest zbyt wąskie interpretowanie przepisów dotyczących nieodpłatnych świadczeń – uważa Łukasz Boszko, ekspert w zespole doradztwa podatkowego w Grant Thornton.
Czytaj w LEX: Świadczenia nieodpłatne i częściowo odpłatne >
Świadczenia nieodpłatne jako przychód pracownika
Ekspert zaznacza, że sądy oraz organy interpretacyjne wydatki na ubezpieczenie niestanowiące dochodu z nieodpłatnych świadczeń po stronie pracownika uważają tylko i wyłącznie wydatki poniesione na ubezpieczenie, które minimalizują niebezpieczeństwo ponoszenia przez pracodawcę ewentualnych kosztów, do których poniesienia zobowiązany jest na podstawie par. 19 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Jego zdaniem w praktyce oznacza to, że tylko ubezpieczenie na wypadek choroby jest zwolnione z PIT.
Czytaj w LEX: Podróże służbowe, delegowanie a skierowanie pracownika do pracy za granicą UE >
- Przy wykładni przepisów rozporządzenia pomijany jest natomiast par. 2 pkt. 2 lit. d, zgodnie z którym, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje zwrot innych, niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb – zauważa Łukasz Boszko. I dodaje, że podróż służbowa jest poleceniem służbowym, którego pracownik, co do zasady, nie może odmówić. Jeżeli więc pracodawca zdecydował się na pokrycie kosztów dodatkowego ubezpieczenia ze względu na miejsce delegowania, wówczas ciężko jest mówić o tym, aby koszt faktycznie nie był poniesiony w interesie pracownika, a nie pracodawcy. Ponadto przy obecnym rynku pracy niezapewnienie przez pracodawcę takiego ubezpieczenia mogłoby się wiązać z utratą pracownika bądź spotkać się z odmową pracownika do odbycia podróży służbowej bez takiego ubezpieczenia.
Sprawdź w LEX: Czy należy wypłacać diety, jeżeli pracownik wykonuje pracę w miejscu zamieszkania? >
Zła interpretacja przepisów
- W mojej ocenie wydana interpretacja jest bardzo niedobra dla podatników i płatników i nie przystaje do obecnych realiów. Obecnie, w sytuacji gdy w wielu firmach pracownicy są wysyłani w delegacje w różne części świata (w tym również pod różnymi względami „niebezpieczne”) oraz w sytuacji gdy bardzo trudno znaleźć dobrych pracowników (zwłaszcza o specjalistycznych kwalifikacjach, czy posiadających eksperckie doświadczenie) standardem jest stworzenie zatrudnionym komfortowych warunków do pracy, w tym zwłaszcza w delegacjach, na które część pracowników niechętnie przystaje – tłumaczy Grzegorz Symotiuk, doradca podatkowy w kancelarii TAX Doradztwo Podatkowe i Finansowe Symotiuk i Wspólnicy. Ekspert podkreśla, że oczywiście z jednej strony pracownicy mają obowiązek udania się w podróż służbową, a pracodawca ma obowiązek zapewnienia tylko niektórych ściśle wskazanych wydatków, natomiast z drugiej strony pracodawca musi tworzyć pracownikom odpowiednie warunki do pracy, aby utrzymać pracownika. Może się bowiem okazać, że brak zapewnienia odpowiednich warunków do pracy (jak np. właśnie wykup takich polis, o których mowa we wniosku) może się odbić bardzo negatywnie na relacjach pracodawca-pracownik, co w konsekwencji może doprowadzić do rezygnacji pracownika z pracy.
Czytaj w LEX: Obowiązki pracodawcy przy przekazywaniu świadczeń pracownikom >
Nadzieja na wygraną w sądzie
Z interpretacją nie zgadza się także Wojciech Jasiński, konsultant podatkowy w kancelarii ATA Finance. - Interpretacja jest w moim odczuciu błędna w części, w której uznaje stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Jednocześnie wróżę w tej sprawie pracodawcy duże szanse powodzenia na drodze sądowej. Dyrektor KIS bowiem w zupełności pominął ten element stanu faktycznego, który wskazywał, że ubezpieczenie jest dla pracownika w zasadzie obowiązkowe – podkreśla ekspert.
Wojciech Jasiński zwraca dodatkowo uwagę na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. K 7/13), który stanowi powszechnie znany i akceptowany punkt odniesienia dla oceny istnienia nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie z zaprezentowaną w nim prokonstytucyjną wykładnią prawa podatkowego, aby dane świadczenie nieodpłatne mogło zostać uznane za przychód pracownika, musi ono m.in. być spełnione za zgodą pracownika (pracownik ma korzystać z niego w pełni dobrowolnie). Klasycznym przykładem może być wartość pakietu sportowego lub prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego.
- Przedstawione we wniosku świadczenie nie jest jednak z perspektywy pracownika dobrowolne. Zawarcie umowy ubezpieczenia wynika z przyjętej przez pracodawcę praktyki takiego postępowania przy odbywanych regularnie i na szeroką skalę podróżach służbowych. Pracownik nie uczestniczy w żaden sposób w wyborze ubezpieczyciela, a zakres świadczeń nie jest zależny od wyrażenia przez niego zgody na poszczególne warianty – podsumowuje Wojciech Jasiński.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
