Poszukując źródeł finansowania przedsiębiorstwo funkcjonujące w ramach grupy kapitałowej przeprowadza analizę możliwości pozyskania kapitału zarówno w postaci zewnętrznych źródeł finansowania, jak również wewnątrz grupy podmiotów powiązanych w ramach której działa. Jednocześnie Do typowych transakcji finansowych zaliczamy pożyczki wewnątrzgrupowe, transakcje wzajemnego finansowania (cash pooling), poręczenia, gwarancje oraz emisję obligacji.
Kontroli będzie coraz więcej
Należy przypuszczać, iż liczba kontroli w zakresie transakcji finansowych wzrośnie po opublikowaniu przez OECD 11 lutego 2020 r., raportu: „Transfer Pricing Guidance on Financial Transactions: Inclusive Framework on BEPS: Actions 4, 8-10”. Raport został opracowany w ramach działań 4 i 8-10 planu działania BEPS i stanowi pierwsze sformalizowane Wytyczne OECD dotyczące cen transferowych w zakresie transakcji finansowych.
Sekcja B Wytycznych wskazuje m.in. na konieczność identyfikacji relacji handlowych lub finansowych istotnych z ekonomicznego punktu widzenia cech transakcji finansowych. W raporcie można również znaleźć wyjaśnienia w zakresie określania wolnych od ryzyka stóp zwrotu, jak również stóp zwrotu skorygowanych o ryzyko. Równocześnie wskazano, iż podatnik powinien ustalić zdolność do zaciągnięcia zadłużenia przed podjęciem rozmów w przedmiocie oferowanych warunków finansowych.
Zobacz również: Koronawirus zmusi firmy do aktualizacji analizy porównawczej >>
Kryzys finansowy który rozpoczął się w 2008 r. niósł za sobą poważne konsekwencje dla światowej gospodarki i płynności wielu przedsiębiorstw. Kryzys w następstwie pandemii COVID-19 również poważnie wpłynął na wiele firm na całym świecie. W obecnej sytuacji gospodarczej wiele spółek boryka się z problemem płynności finansowej z tego względu podmioty często sięgają po wsparcie w ramach grup kapitałowych do których przynależą. Brak zachowania należytej staranności przy realizacji transakcji finansowych, może narazić podatnika na ryzyko.
Zdolność kredytowa firm może się pogorszyć
Należy zaznaczyć, iż w obecnych warunkach zdolność kredytowa wielu firm może pogorszyć się, z tego względu należy wziąć pod uwagę w jaki sposób zmiany zdolności kredytowej wpływają na wynagrodzenie w zakresie finansowania wewnątrzgrupowego. Zasadne może być renegocjowanie korzystniejszych warunków pożyczek poprzez odroczenie terminów płatności, przedłużenie terminów spłat zaciągniętych zobowiązań, zmiany kosztów finansowania wewnętrznego w celu wsparcia przepływów pieniężnych jednostek powiązanych poważnie dotkniętych pandemią.
Jednocześnie należy podkreślić, iż banki i instytucje finansowe najprawdopodobniej zaostrzą kryteria udzielenia pożyczek i kredytów, nie tylko dla przedsiębiorstw dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. Rewizja warunków w konsekwencji najprawdopodobniej doprowadzi do zmiany ratingów kredytowych nadawanych poszczególnym kredytobiorcom.
Ważne jest, aby przeanalizować praktyki rynkowe w tym zakresie w celu uniknięcia odstępstw od poczynionych ustaleń. Zmiana podejścia w zakresie finansowania będzie wymagać przeglądu istniejących polityk wewnątrzgrupowych w zakresie finansowania wewnątrzgrupowego. Kolejnym istotnym zagadnieniem jest zweryfikowanie warunków finansowania, w szczególności wysokości oprocentowania oraz dostępnych limitów kredytowych, jak również ocena działań podejmowanych na poziomie grupy w tym zakresie.
Epidemia wpłynie za rozliczenia między firmami i finansowanie
Oszacowanie zdolności kredytowej na podstawie danych historycznych, nieuwzględniających wpływu COVID-19 może zawyżać zdolność kredytową kredytobiorców, wskutek tego podatnicy powinni rozważyć wykorzystanie prognoz finansowych uwzględniających wpływ kryzysu.
Należy wskazać, iż dla podatników zawierających nowe umowy kredytowe, pożyczki krótkoterminowe lub o zmiennym oprocentowaniu mogą zapewnić większą elastyczność renegocjacji stóp procentowych w późniejszym terminie.
Dodatkowo zazwyczaj pożyczka będzie wyrażona w walucie funkcjonującej u pożyczkodawcy lub pożyczkobiorcy. Firmy powinny rozważyć czy nie zabezpieczyć ryzyk walutowego w celu złagodzenia mogących wystąpić rozbieżności z tytułu różnic kursowych.
Co więcej w dniu 28 maja 2020 r. Rada Polityki Pieniężnej Uchwałą nr 7/2020 w sprawie stopy referencyjnej, oprocentowania kredytów refinansowych, oprocentowania lokaty terminowej oraz stopy redyskontowej i stopy dyskontowej weksli w Narodowym Banku Polskim po raz kolejny obniżyła wysokość stopy referencyjnej do poziomu 0,1 proc. w skali rocznej (obniżka o 0,4 pkt proc.).
Zgodnie z art. 359 par. 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.
Posługując się zmienioną przez Radę Polityki Pieniężnej wysokością stopy referencyjnej odsetki ustawowe wynoszą od 29 maja br. 3,6 punkty procentowe (suma 0,10 proc. i 3,5 proc.).
Zgodnie natomiast z art. 359 par. 21 kodeksu cywilnego, maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne).
Przy obecnej stopie referencyjnej, maksymalne oprocentowanie pożyczek nie może wynosić więcej niż 7,2 proc. w skali roku. Zatem aby pożyczki udzielane pomiędzy podmiotami powiązanymi zgodne były z zasadą ceny rynkowej wyrażoną w art. 11c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ich oprocentowanie nie może być wyższe niż 7,2 proc. w skali roku.
Podmioty powiązane, które udzielają bądź zaciągają pożyczki o oprocentowaniu przekraczającym 7,2 proc. w skali roku narażone są na ryzyko doszacowania dochodu przez organy podatkowe w zakresie wysokości oprocentowania badanej pożyczki.
Pożyczki między firmami a rozliczenie podatku
Zważywszy, iż zmienione stopy procentowe zmniejszają również stopę procentową WIBOR 3M, na podstawie, której kalkulowane jest oprocentowanie dla zastosowania safe harbour dla pożyczek w złotych, wskazane jest dokonanie przeglądu udzielonych lub zaciągniętych pożyczek, także w kontekście skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 11g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Należy również zwrócić uwagę, iż wewnątrzgrupowe transakcje finansowe podlegają raportowaniu w formie przekazywanej do Szefa KAS informacji o cenach transferowych TPR. Niewłaściwa identyfikacja transakcji finansowej jako transakcji kontrolowanej narażona jest na ryzyko penalizacji wynikające z art. 80e kodeksu karnego skarbowego.
Konkludując, każda zmiana lub zawarcie nowych transakcji finansowych musi mieć odzwierciedlenie w aktualnych warunkach rynkowych.
Autorka: Beata Rawa, Transfer Pricing Manager, Instytut Cen Transferowych
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
