Od stycznia br. podatnicy mają nowy obowiązek raportowania tzw. schematów podatkowych. Chodzi m.in. o zgłaszanie działań lub transakcji, które mogą prowadzić do optymalizacji rozliczeń podatkowych. Kwestia raportowania budzi wiele kontrowersji. Pojawia się m.in. problem niejasnego pojęcia korzyści podatkowej. Do nowych przepisów zastrzeżenia mają też doradcy podatkowi. Ich zdaniem, nowe przepisy mogą wpłynąć na relacje między nimi a klientami.
Zobacz również: Objaśnienia do MDR wydane - kary za brak raportu nie tak od razu >>
Jak tłumaczy Marek Szczepanik, doradca podatkowy, partner w Martini i Wspólnicy, obowiązujące od stycznia 2019 r. krajowe regulacje MDR stanowią implementację Dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z 25 maja 2018. Jednak regulacje krajowe różnią się fundamentalnie w dwóch aspektach od przepisów unijnych – po pierwsze, zakresem krajowego raportowania są objęte nie tylko schematy podatkowe transgraniczne ale także krajowe. Po drugie, celem dyrektywy jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, które jest zjawiskiem szkodliwym, naruszającym zasady uczciwej konkurencji na wspólnym rynku, natomiast Ministerstwo Finansów za schematy podatkowe uznaje także m.in. zupełnie legalne i dozwolone przez ustawodawcę rozwiązania przynoszące korzyści podatkowe (np. działalność w SSE, pod pewnymi warunkami możliwość korzystania z ulgi B+R i Innovation Box). - Powoduje to de facto nałożenie dodatkowych obowiązków administracyjnych na przedsiębiorców, którzy nie mają nic wspólnego z unikaniem opodatkowania ani w wymiarze krajowym ani zagranicznym. Za brak wypełniania tych obowiązków grożą im natomiast drakońskie kary – podkreśla Szczepanik.
Objaśnienia niezbędne do zrozumienia przepisów
Ze względu na niejasność nowych regulacji, Ministerstwo Finansów zdecydowało się wydać objaśnienia podatkowe. Celem dokumentu było wyjaśnienie istotnych pojęć dotyczących obowiązku raportowania schematów podatkowych oraz przedstawienie sposobu postępowania dla prawidłowego spełnienia tych obowiązków informacyjnych. Pokazano też potencjalne problemy praktyczne, które mogą wystąpić na etapie stosowania nowych przepisów.
Szeroki zakres objaśnień
Ministerstwo Finansów zapewniło, że ewentualne opóźnienia dotyczące realizacji obowiązków informacyjnych na gruncie nowych przepisów nie będą rodziły negatywnych konsekwencji dla podmiotów zobowiązanych, pod warunkiem że obowiązki te zostaną prawidłowo wykonane do 28 lutego 2019 r. Dodało, że w przypadku prawidłowego wykonania opóźnionych obowiązków informacyjnych w okresie od 1 marca 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. opóźnienia te będą traktowane jako przypadki mniejszej wagi. Podmiotowi, który zastosuje się do objaśnień MDR, będzie przysługiwać ochrona. Zasada ta wynika z art. 14n §4 ordynacji podatkowej.
Zobacz również: Skok na tajemnicę zawodową może skończyć w TK >>
Nie każda transakcja do raportu
Z wydanych objaśnień wynika, że obowiązek informacyjny na podstawie przepisów MDR nie powstanie, gdy nie jest spełnione kryterium kwalifikowanego korzystającego (tj. przychody/koszty/aktywa podmiotu nie przekraczają równowartości 10 mln euro oraz wartość przedmiotu uzgodnienia nie przekracza 2,5 mln euro) i jednocześnie nie jest spełnione kryterium transgraniczne.
Schematem podatkowym nie będzie także m.in.: wybór metody degresywnej amortyzacji w podatku dochodowym, wybór opodatkowania VAT transakcji nieruchomości poprzez rezygnację z dobrowolnego zwolnienia z VAT, ani decyzja w zakresie obniżenia stawek amortyzacyjnych, jeżeli te działania są podejmowane jako niestanowiące elementu uzgodnienia obejmującego także inne czynności. Raportowaniu nie będzie podlegał także sam fakt skorzystania z ulg i preferencji podatkowych (ulgi badawczo-rozwojowej oraz Innovation Box). Jak tłumaczy MF, obowiązek raportowania może wystąpić jedynie w sytuacji, w której spełnione zostałyby przesłanki uznania danego uzgodnienia za schemat podatkowy. Resort precyzuje także, że obowiązkiem informacyjnym nie będzie objęte także skorzystanie z ulgi na dzieci oraz wspólnego rozliczenia się z małżonkiem.
Zakres przekazywanych danych
Z opublikowanych wyjaśnień wynika także, że przekazującym informację o schemacie podatkowym może być, w zależności od sytuacji, promotor, korzystający lub wspomagający. Co istotne, informacja nie musi zawierać wszystkich danych określonych w przepisach MDR, w przypadku gdy promotor, korzystający lub wspomagający nie posiadają wskazanych danych na moment złożenia informacji. Co do zasady, podmiot przekazujący informację nie będzie zobowiązany do aktywnego ich poszukiwania w celu wypełnienia obowiązku informacyjnego o schematach podatkowych. Obowiązek informowania o schematach podatkowych będzie dotyczył informacji będących w jego posiadaniu.
Zobacz również: Nowe fakty i dowody jako podstawa wznowienia postępowania podatkowego >>
- Dobra wiadomość jest taka, że minister finansów przedłużył termin na raportowanie schematów podatkowych, co pozwoli podatnikom na zapoznanie się z objaśnieniami i ewentualne uzupełnienie własnych procedur. Gest resortu nie dziwi, szczególnie w sytuacji dwutygodniowego opóźnienia z publikacją ostatecznej wersji dokumenty – ocenia Maja Fabrowska, radca prawny, menadżer w Gekko Taxens. Jej zdaniem, konsultacje publiczne pomogły, bo Ministerstwo Finansów wyłączyło z obowiązku raportowania np. produkty emerytalne. - Szkoda tylko, że nie wszystkie zagadnienia, zostały doprecyzowane i gruntownie wyjaśnione. Chociażby istotne dla identyfikacji schematów podatkowych, przykłady ogólnych, szczególnych i innych cech rozpoznawczych są dalej opracowane bardzo pobieżnie – podsumowuje Fabrowska.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
