Kwota wolna od podatku dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) jest zagadnieniem bardzo istotnym. Wysokość tej kwoty oznacza nic więcej niż to, że podatnicy którzy w roku podatkowym osiągną dochód nie przekraczający kwoty wolnej, nie zapłacą w danym roku podatku dochodowego. Kwota wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych skierowana jest wyłącznie do podatników rozliczających przychody wykazywane na rozliczeniu rocznym PIT-36 lub PIT-37, opodatkowane według skali podatkowej (na zasadach ogólnych). Kwota wolna od podatku nie dotyczy natomiast przychodów opodatkowanych liniowo (PIT-36L), ryczałem ewidencjonowanym (PIT-28), z kapitałów pieniężnych (PIT-38), czy ze zbycia nieruchomości (PIT-39).
Czytaj również: 60 tys. złotych wolne od podatku a forma opodatkowania PIT >>
Jak obliczyć podatek
Zgodnie z zasadami obliczania podatku od dochodu opodatkowanego wg skali podatkowej, podatek od kwoty uzyskanego w roku podatkowym dochodu nieprzekraczającej 120 000 zł wynosi 12 proc. minus kwota zmniejszająca podatek. W 2024 r. zastosowanie nadal ma kwota w wysokości 3 600 zł. Z kolei w przypadku uzyskania przez podatnika dochodu powyżej 120 000 zł, podatek wynosić będzie 10 800 zł + 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł.
Kwota zmniejszająca podatek stanowi iloczyn kwoty wolnej od podatku oraz najniższej stawki podatku (12 proc.). Tym samym można zauważyć, że próbując obliczyć podatek od dochodu w wysokości 30 000 zł, będzie on w ostatecznym rozrachunku wynosić 0 zł. Mnożąc stawkę podatku (12 proc.) przez uzyskany dochód, otrzymujemy kwotę 3 600 zł, od której należy odjąć kwotę zmniejszającą podatek w tej samej wysokości.
Podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29-30f ustawy o PIT, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali podatkowej:
|
Podstawa obliczenia podatku w złotych |
Podatek wynosi |
|
|
ponad |
do |
|
|
|
120 000 |
12 proc. minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł |
|
120 000 |
|
10 800 zł + 32 proc. nadwyżki ponad 120 000 zł |
Z powyższego wynika, że w 2024 r. podatnicy, którzy uzyskują dochody ponad nadwyżkę 30 000 zł do momentu przekroczenia I progu podatkowego - zapłacą podatek w wysokości 12 proc.
Kwota zmniejszająca podatek
Podstawa obliczenia podatku, czyli kwota od której płatnik (najczęściej pracodawca) jest zobowiązany pobrać podatek, to przychód podatnika pomniejszony o koszty jego uzyskania oraz składki na ubezpieczenie społeczne. W takim przypadku pracodawca co miesiąc odprowadza za podatnika zaliczkę na podatek dochodowy. Pomniejsza ją jednak o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o 300 zł miesięcznie. Żeby jednak pracodawca był uprawniony do pomniejszenia podatku o 1/12 kwoty zmniejszającej, pracownik musi złożyć pracodawcy, czy zleceniodawcy formularz PIT-2. Dopiero wtedy płatnik ma możliwość zmniejszenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy.
Cena promocyjna: 216.81 zł
|Cena regularna: 297 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 216.81 zł
Kwota zmniejszająca podatek u kilku pracodawców
Obecnie ustawa o PIT pozwala pozwala na:
- zastosowanie kwoty zmniejszającej podatek przez wszystkich płatników, którzy pobierają zaliczki na podatek (w tym również pracodawców, zleceniodawców, organy rentowe) oraz
- podzielenie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł) maksymalnie na 3 płatników (w przypadku kilku miejsc zatrudnienia).
W przypadku podatników uzyskujących dochody od kilku pracodawców (maksymalnie trzech) kwota ta będzie wynosiła:
- 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 300 zł) – w przypadku jednej umowy albo
- 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 150 zł) – w przypadku dwóch umów, albo
- 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 100 zł) – w przypadku trzech umów.
Oznacza to, że w przypadku, gdy podatnik upoważni 2 płatników, to każdy z nich będzie mógł pomniejszać zaliczkę o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł). Przy 3 płatnikach – o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek każdy (100 zł). Ważne jest jednak, by miesięczna suma pomniejszenia nie przekroczyła 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł).
Na koniec warto wspomnieć, że wybierając opodatkowanie na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej) podatnik może korzystać z różnego rodzaju ulg w podatku dochodowym. Posiada on między innymi możliwość wspólnego rozliczania się z małżonkiem, preferencje dla samotnych rodziców czy możliwość zwolnienia z podatku w związku z inwestycjami w specjalnej strefie ekonomicznej oraz ulgi podatkowe. Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest opłacalne również wtedy, gdy dochody nie przekraczają znacząco pierwszego przedziału skali podatkowej.
Jak więc widać podwyższenie kwoty wolnej od podatku zawsze powoduje, że w finalnym rozliczeniu podatkowym wielu podatników nie zapłaci podatku w skali całego roku bądź zapłaci go mniej niż przed jej podwyższeniem. Stąd nie można się dziwić, że podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych z pewnym zniecierpliwieniem wyczekują jej kolejnego podwyższenia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
