Do, jak się okazuje długich, konsultacji trafił projekt zmiany rozporządzenia ministra zdrowia z 22 czerwca 2023 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego. W proponowanych zmianach rozszerza się uprawnienia ratowników w zakresie świadczeń przewidzianych do samodzielnego wykonywania.
Resort zdrowia zaznacza, że "rosnąca z roku na rok liczba podstawowych zespołów ratownictwa medycznego bez lekarza w składzie, a także wzrost kompetencji ratowników medycznych, powodują konieczność zwiększenia uprawnień tej grupy zawodowej, zwłaszcza w zakresie świadczeń przewidzianych do samodzielnego wykonywania".
Polecamy nagranie szkolenia: Postępowanie z trudnym pacjentem w placówce medycznej >
Ratownicy medyczni w oczekiwaniu na nowe uprawnienia
- Jest to trzecia próba zmiany rozporządzenia w ciągu półtora roku, a dotycząca zmiany uprawnień ratowników medycznych, w szczególności w kontekście medycznych czynności ratunkowych. Uważam, że jak najbardziej są wskazania, by listę tych uprawnień rozszerzyć – mówi prof. AŚ dr hab. med. Klaudiusz Nadolny dyrektor Rejonowego Pogotowia Ratunkowego w Sosnowcu, kierownik Katedry i Zakładu Ratownictwa Medycznego Akademii Śląskiej w Katowicach.
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność zawodowa ratownika medycznego - przesłanki i sankcje >
Proponuje się pięć zmian – trzy dotyczą farmakoterapii – o trzy preparaty wydłużono listę leków, które ratownik medyczny może stosować. Jako pierwszą wymienić należy noradrenalinę, czyli dodatkową katecholaminę, działającą na receptory alfa znajdujące się w naczyniach.
- To byłaby ważna zmiana, bo brak takiej możliwości blokuje ratowników medycznych, którzy zamiennie stosują adrenalinę, jednak ona dodatkowo działa na mięsień sercowy. Drugi lek to kwas traneksamowy podawany w czasie intensywnego krwawienia po urazie wewnętrznym, trzeci to prasugrel – nowy lek przeciwpłytkowy wprowadzony w kardiologii. Jednak prasugrel ratownik medyczny będzie mógł podać po konsultacji telefonicznej z kardiologiem – wylicza dr n. med. i n. o zdr. Michał Kucap krajowy ekspert ds. ratownictwa medycznego z Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych.
Sprawdź w LEX: Czy ratownik medyczny prowadzący TRIAŻ może odesłać pacjenta do domu bez konsultacji lekarskiej? >
Czytaj także na Prawo.pl: Ustawa o zawodzie ratownika medycznego weszła w życie
- Od wielu lat płynęły postulaty i to nie tylko ze strony środowiska ratowników medycznych, by kwas traneksamowy mógł być przez ratowników medycznych podawany w karetce. Podobnie dwa pozostałe leki, i tu postulaty nie są nowe. Mamy wydawane przez ministra zdrowia tzw. dobre praktyki w zakresie ostrych stanów wieńcowych i tam prasugrel wraz z innymi przeciwpłytkowymi preparatami jest wymieniany. Zgodnie z aktualną wiedzą i wytycznymi w pierwszej kolejności powinien być podawany właśnie prasugrel. I, w mojej ocenie, najważniejszy lek, czyli noradrenalina, która od wielu lat była zgłaszana jako potrzebna w zespole ratownictwa medycznego. Dlaczego? Żeby ratownik mógł zastosować np. we wstrząsie pochodzenia kardiogennego, zgodnie aktualną wiedzą medyczną, najlepszy z tej grupy leków. Bardzo mnie cieszy, że noradrenalina znalazła się w projekcie tego rozporządzenia. Ratownik medyczny w sposób bezpieczny dla pacjenta może wykonywać te czynności, tu mam na myśli podawanie wymienionych preparatów - ocenia prof. AŚ dr hab. med. Klaudiusz Nadolny.
Sprawdź w LEX: Czy ratownik medyczny może ubiegać się o udzielenie zamówienia w konkursie ofert, przewidzianym w art. 26 u.d.l.? >
Dwie inne zmiany, które znalazły się w konsultowanym rozporządzeniu, dotyczą diagnostyki.
– Po pierwsze ratownik medyczny, po wejściu w życie rozporządzenia, będzie mógł przeprowadzać test na obecność koronawirusa SARS-CoV-2. Miał taką możliwość w czasie pandemii, ale gdy ogłoszono jej zakończenie, stracił ją. Teraz odzyskałby to uprawnienie, na pewno dlatego, że COVID-19, choć nie jako pandemia, zostanie z nami tak jak inne choroby zakaźne. Poza tym ratownik medyczny, według nowych zapisów, gdy wejdą w życie, będzie mógł wykonać USG, oczywiście, po ukończeniu certyfikowanego kursu – mówi dr Michał Kucap.
Czytaj w LEX: Rejestry ratowników medycznych - obowiązki ratowników dot. wpisów, zmian, opłat >
Konsultowane propozycje ocenia prof. AŚ dr hab. med. Klaudiusz Nadolny: - Co do możliwości wykonywania testów antygenowych na obecność wirusa, ratownik medyczny miał takie uprawnienia w trakcie pandemii, po jej ustaniu, stracił je, co jest absurdem. Trzeba to naprawić. Jestem też za tym, żeby ratownik medyczny mógł wykonać badanie USG, które jest bezpieczne i bardzo ważne pod kątem diagnostycznym. Ale, oczywiście, ratowników medycznych trzeba do tego przygotować, żeby nabrali doświadczenia w tym zakresie. Program kształcenia powinien być opracowany przez jednostkę, która jest za to odpowiedzialna, czyli Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego. Ważne, aby te kursy były certyfikowane, żeby firmy prowadzące szkolenia w ramach kształcenia podyplomowego uzyskiwały odpowiednią akredytacje ze strony CMKP. Taki kurs, moim zdaniem, powinien trwać kilkadziesiąt godzin i kończyć się egzaminem. To również powinno być uregulowane w rozporządzeniu a także w kształceniu przeddyplomowym (standardy kształcenia I stopnia i II stopnia). Takie projekty są już przygotowane.
Czytaj w LEX: Ratownik medyczny a postępowanie z pacjentem >
Tymczasem rozporządzenie jest nadal na etapie konsultacji
- Powinno być wdrożone i mam nadzieję, że po konsultacjach resort zdrowia nie zrezygnuje z jego wprowadzenia – mówi prof. AŚ dr hab. med. Klaudiusz Nadolny. - Warto zaznaczyć że powinny być dokonane analogiczne zmiany w rozporządzeniu ministra zdrowia z 28.02.2017 roku w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego - mówi.
Sprawdź w LEX:
Czy ratownik medyczny może udzielać świadczeń zdrowotnych jako wolontariusz? >
Czy ratownik medyczny może pracować na dwa pełne etaty? >
Czy urlop szkoleniowy przysługuje ratownikowi medycznemu zatrudnionemu na kontrakcie? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
