Zaproponowane przez rząd zmiany w składce zdrowotnej wpłyną także na rozliczenia podatkowe przedsiębiorców. Obciążenia składkowe są bowiem jednym z najważniejszych czynników decydujących o wyborze formy opodatkowania. Teraz wpływ składki na opłacalność rozliczeń będzie mniejszy, ponieważ do określonego progu przedsiębiorcy będą płacić składkę tej samej wysokości, zarówno przy rozliczeniu według skali, liniowym czy ryczałtowym.
Uproszczenie tylko do pewnego progu
- Proponowane zmiany nie będą aż takim uproszczeniem zasad wyliczania i opłacania składki zdrowotnej. Rozliczenie ryczałtowe i liniowe stanie się prostsze tylko do pewnego poziomu, wynoszącego przy podatku liniowym ok. 16 tys. zł i przy ryczałcie ok. 32 tys. zł. Po przekroczeniu tych progów przedsiębiorca zapłaci od nadwyżki składkę procentową. A to oznacza, że będzie musiał obliczyć dochód lub przychód na potrzeby wyliczenia tej składki. Powstaje też pytanie, czy ta nadwyżka będzie rozliczana miesięcznie czy może rocznie. Dopóki nie ma projektu przepisów, trudno odpowiedzieć na to pytanie i potwierdzić, czy nowe rozwiązania będą mniej uciążliwe i bardziej przewidywalne – mówi Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP.
Dodaje, że liniowcy będą mieli co prawda możliwość opłacania składki w oparciu o 1/12 ostatniego wykazanego rocznego dochodu, ale i tak po zakończeniu roku będą musieli rozliczyć składkę z tego roku.
- Najprostsze będzie rozliczenie składki przy opodatkowaniu według skali. Przedsiębiorcy zapłacą składkę w stałej wysokości, niezależnie od poziomu dochodów. Może to zachęcić do wyboru tej formy rozliczenia, ale raczej przy niższych dochodach. Składka przy opodatkowaniu według skali będzie co prawda niska, ale po przekroczeniu progu 120 tys. zł podatek wyniesie 32 proc. – mówi Anna Misiak.
(Kalkulacja MDDP dotycząca nowej składki w tabeli na dole tekstu)
Rząd proponuje, by składka zdrowotna wynosiła:
- Przy rozliczeniu według skali - 9 proc. z 75 proc. minimalnego wynagrodzenia – niezależnie od poziomu dochodów. Obecnie (przy płacy minimalnej wynoszącej 4242 zł) byłoby to 286,33 zł.
- Przy rozliczeniu liniowym - 9 proc. z 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, a po przekroczeniu progu 2-krotności średniego wynagrodzenia (obecnie ok. 16 tys. zł) - 4,9 proc. od dochodu. (Średnie wynagrodzenie wynosi obecnie 7 978,99 zł - 2 x 7 978,99 zł = 15 957,98 zł). Będzie też możliwość opłacania składki w oparciu o 1/12 ostatniego wykazanego rocznego dochodu
- Przy rozliczeniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych - 9 proc. z 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, a po przekroczeniu progu 4-krotności średniego wynagrodzenia (ok. 32 tys. zł) – 3,5 proc. od przychodu (4 x 7 978,99 zł = 31 915,96 zł).
To oznacza, że składka zdrowotna wyniesie (przyjmując jako podstawę obliczeń minimalne wynagrodzenie 4242 zł i średnie - 7978,99 zł):
- Przy rozliczeniu według skali - 286,33 zł niezależnie od poziomu dochodów,
- Przy rozliczeniu liniowym - 286,33 zł do poziomu ok. 16 tys. zł i 4,9 proc. dochodu od nadwyżki ponad 16 tys. zł,
- Przy rozliczeniu ryczałtem - 286,33 zł do poziomu ok. 32 tys. zł i 3,5 proc. przychodów od nadwyżki ponad 32 tys. zł.
W 2025 r. będą to inne kwoty i progi, w zależności od wysokości średniego i minimalnego wynagrodzenia, które stanowią podstawę obliczeń.
Pracownicy zapłacą więcej niż przedsiębiorcy
Na skomplikowanie części rozliczeń zwraca też uwagę Grzegorz Grochowina, szef Zespołu Zarządzania Wiedzą w Departamencie Podatkowym w KPMG w Polsce.
- Zmiany w zakresie składki zdrowotnej idą w dobrym kierunku, jednak propozycja rządu wymaga jeszcze konsultacji społecznych. Korzystnym rozwiązaniem jest na pewno zryczałtowana składka dla osób rozliczających podatek według skali. Natomiast w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym oraz podatkiem zryczałtowanym metodyka wyliczenia składki jest już bardziej skomplikowana. Wydaje się, że lepszą koncepcją byłoby wprowadzenie stałych zryczałtowanych składek również dla tych form opodatkowania – mówi Grzegorz Grochowina, szef Zespołu Zarządzania Wiedzą w Departamencie Podatkowym w KPMG w Polsce.
Dodaje, że pewne wątpliwości budzą różnice między wysokością składki zdrowotnej w działalności gospodarczej opodatkowanej według skali a wysokością tej składki na umowie o pracę (też opodatkowanej według skali). Po wprowadzeniu zmian pracownicy nadal będą płacić 9 proc. składki od dochodu, a przedsiębiorcy stałą zryczałtowaną kwotę.
- Utrzymanie składki zdrowotnej na dotychczasowym poziomie dla osób na „etacie”, a więc dla największej grupy podatników, niewątpliwie związane jest z zachowaniem stabilności dochodów budżetowych. Zmiany w tym zakresie mogłyby bowiem wprowadzić sporą „lukę” w budżecie państwa -mówi Grzegorz Grochowina. - Mając na uwadze, że proponowane zmiany mają obowiązywać od 2025 roku, to jest jeszcze sporo czasu, aby rząd we współpracy ze środowiskiem przedsiębiorców, pracodawców czy też doradców podatkowych przedstawił kompleksowe rozwiązania w tym zakresie, tak aby każda ze stron miała możliwość przedstawiania swoich opinii w tym zakresie - dodaje.
Jak się rozliczać na nowych zasadach
Jaki sposób rozliczenia będzie najbardziej opłacalny po wprowadzeniu zmian?
- Wydaje się, że po wprowadzeniu zmian wpływ składka zdrowotna nie będzie już miała tak istotnego wpływu na opłacalność danej formy opodatkowania, jak dotychczas. Do pewnego poziomu składka będzie płacona w takiej samej wysokości, niezależnie od zasad rozliczenia podatku. Decydujące znaczenie będą więc miały obciążenia podatkowe - mówi Paweł Lewandowski, ekonomista zajmujący się doradztwem biznesowym.
Wyjaśnia, że w przypadku przychodów do 120 tys. zł rocznie bardzo atrakcyjne może być rozliczenie według skali podatkowej (12 i 32 proc.), zwłaszcza jeśli rząd podwyższy kwotę wolną od podatku z 30 do 60 tys. zł. Skala podatkowa będzie też korzystna dla osób mających przychody powyżej 120 tys. zł rocznie, nawet do 240 zł rocznie, jeśli przysługują im takie preferencje jak wspólne rozliczenie z małżonkiem czy samotnie wychowywanym dzieckiem.
Jeśli zaś przedsiębiorca osiąga wyższe przychody, powinien rozważyć albo podatek liniowy albo ryczałt. Wybór zależy m.in. od wysokości ponoszonych wydatków i od tego, jaka stawka ryczałtu jest stosowana w danym rodzaju działalności. Przypomnijmy, że wynoszą one od 2 proc. do 17 proc.
- Przy wysokich wydatkach korzystniejszy może być podatek liniowy. Co prawda stawka wynosi 19 proc, ale dzięki odliczeniu kosztów można zmniejszyć podstawę opodatkowania. Przy niskich kosztach bardziej opłacalny może być ryczałt, który płaci się od przychodu (bez odliczenia kosztów). Jest on szczególnie korzystny, jeśli przedsiębiorca może skorzystać ze stawek 3 proc. (np. w branży gastronomicznej), 5,5 proc. (w branży budowlanej, albo 8,5 proc.(usługi). Jednak problem polega na tym, że przepisy ryczałtowe są często niejasne i zastosowanie niskiej stawki może być kwestionowane przez urząd skarbowy - mówi Paweł Lewandowski.
Czytaj również: Ryczałt 8,5 proc. jest, ale coraz trudniej z niego skorzystać >>
Kalkulacja nowej składki zdrowotnej
Z przeprowadzonej przez firmę MDDP hipotetycznej kalkulacji składki zdrowotnej dla przedsiębiorców wynika, że przedsiębiorcy o dochodach do 30 tys. zł miesięcznie, niezależnie od formy opodatkowania, zaoszczędzą na zmianach.
Opodatkowanie według skali (źródło MDDP)
|
Miesięczny dochód przedsiębiorcy |
Miesięczna składka zdrowotna na starych zasadach |
Miesięczna składka zdrowotna na nowych zasadach |
Różnica (korzyść) |
|
5 000 |
450,00 |
286,34 |
163,67 |
|
10 000 |
900,00 |
286,34 |
613,67 |
|
15 000 |
1350,00 |
286,34 |
1063,67 |
|
20 000 |
1800,00 |
286,34 |
1513,67 |
|
30 000 |
2700,00 |
286,34 |
2413,67 |
Opodatkowanie stawką liniową 19 proc. (źródło MDDP)
|
Miesięczny dochód przedsiębiorcy |
Miesięczna składka zdrowotna na starych zasadach |
Miesięczna składka zdrowotna na nowych zasadach |
Różnica (korzyść) |
|
5 000 |
381,78 |
286,34 |
95,45 |
|
10 000 |
490,00 |
286,34 |
203,67 |
|
15 000 |
735,00 |
286,34 |
448,67 |
|
20 000 |
980,00 |
527,38 |
452,62 |
|
30 000 |
1470,00 |
1017,38 |
452,67 |
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (źródło MDDP)
|
Miesięczny dochód przedsiębiorcy |
Miesięczna składka zdrowotna na starych zasadach |
Miesięczna składka zdrowotna na nowych zasadach |
Różnica (korzyść) |
|
5 000 |
419,46 |
286,34 |
133,13 |
|
10 000 |
699,11 |
286,34 |
412,78 |
|
15 000 |
699,11 |
286,34 |
412,78 |
|
20 000 |
699,11 |
286,34 |
412,78 |
|
30 000 |
1258,39 |
286,34 |
972,06 |
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
