Chodzi o nowelizację ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest reakcją sejmowej Komisji do Spraw Petycji na petycję Lubelskiego Związku Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców.

Nowelizacja zmieni przepisy o tajemnicy lekarskiej po śmierci pacjenta czytaj tutaj>>

Jak jest obecnie?

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, po śmierci pacjenta osoby bliskie stają się uprawnione do podejmowania decyzji w sprawie ochrony jego prywatności, nawet jeśli za życia nie miały takiej możliwości. Dotyczy to nawet osób, które zostały przez pacjenta uznane za niegodne dziedziczenia, wbrew jego woli postępowały w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, dopuściły się względem niego (albo osób mu najbliższych) umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, albo też uporczywie nie dopełniały względem niego obowiązków rodzinnych.

Ponadto obowiązujące przepisy przewidują, że jeśli choć jedna z osób bliskich zgłosi sprzeciw wobec ujawnienia informacji objętej obowiązkiem zachowania tajemnicy, to osoba wykonująca zawód medyczny jest zobowiązana do zachowania tajemnicy. Przykładowo - tylko z powodu pokrewieństwa osoba nie mająca żadnych związków emocjonalnych z pacjentem może pozbawić dostępu do dokumentacji medycznej osobę najbliższą, która przez lata sprawowała nad pacjentem opiekę i która za życia była upoważniona przez niego do dostępu do tej dokumentacji.

Aktualne brzmienie przepisów, ze względu na swoją niejednoznaczność, wywołuje duże obawy wśród osób wykonujących zawód medyczny. Dostrzegają one ogromne ryzyko nieświadomego naruszenia przepisów ustawy poprzez udostępnienie informacji o zmarłym pacjencie osobie nieuprawnionej.

 

Trwa spór o dostęp do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta​ czytaj tutaj>>

 

Tomasz Banaś, Tomasz Filarski

Sprawdź  

Jak będzie po zmianach?

Zgodnie z nowymi przepisami, w przypadku sporu między osobami bliskimi w sprawie ujawnienia tajemnicy informacji związanych z pacjentem po jego śmierci przez osoby wykonujące zawód medyczny, kwestię tę ma rozpatrzyć sąd w postępowaniu nieprocesowym. Do sądu będzie mógł zwrócić się też lekarz, jeżeli będzie miał uzasadnione wątpliwości, czy osoba występująca o ujawnienie tajemnicy lub sprzeciwiająca się jej ujawnieniu, jest w rzeczywistości osobą bliską.

 

Zasady udostępniania dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta czytaj tutaj>>

To sąd będzie również podejmował decyzję w sytuacji, gdy pacjent za życia sprzeciwił się ujawnieniu tajemnicy lekarskiej, a ten sprzeciw - zgodnie z decyzją osób bliskich - ma być przełamany. Możliwość przełamania sprzeciwu pacjenta byłaby możliwa jedynie w dwóch przypadkach:

  1. kiedy dotyczyłoby to ochrony zdrowia albo życia osoby bliskiej
  2. w przypadku dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu śmierci pacjenta.

 

Dostęp do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta. Analiza czytaj tutaj >>

 

Sprzeciw za życia

Ustawa przewiduje, że pacjent może za życia wyrazić sprzeciw wobec dostępu do informacji medycznej o nim. Sprzeciw ten winien być wówczas dołączony do dokumentacji medycznej. Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna może być udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Dokumentacja medyczna będzie udostępniana także osobie bliskiej, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu pacjent za życia.

Jeśli ujawnieniu tajemnicy lekarskiej pacjent sprzeciwił się za życia, ustala się, że na wniosek osoby bliskiej sąd może wyrazić zgodę na ujawnienie tej tajemnicy, określając jednocześnie zakres tego ujawnienia, dotyczy to tylko dwóch przypadków: ochrony życia, zdrowia osoby bliskiej czy osób bliskich oraz  w celu dochodzenia odszkodowania albo zadośćuczynienia z tytułu śmierci pacjenta.

Ustawa ustanawia ramy działania sądu w przedmiotowych sprawach, wskazując, iż sąd bada interes uczestników postępowania, rzeczywiste więzi osób bliskich ze zmarłym pacjentem, treść jego woli wyrażonej za życia i okoliczności zgłoszenia sprzeciwu za życia.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.