Miasta na prawach powiatu mają ustalone nazwy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie utworzenia powiatów. Tymczasem, Jak się okazuje, skarbnicy czy organy gmin, często  niewłaściwie określają jednostkę w dokumentach, np. fakturach VAT, co powoduje perturbacje i marnowanie czasu na poprawki.

Podatek od towarów i usług okazuje się dużym problemem dla gmin. Sprawę skomplikowała dodatkowo centralizacja rozliczeń VAT w gminach. Na błędy wskazywał też raport Najwyższej Izby Kontroli z 2020 roku, w którym podkreślono m.in., że przy realizacji obowiązku centralizacji rozliczeń podatku VAT, samorządy popełniły wiele błędów. Wpływ na to miały głównie skomplikowane i niejednoznaczne przepisy prawa oraz niejednolite orzecznictwo w sprawach podatkowych. Wśród błędów wymieniono też m.in. niewłaściwe oznaczanie podatnika na fakturach i umowach.

Miasto na prawach powiatu, a nie „gmina”

Zdaniem Tomasza Wojtani, eksperta w dziedzinie finansów samorządowych, miasta na prawach powiatu mają nieprawidłowo wystawiane faktury VAT, bo w Polsce nie ma takiej gminy jak gmina Wrocław, gmina Gdańsk, gmina Kielce, gmina Częstochowa, gmina miejska Kraków. - To są przecież miasta na prawach powiatu, i tak jak Gliwice, które wystawiają faktury prawidłowo, w pozycji nabywca-sprzedawca na fakturze VAT, w JPK powinna występować nazwa analogiczna jak „Gliwice-miasto na prawach powiatu” – wyjaśnia.

W załączniku do rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 28 grudnia 2020 r. w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo wymienione są miasta na prawach powiatu: Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce, Bytom, Chorzów, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Jaworzno, Katowice, Mysłowice, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice, Zabrze, Bielsko-Biała, Gliwice, Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Tychy, Żory, Leszno, Poznań, Kalisz, Konin. Nie ma mowy o gminach.

 

VAT w samorządach

Agnieszka Bieńkowska

Sprawdź  

Skarbnicy i księgowi jednostek objętych centralizacją w VAT posługują się błędną nazwą

Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów, inwestycji i rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, deklaracje i ewidencja VAT obejmują w przypadku, gdy podatnik nie jest osobą fizyczną – wskazanie pełnej nazwy podatnika.

Tomasz Wojtania mówi, że przez to, iż skarbnicy i księgowi jednostek organizacyjnych objętych centralizacją w VAT posługują się błędną nazwą swojego miasta na każdej fakturze VAT i w każdym JPK-u, czeka teraz wiele pracy. – W świetle wyjaśnień serwisu Ministerstwa Finansów, choć dotyczą one dostawcy, który wystawił fakturę z błędną nazwą odbiorcy, to wyjaśnienia Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) obejmują obowiązki obu stron rozrachunków – dodaje.

Jak wyjaśnia, w jednej z odpowiedzi KAS, wyraźnie wskazano, że jeśli dostawca wystawił fakturę z błędną nazwą odbiorcy, faktura taka powinna być skorygowana poprzez podanie właściwych danych nabywcy. Zmiana błędnych danych nabywcy może zostać dokonane poprzez:

- wystawienie przez nabywcę noty korygującej (nota wymaga akceptacji wystawcy faktury);

- wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Na fakturze korygującej powinny być wskazane prawidłowe dane nabywcy.

Skorygowanie faktury przez sprzedawcę nie powinno polegać na jej „wyzerowaniu”, lecz na zastąpieniu błędnych danych danymi poprawnymi. Faktura, w której występują błędy jedynie w nazwie nabywcy, a NIP oraz adres są prawidłowe, pozwala przedsiębiorcy odliczyć VAT. Nabywca w takiej sytuacji wykaże ją w swojej ewidencji oraz informacji JPK_VAT. Błąd w nazwie nabywcy jest błędem formalnym i nie ma wpływu na ważność faktury, pod warunkiem, że inne elementy zawarte na fakturze jednoznacznie pozwalają określić strony transakcji. O ile nabywca jest stroną transakcji i nabył towar czy usługę.

 

Konsekwencje błędu w nazwie

Zgodnie z wyjaśnieniami, nabywca powinien wystawić notę korygującą nieprawidłową nazwę i przekazać ją do akceptacji odbiorcy, chyba że otrzyma fakturę korygującą. Ma wówczas prawo do odliczenia podatku naliczonego z wadliwie wystawionej faktury w terminach przewidzianych w ustawie o VAT, nawet gdy w tych terminach nabywca nie otrzyma podpisanej przez wystawcę faktury noty korygującej. Jak dodano, tego rodzaju wady techniczne nie mają wpływu na możliwość odliczenia podatku naliczonego przez nabywcę, przy spełnieniu przesłanek ustawowych (art. 86 u.1 ustawy o VAT).

Dostawca jest zobowiązany wykazać w ewidencji oraz informacji JPK_VAT fakturę z błędną nazwą nabywcy. Błąd w nazwie nabywcy nie ma bowiem wpływu na obowiązek rozliczenia podatku z tytułu zrealizowanej transakcji. Następnie sprzedawca jest zobowiązany wystawić fakturę korygującą, chyba że wcześniej otrzymał notę korygującą od nabywcy. W sytuacji gdy faktura korygująca została wystawiona już po złożeniu informacji JPK_VAT, a w przesłanym JPK_VAT sprzedawca wykazał błędne dane nabywcy wynikające z wystawionej faktury pierwotnej - należy złożyć korektę JPK_VAT.

Tomasz Wojtania podkreśla, że wytyczne wskazują, iż w poprawnie sporządzonej korekcie JPK_VAT, poza błędnie wykazaną fakturą, należy wykazać storno tej błędnej faktury, podając numery faktury pierwotnej - błędnej oraz wprowadzić kolejny zapisz z prawidłowymi danymi nabywcy z numerem faktury pierwotnej. Zapisy te można byłoby zastąpić jednym poprawnym zapisem, jedynie w sytuacji gdy wystawienie faktury pierwotnej i korygującej miałoby miejsce, jeszcze przed przesłaniem JPK_VAT za dany okres. W sytuacji, gdy opisywana zmiana dotycząca danych nabywcy nastąpiła już po złożeniu JPK_VAT, należy postąpić tak jak opisano powyżej. Wskazania w zakresie sposobu dokonywania zapisów korygujących w JPK_VAT (stornujących) – mają formę zaleceń.

Problemy samorządów z VAT są szersze

Samorządowcy wskazują na brak konkretnych wytycznych Ministerstwa Finansów. Zwracają uwagę, że niejasności związane z centralizacją VAT powodują, że muszą korzystać z doradztwa zewnętrznego, co generuje dodatkowe koszty. Często wiąże się z tym konieczność zakupu i instalacji dodatkowych systemów informatycznych. I podkreślają, że wszystkie zmiany związane z podatkiem VAT mają bezpośredni wpływ na samorządy. Także działania, które zmierzają do zwiększenia dochodów Skarbu Państwa z tytułu VAT, przeciwdziałające nieuczciwym działaniom przedsiębiorców, bardzo „dotykają” samorządów.

Jak nam mówi Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, partner w kancelarii Gekko Taxens, autorka książki VAT w samorządach, wprowadzenie nowego JPK_VAT z deklaracją zmusiło samorządy do gromadzenia i przekazywania fiskusowi znacznie większej niż dotychczas ilości informacji.

Ewa Czapelka, naczelnik Wydziału Finansowo–Księgowego w Urzędzie Miasta Ruda Śląska podkreśla, że przy stosowaniu JPK VAT zawsze pojawiają się wątpliwości. - Jak na każde nowe narzędzie potrzeba czasu, żeby dostosować się do wymagań prawnych, systemów informatycznych i edukować urzędników - mówi.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.