Zatrudnienie pracownika na część etatu ma konsekwencje nie tylko w zakresie wysokości wynagrodzenia. Niepełny etat wiąże się też z zmniejszonym wymiarem czasu pracy i urlopu wypoczynkowego.
Ustalenie wymiaru czasy pracy wymaga obliczeń
Wymiar czasu pracy jest ustalany na podstawie art. 130 par. 1 i 2 ustawy Kodeks pracy (dalej jako: kp). Przepis ten stanowi, że obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym (miesięcznym, trzymiesięcznym albo czteromiesięcznym), oblicza się:
- mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
- dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, oraz
- obniżając wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.
Ponadto wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.
Można to zobrazować na przykładzie jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego. Za przykład weźmy styczeń 2022 r. W miesiącu tym mamy cztery pełne tygodnie oraz jeden dzień przypadający od poniedziałku do piątku. Daje nam to 168 h (40 x 4 + 8 = 168) . Wymiar ten należy jednak obniżyć z uwagi na święta, które przypadają w innym dniu niż niedziela. W styczniu 2022 r. mamy dwa takie święta. Jest to Nowy Rok (w sobotę) i Trzech Króli (w czwartek). Daje to łącznie 16 h. Z powyższego wynika, że wymiar czasu pracy wyniesie 152 h (168 - 16 = 152). Dotyczy on jednak osoby zatrudnionej w pełnym wymiarze. W przypadku pracownika, który ma część etatu należy dokonać jeszcze jednego obliczenia. Konieczne jest pomnożenie pełnego wymiaru przez część etatu. Zakładając, że dana osoba jest zatrudniona na 1/2 etatu, jej wymiar czasu pracy wyniesie w analizowanym miesiącu 76 h (152 x 1/2 = 76).
Zobacz w LEX: Kalkulator - wymiar urlopu wypoczynkowego >
Niższy wymiar urlopu dla niepełnoetatowca
Wymiar urlopu wypoczynkowego został określony ustawowo i może wynosić 20 albo 26 dni, w zależności od tego, jaki urlopowy staż pracy posiada pracownik. Jest to oczywiście podstawowy wymiar przysługujący pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy przez cały rok kalendarzowy i dotyczy osób, które nie są objęte przepisami szczególnymi. Wymiar urlopu przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy. Warto też zasygnalizować, że niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Czytaj także: Wymiar urlopu wypoczynkowego - 20 czy 26 dni >>>
Dla ustalenia przysługującego pracownikowi wymiaru urlopu kluczowe jest ustalenie długości jego urlopowego stażu pracy. Kluczowe jest ustalenie ogólnego stażu pracy, jaki pracownik osiągnął w czasie całego swojego zatrudnienia, powiększonego o okresy równorzędne i wskazane w Kodeksie pracy okresy nauki. Na podstawie art. 154 par. 1 pkt 1 kp, minimalny wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 dni. Prawo do urlopu w wyższym wymiarze (26 dni) pracownik nabywa po osiągnięciu co najmniej dziesięcioletniego stażu pracy.
Cena promocyjna: 89.1 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 19.8 zł
Możliwość zaliczenia do urlopowego stażu pracy okresów nauki wynika z art. 155 par. 1 kp. W przepisie tym ustawodawca określił także, ile lat należy wliczyć do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu z tytułu ukończenia poszczególnych szkół. Nie ma przy tym znaczenia jej charakter, rzeczywisty okres pobierania nauki oraz jej tryb. I tak, z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
- szkoły policealnej - 6 lat,
- szkoły wyższej (niezależnie czy studia ukończono z tytułem zawodowym licencjata, czy magistra) - 8 lat.
Co istotne, wskazane okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Oznacza to, że jeśli pracownik np. ukończył szkołę wyższą, to do jego stażu pracy należy zaliczyć z tego tytułu 8 lat. Nie podlega już jednak wówczas zaliczeniu do tego stażu okres z tytułu ukończenia szkoły średniej, mimo że pracownik tę szkołę ukończył.
Czytaj także: Sprawdź wymiar urlopu wypoczynkowego >>>
Mając powyższe na uwadze, można obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego osoby zatrudnionej na część etatu. Załóżmy, że osoba z dyplomem ukończenie szkoły wyżej ma cztery lata stażu pracy. Daje nam to łącznie dwanaście lat urlopowego czasu pracy, co przekłada się na 26 dni z tytułu urlopu wypoczynkowego. Pracownik jest jednak zatrudniony na 1/2 etatu. W świetle powyższego, w danym roku ma prawo do trzynastu dni urlopu (26 x 1/2 =13). Jeśli zaś byłby zatrudniony na 7/8 etatu, jego urlop wyniesie 23 dni (26 x 7/8 = 22,75). Z uwagi bowiem na treść art. 154 par. 2 kp, niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Czytaj w LEX: Siwińska Magdalena, Zatrudnianie pracownika na część etatu >
Zgodnie z art. 154(2) kp, urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. W przypadku 13 dni urlopu (dla osoby zatrudnionej na 1/2 etatu) to 104 h (13 x 8 = 104). Na tym etapie należy wziąć pod uwagę rozkład czasu pracy pracownika. Jeśli dana osoba pracuje np. po cztery godziny dziennie, to w rzeczywistości będzie nieobecna w pracy przez 26 dni (104 : 4 = 26).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
