Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kierujemy się następującymi zasadami:

  • miesiąc kalendarzowy pracy odpowiada 1/12 rocznego wymiaru urlopu przysługującego danemu pracownikowi;
  • niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca; w razie zakończenia i podjęcia kolejnego zatrudnienia w trakcie tego samego miesiąca zaokrąglenia dokonuje dotychczasowy pracodawca;
  • wymiar urlopu proporcjonalnego w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył u danego pracodawcy prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze, ustala się, uwzględniając wyższy wymiar tego urlopu;
  • wymiar urlopu należny pracownikowi w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć wymiaru wynikającego z art. 154 k.p. (20 lub 26 dni rocznie);
  • niepełny dzień urlopu wynikający z obliczeń zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

Czytaj również: Urlopu udziela się tylko w dni, które są dla pracownika dniami pracy

Zobacz zestawienie w LEX: Wymiar urlopu proporcjonalnego - ZESTAWIENIE >>>

Zatrudnienie tylko przez część roku

Urlop wypoczynkowy nabywany jest w pełnym rocznym wymiarze 1 stycznia, jeżeli pracownik pozostaje w tym dniu w zatrudnieniu. Dotyczy to jednak w pełni tych tylko przypadków, w których pracownik zatrudniony jest na czas nieokreślony lub na podstawie umowy obejmującej cały ten rok kalendarzowy. Więcej piszemy o tym w Legal Alert. 

Sprawdź w LEX: Ustalanie stażu pracy pracownika - PROCEDURA krok po kroku >>>

Przykład: Pracownik zatrudniony jest od początku 2022 r. do końca marca 2023 r. W 2022 r przysługuje mu pełny urlop (20 lub 26 dni, w zależności od „stażu urlopowego”). W 2023 r. ma u tego pracodawcy prawo do 3/12 z rocznego wymiaru urlopu (7 dni przy 26 dniach rocznie - 6,5 zaokrąglane w górę do pełnego dnia lub 5 dni przy 20 dniach urlopu rocznie).

Inaczej byłoby, gdyby pracownik z przykładu był zatrudniony np. na czas nieokreślony i w sposób nagły z 31 marca zostało zakończone zatrudnienie (np. zostałby zwolniony tego dnia dyscyplinarnie). Wówczas możliwe byłoby wykorzystanie przez tę osobę wcześniej pełnego wymiaru urlopu albo większego wymiaru niż wynikający z zasady proporcjonalności. Sama bowiem wiedza o długości zatrudnienia pojawiłaby się 31 marca.

Przykład: Pracownik w styczniu wykorzystał 10 dni urlopu, w ostatnim dniu marca został zwolniony dyscyplinarnie. Ma prawo do 20 dni urlopu rocznie. Pracodawca nie „odbierze już” udzielonego urlopu (niedopuszczalne byłoby domaganie się zwrotu wypłaconego wynagrodzenia za urlop). Ewentualny zaś kolejny pracodawca może być obowiązany do udzielenie maksymalnie 10 dni urlop nawet wówczas, gdyby zatrudnił pracownika jeszcze w kwietniu do końca tego roku (łączny wymiar wykorzystanego urlopu u kolejnych pracodawców nie może przekraczać wymiaru rocznego; kolejny pracodawca uzyskuje informację o wykorzystanym urlopie ze świadectwa pracy przedstawionego przez pracownika.

Kalkulator urlopowego stażu pracy >>>

Przykład: Pracownik na przełomie stycznia i lutego wykorzystał 20 dni z 26 przysługujących mu dni urlopu, kolejne 6 dni wypoczywał w maju. W czerwcu doszło do rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron. Od lipca pracownik rozpoczyna pracę u kolejnego pracodawcy.

W tym przypadku dotychczasowy pracodawca nie rozlicza już urlopu proporcjonalnie – pracownik wykorzystał całą roczną pulę urlopu. Kolejny pracodawca nie będzie w tym roku obowiązany do udzielania urlopu. Urlop przysługuje „na rok” i tegoroczny w pełni został już wykorzystany.

Ważne! Pracodawca odpowiada w zakresie wymiaru urlopu jedynie za długość zatrudnienia w danym roku u niego. Ewentualne nieprawidłowości przy rozliczaniu urlopu u poprzedniego pracodawcy – zaniżenie urlopu – nie powodują, że powinien udzielić więcej urlopu, niż wynika z wymiaru ustalonego proporcjonalnie.

KOMENTARZE  PRAKTYCZNE w LEX:

 

 

Nowość
Nowość
Kodeks pracy. Komentarz. Tom I i II

Krzysztof W. Baran

Sprawdź  

Zakończenie lub powstanie zatrudnienia w trakcie miesiąca

Najmniejszą „podziałką” przy ustalaniu urlopu jest miesiąc i niezależnie od tego, którego dnia miesiąca ustaje lub powstaje zatrudnienie, licząc urlop proporcjonalnie należy dopełnić do pełnego miesiąca.

Przykład: Pracownik podjął zatrudnienie 28 grudnia, poprzednie zatrudnienie zakończył z końcem czerwca. U nowego pracodawcy przysługuje mu 1/12 z rocznego wymiaru urlopu, dopełnione do pełnego dnia:

- 3 dni w przypadku 26 dni urlopu rocznie,

- 2 dni w przypadku 20 dni urlopu rocznie.

Nie ma znaczenia, że zatrudnienie w grudniu będzie trwało tylko 4 dni (z czego jeszcze mniej może być dni pracy).

 

Przykład: Wieloletni pracownik zakończył zatrudnienie za porozumieniem stron 5 grudnia i 6 grudnia podjął zatrudnienie u kolejnego pracodawcy. Nowy pracodawca nie ma obowiązku udzielenia urlopu. Zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje ten pracodawca, u którego kończy się w trakcie miesiąca zatrudnienie. W tym przypadku pełny urlop za dany rok obciąża dotychczasowego pracodawcę.

 

Przykład: Pracownik wystąpił do pracodawcy z propozycją rozwiązania umowy za porozumieniem stron z dniem 1 stycznia. Pracodawca nie analizując specjalnie wpływu daty na swoje obowiązki, zgodził się, 1 stycznia pracownicy i tak bowiem mają wolne.

Stosunek pracy kończy się z upływem dnia oznaczonego jako termin końcowy zatrudnienia. W tym przypadku 1 stycznia jest zatem ostatnim dniem pozostawania w zatrudnieniu. Strony nie ustaliły, że umowa rozwiązuje się 31 grudnia albo, że ostatnim dniem zatrudnienia jest ten dzień. Wyraźnie uzgodniły 1 stycznia. Mimo tego, że 1 stycznia pracownik nie świadczył już pracy (nie był to dzień pracy wynikający z rozkładu czasu pracy tej osoby) to jednak tego dnia istniał zatem stosunek pracy. Skutkować to będzie  koniecznością naliczenia urlopu za styczeń i w konsekwencji wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za ten miesiąc.

Jeżeli pracownik ma prawo do 26 dni urlopu rocznie, u pracodawcy zostanie rozliczone 3 dni urlopu (26 x 1/12 = 2,166.. dni, co zaokrąglamy w górę do 3 dni).

Czytaj w LEX: Urlop wypoczynkowy w przypadku równoległego zatrudnienia na przykładach - PORADNIK >>>

 

Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Komentarz. Tom I i II >>


Maksymalny wymiar roczny

Ustalony proporcjonalnie urlop nie może łącznie u kolejnych pracodawców przekroczyć wymiaru wynikającego z art. 154 k.p. (20 lub 26 dni rocznie).

Przykład: Pracownik pracował od kilku lat u pracodawcy A i zakończył zatrudnienie z końcem lipca. Od 1 sierpnia podjął zatrudnienie u pracodawcy B na podstawie umowy na okres pół roku (do końca stycznia). Pracownik ma 20-letni staż pracy.

U pracodawcy A pracownikowi przysługuje 16 dni urlopu:

26 dni x 7/12 = 15,166… po  zaokrągleniu w górę 16 dni.

U pracodawcy B przysługuje 10 dni urlopu:

26 dni x 5/12 = 10,833… Wyniku jednak nie tylko nie zaokrąglamy w górę do pełnego dnia, ale również obniżymy w praktyce do 10 dni. Łącznie bowiem u obu pracodawców przysługuje w tym przypadku 26 dni urlopu, czyli u pracodawcy B nie może to być więcej niż 10 dni.

W kolejnym roku pracownik u pracodawcy B ma prawo do 3 dni urlopu (1/12 z 26 dni, zaokrąglone w górę do pełnego dnia) – opierając się na razie na obecnie zawartej umowie.

Podstawa prawna:

Art. 154, 1551 – 1553 Kodeksu pracy.

WZORY dokumentów w LEX: