Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra finansów. Co ciekawe, opodatkowanie nie dotyczy przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Działalnością rolniczą jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

  • miesiąc - w przypadku roślin,
  • 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
  • 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
  • 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt

- licząc od dnia nabycia.

Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania za straty w uprawach

Właścicielka gospodarstwa rolnego podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników od 23 listopada 1997 r. Opłaca podatek rolny, nie jest podatnikiem VAT i nie osiąga przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej. Prowadzi wyłącznie działalność rolniczą, w zakres której wchodzi chów bydła oraz produkcja roślinna (zboża, rzepaku, kukurydzy).

W 2022 r. na skutek prac wykonywanych na nieruchomości część działki rolnej została zajęta przez wykonawcę, aby umożliwić dojazd sprzętu budowlanego oraz przeprowadzić prace naprawcze. W związku z zawartym porozumieniem firma, wiosną 2023 r., wypłaciła właścicielce gruntów odszkodowanie, które obejmowało rekompensatę za wszelkie straty w mieniu i poniesione szkody w uprawach rolnych. Odszkodowanie w szczególności dotyczyło gruntu przygotowanego pod uprawę, który był zaorany, wzbogacony nawozem i obsiany zbożem. W konsekwencji prac budowlanych, niezbędnym stało się ponowne przygotowanie i obsianie gruntu. Prace budowlane przyczyniły się do szkód, uzyskania zarówno niższych plonów, jak i przychodów.

W 2024 r. prowadząca działalność rolniczą otrzymała od firmy PIT-11 z informacją o wysokości przychodów. Z deklaracji wynika, że kwota odszkodowania powinna zostać uwzględniona w PIT-37 za 2023 r., a od tej kwoty powinien zostać zapłacony podatek dochodowy.

Czy wypłacone odszkodowanie stanowi dochód z gospodarstwa rolnego wolny od PIT?

Jak wskazano we wniosku o wydanie interpretacji, otrzymane odszkodowanie dotyczyło wyłącznie rekompensaty za szkodę ściśle związaną z prowadzoną działalnością rolniczą i jako pokrywające szkodę w uprawach rolnych, stanowiło przychód z działalności rolniczej. W związku z tym nie podlega opodatkowaniu PIT - kwota odszkodowania stanowi zamiennik przychodu, jaki wnioskodawca osiągnąłby, gdyby nie doszło do wyrządzenia szkody. Działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli jest działalnością rolniczą, z której przychody nie podlegają opodatkowaniu PIT. W takiej sytuacji uzyskane przychody są wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i nie podlegają wykazaniu w deklaracji rocznej PIT-37.

interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 8 kwietnia 2024 r., nr 0115-KDIT3.4011.190.2024.2.RS

Czytaj również: Ostatnie dni na rozliczenie PIT za 2023 rok