Powodem tak długiego oczekiwania na komisję orzeczniczą jest duża liczba wpływających wniosków i brak lekarzy orzeczników, o czym Prawo.pl informowało już we wrześniu. Z kolei 31 grudnia miała upłynąć ważność niektórych orzeczeń przedłużanych automatycznie podczas epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego.
Czytaj także na Prawo.pl: Na wiele miesięcy osoby z niepełnosprawnościami tracą uprawnienia
Ustawa o szczególnych rozwiązaniach w celu zachowania ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności zakłada przedłużenie ważności tzw. orzeczeń covidowych, których ważność upłynęła w pandemii (ich ważność została wówczas "automatycznie" przedłużona; miały zacząć wygasać stopniowo już pod koniec 2023 r. ) a także po 5 sierpnia tego roku. Zarówno orzeczenia covidowe, jak i te wygasające po 5 sierpnia, będą ważne do 30 września 2024 r., jednak nie dłużej niż do dnia, w którym nowe orzeczenie o niepełnosprawności albo nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, stanie się ostateczne.
Orzeczenia o niepełnosprawności - wydłużenie obowiązywania ważności
Dodatkowo ważność do 30 września 2024 r. zachowały także karty parkingowe, nie dłużej jednak niż do wydania nowego, prawomocnego orzeczenia.
Czytaj w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >>
Prawo do świadczeń - zostanie przywrócone
Jeżeli decyzja przyznająca świadczenie z pomocy społecznej została wydana w związku z niepełnosprawnością potwierdzoną orzeczeniem i zależy do terminu ważności orzeczenia, to wydłużone zostaje także prawo do otrzymywania tego świadczenia. Będzie to decyzja podjęta z urzędu, bez konieczności przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego (lub jego aktualizacji).
Analogicznie sytuacja ma wyglądać w przypadku prawa do świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków dla opiekunów, albo świadczeń lub dodatków na pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby pełnoletniej w rodzinnej pieczy zastępczej. Prawo do świadczenia zostanie przedłużone na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (a więc do 30 września 2024 r., nie dłużej niż do wydania nowego orzeczenia).
Ustawę opublikowano w Dzienniku Ustaw. Weszła w życie 30 grudnia 2023 r.
Czytaj też w LEX: Świadczenia opiekuńcze po wprowadzeniu świadczenia wspierającego >
Interwencja RPO w sprawie osób, które utraciły świadczenia
Projekt do Sejmu wniosła grupa posłów z Koalicyjnego Klubu Lewicy, Klubu Parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej, Klubu Parlamentarnego 2050 - Trzecia Droga i Klubu Parlamentarnego PSL - Trzecia Droga.
Autorzy projektu przytaczają wystąpienie generalne RPO z 24 października 2023 r., w którym zwrócił uwagę na znaczne zatory i opóźnienia w wydawaniu orzeczeń w ramach zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. RPO powołał się na materiały prasowe, w tym na Prawo.pl, które o sprawie napisało jako pierwsze:
(...)
- Opóźnienia powodują utratę świadczeń oraz form wsparcia: stypendiów na uczelni, kart parkingowych oraz świadczenia pielęgnacyjnego. - W przypadku tego świadczenia, są to jedyne środki, z których może utrzymywać się osoba z niepełnosprawnością i członek rodziny, który ją wspiera, bo świadczenie pielęgnacyjne wiąże się obecnie z zakazem pracy i dorabiania - czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Ważność orzeczeń o niepełnosprawności
Ważność orzeczeń była przedłużana, jeśli wygasały podczas epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego, najpóźniej 5 sierpnia 2023 r. Zmiana jest konieczna ze względu na osoby, którym ważność orzeczenia wygasła po 5 sierpnia 2023 r. Komisje nie wyznaczyły terminu, który zapewniłby ciągłość ważności orzeczenia, a więc także prawa do świadczeń.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.