Stosunek pracy w wyboru, jakim jest funkcja wójta, burmistrza prezydenta rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu (art. 73 par. 2 kodeksu pracy). Bieżąca kadencja kończy się 30 kwietnia 2024 r. Stosunek pracy z nowo wybranym burmistrzem nawiązuje się z chwilą złożenia przez niego ślubowania. Ślubowanie jest aktem formalnym, który inicjuje rozpoczęcie pełnienia funkcji przez burmistrza, a tym samym nawiązanie stosunku pracy.
Pierwsze posiedzenia rad, zgodnie z wytycznymi Państwowej Komisji Wyborczej, muszą zostać zwołane między 1 a 7 maja. I to na tej sesji, nowo wybrani włodarze złożą ślubowane. W większości gmin komisarze wyborczy pierwsze posiedzenia organów stanowiących jst zwołują na 6 maja. I to tego dnia zostanie nawiązany stosunek pracy z nowym burmistrzem. Przeczytaj także: Dwóch wójtów nie będzie rządzić w kwietniu w jednej gminie
Polecamy nagranie szkolenia: Zakończenie i rozpoczęcie kadencji w samorządzie >
Kadencja to nie to samo co funkcja
Kto rządzi w gminie w okresie przejściowym między 1-7 maja? Czy w buty wójta, może wejść jego zastępca lub sekretarz? Prawnicy są w odpowiedzi zgodni.
- Gminą rządzi dotychczasowy wójt/burmistrz/prezydent na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z tym przepisem, po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta – wskazuje dr Jarosław Dolny, radca prawny, wykładowca Wyższej Szkoły Kształcenia Zawodowego we Wrocławiu, wieloletni pracownik administracji samorządowej i rządowej. Zwraca uwagę, że ustawodawca wyraźnie rozróżnia pojęcie kadencji (ta upływa 30 kwietnia) od funkcji (ta wygasa z dniem objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta).
- W tym okresie przejściowym burmistrz pełni funkcję publiczną na podstawie ustawy, nie jest żadnym uzurpatorem i do pełnienia tej funkcji ma ewidentną podstawę prawną – wyjaśnia dr Jarosław Dolny.
Przywołuje przy tym wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 3 grudnia 2019 roku, III AUa 960/19, gdzie wskazano: "Prawidłowa wykładnia art. 29 ustawy o samorządzie gminnym prowadzi do wniosku, że ustawodawca, uwzględniając specyfikę trybu wyboru organu wykonawczego w gminie oraz wskazany w art. 29a moment objęcia obowiązków przez nowego wójta po wyborach, powierzył dotychczasowemu wójtowi wykonywanie obowiązków po zakończeniu jego kadencji, co nie oznacza jednak przedłużenia stosunku pracy. W związku z tym, że organ wykonawczy gminy jest organem administracji publicznej, jego podstawowym zadaniem jest wykonywanie zadań publicznych przydanych w drodze ustawowej, w przewidzianych do tego formach działania. Zadania te wykonywane są przez wójtów za pomocą przydanych im urzędów, stanowiących ich aparat pomocniczy. I właśnie sprawne kierowanie tymi urzędami stanowi podstawowe zadanie ustępujących organów do czasu objęcia funkcji przez wójtów i ich zastępców wybranych w nowych wyborach. Omawiany przepis wyznacza także graniczną datę, do której dotychczasowy wójt może skutecznie wypełniać swoje zadania i kompetencje. Jest nią albo objęcie funkcji przez nowo wybranego wójta (co w istocie rzeczy sprowadza się do złożenia przez niego ślubowania, o którym mowa w art. 29a), albo objęcie obowiązków przez osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta, o której mowa w art. 28f, 28g i 28h usg. W tym ostatnim przypadku termin ten będzie wskazany przez Prezesa Rady Ministrów. W tych też terminach dotychczasowy wójt traci wszystkie swoje dotychczasowe uprawnienia".
Sąd Apelacyjny wskazał, że wójt i jego zastępca po upływie kadencji pełnią zatem jedynie tymczasowo obowiązki, czekając na swojego następcę. Dzień objęcia obowiązków przez nowego wójta jest jednocześnie dniem zakończenia stosunku pracy na podstawie wyboru z dotychczasowym wójtem.
- Utożsamiam się z tym stanowiskiem sądu. Względy celowościowe przepisu przemawiają za tym, że stosunek służbowy dotychczasowego wójta wygasa w dniu złożenia ślubowania przez nowego wójta - mówi dr Jarosław Dolny.
Czytaj też w LEX: Skutki wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) >
Kiedy wójt jest p.o., nie może być rewolucjonistą
Niektórzy włodarze, którzy przegrali wybory już zadeklarowali gotowość powrotu do poprzednich miejsce pracy od 2 maja (na czas sprawowanych funkcji byli na urlopie bezpłatnym). Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich, nie wyobraża sobie sytuacji, by ktoś pełnił jednocześnie obowiązki burmistrza i pracował gdzie indziej.
- Przepisy ustawy o samorządzie gminnym są jasne w tym zakresie. Ustępujący burmistrz musi teraz tak zorganizować swój czas, aby pełnić swoje obowiązki. Może przedłużyć urlop bezpłatny, może skorzystać z innych narzędzi przewidzianych przez kodeks pracy. Przecież te przepisy obowiązywały także w czasie, gdy ci wójtowie lub burmistrzowie obejmowali swoją funkcję – wskazuje Porawski.
Czytaj też w LEX: Złożenie ślubowania przez wójta >
Dr Tomasz Zalasiński, radca prawny w kancelarii DZP, zwraca uwaga, że w okresie przejściowym rolą organu wykonawczego jest przede wszystkim zapewnienie ciągłości działania jednostki samorządu terytorialnego.
- To już nie jest moment na wprowadzanie reform czy reorganizacji pracy urzędu. Osoba pełniąca obowiązki wójta, burmistrza lub prezydenta miasta ma przede wszystkim obowiązek zapewnienia ciągłości pracy jednostki samorządu terytorialnego i realizacji jej obowiązków wobec obywateli. Musi być bowiem zachowana ciągłość funkcjonowania władzy publicznej – mówi Tomasz Zalasiński.
Czytaj też w LEX: Zastępca wójta >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.