Zgodnie z ordynacją podatkową jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Przy niektórych obowiązkach środowiskowych z takim przesunięciem mamy także do czynienia. Ale nie przy wszystkich. Jeśli ktoś liczy, że złoży sprawozdanie na ostatnią chwilę, po Wielkanocy - powinien najpierw ustalić, czy ma do tego prawo. Jeżeli nie - zamiast przygotowań świątecznych, czeka go wypełnianie formularza w odpowiedniej bazie. Z czym można więc poczekać do wtorku, a co trzeba dopełnić najdalej w sobotę (ew. elektronicznie w niedzielę)?
Czytaj też: Coraz więcej przedsiębiorców zobowiązanych do rocznych opłat za BDO
Za korzystanie ze środowiska - dwa dni dłużej
Wystarczy służbowy samochód albo gazowy piec ogrzewający jedno pomieszczenie, by przedsiębiorca czy instytucja (np. szkoła, urząd) podlegali dość uciążliwemu obowiązkowi składania corocznych sprawozdań (zwanych wykazami) za korzystanie ze środowiska, a często również wnoszenia odpowiednich opłat. Temu obowiązkowi podlegają również prowadzący działalność wytwórczą w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego (nie rolnicy osoby fizyczne, o ile ich działalność nie wymaga pozwolenia środowiskowego). Termin składania wykazów i opłat wypada w tym roku w Wielkanoc, ale jest odesłanie z prawa ochrony środowiska, konkretnie z art. 281 do ordynacji podatkowej w zakresie opłat. Z kolei z art. 12 par. 5 ordynacji wynika, że termin ulega przedłużeniu, w tym roku więc zobowiązani mogą to zrobić do wtorku, 2 kwietnia. Wykazy składa się do marszałka województwa. Tylko trzeba uważać do którego. Nie zawsze bowiem właściwy jest marszałek tego województwa, na którego terenie firma ma swoją siedzibę. Niekiedy jedna firma musi sprawozdawać do kilku marszałków. I tak do rozliczeń:
- za gazy lub pyły z eksploatacji urządzeń, np. samochodów, koparek , dźwigów, wózków widłowych, itp. właściwy jest urząd ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska;
- z emisji stacjonarnych urządzeń np. pieców, linii technologicznych itp. - odpowiedni jest urząd marszałkowski tego województwa, w którym one się znajdują;
- przy tzw. emisjach niezorganizowanych, np. od przedsiębiorcy malującego farbami fasady domów w różnych miejscach w kraju – także właściwy jest ten marszałek, w którym emisja miała miejsce.
- Wprawdzie w prawie ochrony środowiska nie jest wprost powiedziane, że do wykazów stosuje się ordynację, ale skoro są one związane z opłatami, to podobnie jak przy PIT czy CIT mamy jedno działanie – konieczność wysłania i PIT i opłaty. Przy czym w przypadku sprawozdawczości przez ePuap urzędu liczy się data otrzymania urzędowego poświadczenia odbioru – wyjaśnia Joanna Wilczyńska, ekspert portalu Ekowiedza spółki Atmoterm SA zajmującej się doradztwem środowiskowym.
Dr Bartosz Draniewicz, radca prawny prowadzący Kancelarię Prawa Gospodarczego i Ekologicznego potwierdza, że termin jest wspólny dla złożenia wykazu i wniesienia opłaty. Powołuje się przy tym na sądy administracyjne, które niejednokrotnie uznały, że postępowanie w sprawie kar pieniężnych i opłat jest prowadzone na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego, podobnie jak przy innych opłatach.
Rozliczenie PRTR nadal 31 marca
Do składania sprawozdań PRTR (ang. Pollutant Release and Transfer Register) zobowiązane są generalnie firmy mające pozwolenia zintegrowane. Są też inne dziedziny działalności, przekraczające określony próg wydajności. Chodzi głównie o działalność górniczą, oczyszczanie ścieków, materiałów drewnopochodnych lub konserwujących drewno, a także intensywne akwakultury, instalacje do budowania, malowania lub usuwania farby ze statków.
Obowiązek składania sprawozdań wynika wprost z unijnego rozporządzenia nr 166/2006 z 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. Jego prawidłowe wypełnienie jest o tyle istotne, że za błędy przewidziano karę do 25 tys. zł, a za brak raportu – 200 zł za każdy dzień opóźnienia, maksymalnie 73 tys. zł (art. 236d prawa ochrony środowiska). Sprawozdanie za pośrednictwem Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń należy przekazać do właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska.
- Robi się to elektronicznie i niezbędny do tego jest podpis elektroniczny. Można też zrobić to w wersji papierowej. W tym przypadku nie ma żadnego odniesienia do ordynacji podatkowej, z czego wynika, że trzeba sprawozdanie przesłać najpóźniej do 31 marca. Do tego należy dołączyć dane dotyczące identyfikacji zakładu (miejsca działalności) – jednorazowo. Jeżeli w poprzednim roku nie zostały przekroczone progi uwolnienia i transferu zanieczyszczeń z zakładu, to sprawozdania się nie przekazuje, ale dane dotyczące zakładu trzeba przekazać, bo za brak grozi kara 5 tys. zł – wyjaśnia Joanna Wilczyńska.
Handel emisjami do końca marca
Jeżeli instalacje spalające paliwa mają moc ponad 20 MW, to podlegają przepisom ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Takim samym przepisom podlegają też niektóre inne instalacje wymienione w załączniku 1 do ww. ustawy. Wiąże się to z licznymi biurokratycznymi obowiązkami, m.in. prowadzący instalację, której przydzielono uprawnienia do emisji, mają obowiązek składania raportów i sprawozdań z ich weryfikacji przez audytora). Ponadto muszą informować o wszelkich zmianach związanych z działaniem instalacji, które mają wpływ na liczbę przydzielonych uprawnień do emisji. W tym przypadku termin jest sztywny – 31 marca i żadnego przesunięcia nie ma.
Sprawozdanie składa się elektronicznie do krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji. Raporty składane są też w wersji pisemnej. Brak raportu wiąże się ze słoną kara – 50 tys. zł – jeżeli nie zostanie dostarczony w określonym terminie.
Ponadto, zobowiązane podmioty muszą posiadać rachunek w rejestrze UE. Opłata roczna wynosi 500 zł i uiszcza się ją na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. I tu jest sztywny termin do 31 marca – inaczej rachunek zostanie zamknięty.
F-gazy i substancje zubożające warstwę ozonową bez przedłużenia
Bezpośrednio z unijnych przepisów wynika obowiązek składania do 31 marca przez sporą grupę firm rocznego raportu do Komisji Europejskiej za pomocą elektronicznego systemu Business Data Repository (BDR). Dotyczy on przywożących, wywożących, stosujących i niszczących fluorowane gazy cieplarniane (F-GAZY) lub substancje zubożające warstwę ozonową (SZWO). Przepisom podlegają także ci, którzy przywożą gotowe produkty wypełnione takimi gazami bądź substancjami. Znajdziemy je m.in. w urządzeniach klimatyzacyjnych, chłodniczych, pompach ciepła czy sprzęcie gaśniczym.
Przepisy unijne dotyczące F-gazów i SZWO od 11 marca 2024 r. się zmieniły, ale jak wyjaśnia Joanna Wilczyńska sprawozdania za rok 2023 należy sporządzić wg dotychczasowych. Jednak w przypadku braku przywozu lub wywozu – trzeba złożyć raport tzw. zerowy – po raz pierwszy za rok 2023.
W tym przypadku termin 31 marca jest nieprzesuwalny. Przypomnijmy, że zobowiązani składali już sprawozdanie zgodnie z polskimi przepisami – do 28 lutego do krajowej bazy sprawozdań. Kary za nieprzekazanie sprawozdania określone są w polskiej ustawie i wynoszą od 600 do 4,5 tys zł.
Oleje i opony - możliwa opłata po świętach
Wprowadzający oleje i preparaty smarowe oraz opony (np. motocyklowe, rowerowe, samochodowe) powinni spełnić wymagania wynikające z ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Sprawozdania przez BDO mieli obowiązek złożyć do 15 marca, jednak z opłatą można poczekać. Trzeba ją wpłacić na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego do 31 marca za poprzedni rok kalendarzowy. Nie wnosi się jej, gdy jej roczna wartość nie przekracza 100 zł. I w tym przypadku przepisy odwołują się do ordynacji podatkowej, czyli termin w tym roku upływa 2 kwietnia 2024 r.
Do 31 marca substancje i preparaty chemiczne
Eksporterzy i importerzy przekazują informację o wielkości wywożonych i przywożonych do UE chemikaliów (w postaci substancji lub zawartych w preparatach lub w wyrobach) – także sztywno do 31 marca. Wymieniono je w załączniku 1 do rozporządzenia nr 649/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady, dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów.
Informację przekazuje się prezesowi biura ds. substancji i preparatów chemicznych, co wynika z ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Za nieprzekazanie tych informacji sąd może orzec karę grzywny do 5000 zł, a dla podmiotu zbiorowego – karę do 5 mln zł za przestępstwo przeciwko środowisku.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.