Zaopatrzenie weteranów powstań narodowych z 1831 r., 1848 r. i 1863 r. oraz wdów po nich.

USTAWA
z dnia 23 marca 1922 r.
w przedmiocie zaopatrzenia weteranów powstań narodowych z 1831 r., 1848 r. i 1863 r. oraz wdów po nich. *

Art.  1.

Uprawnionymi do pobierania zaopatrzenia na podstawie niniejszej ustawy są:

a)
weterani powstań 1831 r., 1848 r. i 1863 r., którzy brali bezpośredni czynny udział w szeregach i formacjach powstańczych, względnie organizacji powstań narodowych, i zostali przez komisję kwalifikacyjną, utworzoną przez Ministerstwo Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministerstwem Skarbu, wciągnięci na listę rzeczywistych uczestników powstań narodowych,
b)
wdowy po weteranach z małżeństw, zawartych przed 1 lipca 1919 r., wdowy zaś sądownie rozwiedzione tylko w tym wypadku, jeżeli zmarły mąż był sądownie obowiązany do ich utrzymania.
Art.  2. 1

Zaopatrzenie weteranów składa się:

a)
z pensji,
b)
z dodatku pielęgnacyjnego,
c)
z leczenia i opieki społecznej.
Art.  3. 2

Miesięczna pensja weterana samotnego wynosi 125 zł, żonatego - 150 zł. Dodatek pielęgnacyjny wynosi 75 zł miesięcznie.

Art.  4. 3

Weterani mają prawo do pomocy lekarskiej w ambulatorjach i szpitalach oraz zakładach leczniczych, niedołężni zaś, a pozbawieni opieki domowej mają być umieszczeni w odpowiednich zakładach wszyscy na koszt Państwa. Przez czas pobytu w zakładzie weteran pobiera 1/5 pensji.

Art.  5.

Osobie, która pokryła koszty pogrzebu weterana, przysługuje prawo do zapomogi państwowej, równającej się miesięcznej pensji weterana. Jeżeli zapomoga przysługuje jej z tytułu innej ustawy, ma ona prawo wyboru.

Art.  6. 4

Pensja wdowia wynosi 75 zł miesięcznie. Prawo do zaopatrzenia rozpoczyna się z dniem pierwszym miesiąca, następującego po śmierci weterana samotnego.

Art.  7.

Zaopatrzenie w wysokości pensji wdowiej przysługuje również żonie weterana, umieszczonego w zakładzie w myśl art. 4 niniejszej ustawy, przez czas Jego pobytu w zakładzie.

Art.  8. 5

Weteran uprawniony do zaopatrzenia winien zgłosić swe roszczenie w ciągu pół roku od wejścia w życie niniejszej ustawy, a wdowa w ciągu jednego roku od dnia śmierci męża. Przypadające zaopatrzenie przyznane będzie w tym wypadku weteranowi od pierwszego dnia najbliższego miesiąca po złożeniu podania do Ministra Skarbu, a wdowie od pierwszego dnia najbliższego miesiąca po śmierci męża. W razie zgłoszenia roszczenia o zaopatrzenie po upływie tych terminów przyznaje się zaopatrzenie uprawnionej osobie od ' pierwszego dnia miesiąca, następującego po zgłoszeniu.

Art.  9.

Prawo do pobierania zaopatrzenia zawiesza się na czas zajmowania przez osobę, uprawnioną do zaopatrzenia, jakiegokolwiek stanowiska w służbie rządowej lub samorządowej, do którego przywiązane jest stałe uposażenie, wyższe od uposażenia, przypadającego z tytułu niniejszej ustawy.

Art.  10.

Prawo do zaopatrzenia gaśnie:

a)
ze śmiercią osoby, uprawnionej do zaopatrzenia;
b) 6
gdy osoba, uprawniona do zaopatrzenia, zostanie prawomocnie skazana na karę dodatkową utraty praw publicznych lub utratę obywatelskich praw honorowych.
c)
gdy wdowa wyjdzie ponownie zamąż.

We wszystkich tych wypadkach prawo do zaopatrzenia gaśnie z końcem miesiąca, w którym nastąpiła przyczyna, powodująca jego utratę.

Art.  11.

Pensje weteranów i wdów po nich nie ulegają zapowiedzeniu i zajęciu sądowemu.

Art.  12. 7

(skreślony).

Art.  13. 8

Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Skarbu w porozumieniu z Ministrami Obrony Narodowej oraz Pracy i Opieki Społecznej.

Art.  14.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem 1 lutego 1922 r. Równocześnie tracą moc obowiązującą:

ustawa z dnia 2 sierpnia 1919 r. (Dz. P. P. P. z 1919 r. № 65 poz. 397);

ustawa z dnia 18 grudnia 1919 r. (Dz. U. R. R. z 1920 r. № 2 poz. 4);

ustawa z dnia 8 czerwca 1920 r. (Dz. R. R. P. z 1920 r. № 50 poz. 306);

ustawa z dnia 9 lipca 1920 r. (Dz.U. R. P. z 1920 r. № 61 poz. 386);

ustawa z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. z 1921 r. № 29 poz. 164);

art. 4 ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. (Dz. U. R. P. z 1920 r. № 2 poz. 5).

* Z dniem 4 stycznia 1953 r. zaopatrzenia, przyznane wdowom po weteranach powstań narodowych w nin. ustawie podwyższa się na kwotę zł 168 miesięcznie zgodnie z art. 5 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniający niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29).
1 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz.U.38.25.221) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1938 r.
2 Art. 3:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 7 października 1927 r. (Dz.U.27.88.791) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1927 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz.U.38.25.221) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1938 r.

3 Art. 4:

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozp. z mocą ustawy z dnia 7 października 1927 r. (Dz.U.27.88.791) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1927 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz.U.38.25.221) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1938 r.

4 Art. 6:

- zmieniony przez art. 1 pkt 4 rozp. z mocą ustawy z dnia 7 października 1927 r. (Dz.U.27.88.791) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1927 r.

- zdanie wstępne zmienione przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz.U.38.25.221) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1938 r.

5 Art. 8 zmieniony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 20 marca 1946 r. o zmianie właściwości władz w zakresie zaopatrzeń oraz o unormowaniu charakteru stosunku służbowego pracowników Państwowego Zakładu Emerytalnego (Dz.U.46.13.88) z dniem 19 kwietnia 1946 r.
6 Art. 10 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz.U.38.25.221) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1938 r.
7 Art. 12 skreślony przez art. 1 pkt 5 rozp. z mocą ustawy z dnia 7 października 1927 r. (Dz.U.27.88.791) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1927 r.
8 Art. 13 zmieniony przez art. 2 pkt 2 dekretu z dnia 20 marca 1946 r. o zmianie właściwości władz w zakresie zaopatrzeń oraz o unormowaniu charakteru stosunku służbowego pracowników Państwowego Zakładu Emerytalnego (Dz.U.46.13.88) z dniem 19 kwietnia 1946 r.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1922.26.212

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zaopatrzenie weteranów powstań narodowych z 1831 r., 1848 r. i 1863 r. oraz wdów po nich.
Data aktu: 23/03/1922
Data ogłoszenia: 13/04/1922
Data wejścia w życie: 01/02/1922