Zdarzenie miało miejsce 4,5 roku temu, 12 października 2019 r. we Wrocławiu. Prokurator Prokuratury Okręgowej Adam B. (dane zmienione) został zatrzymany przez policję z powodu jazdy samochodem w  stanie nietrzeźwości (0,28 mg/1).

Dopuszczalna zawartość alkoholu u kierowcy wynosi 0,2 promila we krwi lub 0,1 mg/l w wydychanym powietrzu. Prawo w Polsce rozróżnia dwa stany: stan po użyciu alkoholu (między 0,2 a 0,5 promila we krwi lub między 0,1 a 0,25 mg/l w wydychanym powietrzu) oraz stan nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila we krwi lub powyżej 0,25 mg/l w powietrzu).

Zlikwidowana już Izba Dyscyplinarna wymierzyła prokuratorowi karę wydalenia ze służby prokuratorskiej, czyli karę najsurowszą z możliwych. Zarzut wiązał się z uchybieniem godności urzędu.

Czytaj też w LEX: Przepadek pojazdu mechanicznego - czy więcej szkody niż pożytku? >

 

Uchylenie immunitetu

Izba Dyscyplinarna SN 14 stycznia 2021 r. uchyliła prokuratorowi immunitet. Nie uwzględniła opinii biegłych z Instytutu Ekspertyz Sądowych, która wskazywała na niepewności pomiarowe dla analizatora wydechu. A tym samym na pominięciu mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia faktów, że niepewność pomiarowa  w warunkach rzeczywistych wynosi +/- 0,03 mg/1, a tym samym błąd pomiaru analizatorem wydechu w opiniowaniu trzeźwości przyjmuje się za równy +/- 0,03 mg/1, dlatego faktyczne stężenie alkoholu w powietrzu wydychanym przez Adama B. mogło wynosić 0,25 mg/1.

Zatem nie można z całą pewnością stwierdzić, że był on w stanie nietrzeźwości, co mogło mieć wpływ na treść orzeczenia i ocenę istnienia dostatecznego uzasadnienia podejrzenia wypełnienia przez obwinionego znamienia przestępstwa z art. 178a par 1 k.k., to jest stanu nietrzeźwości, o którym stanowi przepis art. 115 par. 16 pkt 2 k.k.

Czytaj też w LEX: Immunitet prokuratora >

 

W I instancji Izby Dyscyplinarnej zmienny skład

Następnie ta sama izba 14 grudnia 2021 r. w II instancji wyrok ten uchyliła i przekazała sprawę do ponownego rozpoznania z powodu poważnych uchybień procesowych. Chodziło o to, że:

  • w wydaniu orzeczenia brał udział nieuprawniony ławnik, a członek składu orzekającego, inny ławnik - nie była obecna na całej rozprawie;
  • pełniąca obowiązki zastępcy rzecznika dyscyplinarnego prokuratora generalnego nie jest uprawnionym oskarżycielem, ponieważ nie została powołana przez Prokuratora Generalnego na stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego na czteroletnią kadencję, wbrew art. 153 ustawy z 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze w zw. z art. 2 i art. 7 Konstytucji. Była delegowana przez ministra do sprawowania tej funkcji.

Warto podkreślił, że w tym czasie sąd karny umorzył postępowanie wobec Adama B., nie stwierdzając, że nie doszło do przestępstwa. A więc sąd powszechny doszedł do innych wniosków niż Izba Dyscyplinarna SN.

Czytaj w LEX: Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej prokuratora >

 

Wykroczenie po trzech latach - przedawnione

Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Dyscyplinarnej jako sąd I instancji na rozprawie 24 kwietnia br. ponownie rozpoznał sprawę.

Stwierdził, ze mamy do czynienia z zarzutem popełnienia wykroczenia, a nie przestępstwa. Tego zarzutu nie rozpoznał sąd przy prokuratorze generalnym, lecz zajęła się nim nowa Izba – Odpowiedzialności Zawodowej SN. Sąd Okręgowy we Wrocławiu ocenił, że prokurator popełnił wykroczenie, co miało istotne znaczenie dla biegu postępowania.

- Wyrok sądu powszechnego wiąże Sąd Najwyższy – powiedział w uzasadnieniu prezes Izby, Wiesław Kozielewicz. – Odpowiedzialność karna za wykroczenie przedawnia się po trzech latach - i w tym wypadku należy postępowanie wobec prokuratora umorzyć. Dodał, że Prawo o prokuraturze rozgranicza odpowiedzialność za wykroczenia od odpowiedzialności za uchybienie godności urzędu, czyli przewinienie dyscyplinarne.

Sąd Najwyższy stwierdził, że zastępca rzecznika dyscyplinarnego, która oskarżała prokuratora nie miała uprawnień do podpisywania aktu oskarżenia. Obecnie jednak już jest uprawniona i mogła występować przed sądem dyscyplinarnym.

Postanowienie Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN z 24 kwietnia 2024 r., sygn. akt I ZSK 11/22

Czytaj też w LEX: 

Zbiór zasad etyki zawodowej prokuratorów w orzecznictwie Sądu Najwyższego >

Odpowiedzialność dyscyplinarna prokuratora w świetle aktualnego orzecznictwa sądowego >