Czas pracy i wypoczynku personelu latającego.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA TRANSPORTU, ŻEGLUGI I ŁĄCZNOŚCI
z dnia 28 marca 1989 r.
w sprawie czasu pracy i wypoczynku personelu latającego.

Na podstawie art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 32, poz. 153, z 1984 r, Nr 53, poz. 272, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 41, poz. 324) zarządza się, co następuje:

Przepisy ogólne

§  1.
Zarządzenie określa warunki wykonywania przez członków personelu latającego uprawnień wynikających z licencji, niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa lotów.
§  2.
Ilekroć w zarządzeniu jest mowa:
1)
o "ogólnym czasie wykonywania czynności lotniczych" - rozumie się przez to czas lotu i czas wykonywania czynności lotniczych na ziemi, to jest:
a)
organizowania lotu, nie mniej jednak niż 1 godzinę przed startem statku powietrznego,
b)
oczekiwania na lot,
c)
wykonywania czynności po wylądowaniu lub zakończeniu lotu, nie mniej jednak niż 1/2 godziny od chwili wyłączenia silników statku powietrznego,
d)
pełnienia dyżurów i wykonywania innych czynności na ziemi, do których członek personelu latającego został wyznaczony,
e)
lotu statkiem powietrznym w charakterze pasażera podczas podróży służbowej,
2)
o "kolejnych 24 godzinach" - rozumie się przez to kolejny okres 24-godzinny, liczony od momentu przystąpienia do wykonywania czynności lotniczych, niezależnie od przerw, jakie w tym okresie występowały przy wykonywaniu zajęć służbowych.
§  3. 1
Członek personelu latającego może przystąpić ponownie do wykonywania czynności lotniczych, jeżeli nieprzerwany zajęciami służbowymi okres wypoczynku członka personelu latającego:
1)
po okresie co najmniej 8 godzin ogólnego czasu wykonywania przez niego czynności lotniczych wynosił nie mniej niż 10 godzin,
2)
po okresie ponad 10 godzin ogólnego czasu wykonywania przez niego czynności lotniczych wynosił co najmniej tyle, ile trwało wykonywanie czynności lotniczych poprzedzających ten wypoczynek.
§  4. 2
 
1.
Członek personelu latającego, zatrudniony zawodowo w tym charakterze, ma obowiązek odbycia dodatkowego obozu kondycyjnego w wymiarze 14 dni kalendarzowych w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
2. 3
Kontroler ruchu lotniczego jest obowiązany raz na rok, w określonym przez pracodawcę terminie, uczestniczyć przez dwa tygodnie w obozie kondycyjnym. Przerwa między urlopem wypoczynkowym a uczestnictwem w obozie kondycyjnym powinna wynosić co najmniej 3 miesiące. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą lekarza sprawującego opiekę nad kontrolerami ruchu lotniczego, przerwa między urlopem a uczestnictwem w obozie kondycyjnym może być skrócona.
3.
Na zlecenie komisji lotniczo-lekarskiej lub lekarza sprawującego opiekę nad kontrolerami ruchu lotniczego, o których mowa w ust. 2, uczestnictwo w obozie kondycyjnym może być zastąpione leczeniem sanatoryjnym lub inną kuracją specjalistyczną.

Normy czasu wykonywania czynności lotniczych przez członków personelu latającego zatrudnionych w lotnictwie komunikacyjnym

§  5. 4
 
1.
Członek personelu latającego zatrudniony w lotnictwie komunikacyjnym nie może przekroczyć norm czasu wykonywania czynności lotniczych określonych w następującej tabeli:
Skład załogi Czas rozpoczęcia czynności lotniczych (według czasu lokalnego portu startu) Ogólny czas wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin (w godzinach) w zależności od maksymalnej liczby lądowań Czas lotu w godzinach
maksymalna liczba lądowań w ciągu kolej-

nych 24 godzin

w ciągu mie-

siąca kalen-

darzo-

wego

w ciągu 1 roku kalen-

darzo-

wego

1 2 3-4 5 6 10

9,5

9

9,5

Minimalny skład załogi lotniczej, ustalony w instrukcji użytkowania w locie danego statku powietrznego 07.00-13.59

14.00-17.59

18.00-04.59

05.00-06.59

13

12,5

12

12,5

13

12,5

12

12,5

12,5

12

11,5

12

12

11,5

11

11,5

11,5

11

10,5

11

100*) 800
Minimalny skład załogi powiększony o jednego pilota, który ma uprawnienia do wykonywania funkcji dowódcy statku powietrznego na danym typie samolotu 15 12 100*) 800
Dwie kompletne załogi 18 16 100*) 800

*) W ciągu kolejnych 28 dni członek personelu latającego może wykonać maksymalnie 8 lotów (tj. 4 rejsy) ze zmianą długości geograficznej większą niż 75o.

2.
Określona w tabeli maksymalna liczba lądowań może być przekroczona o 1 lądowanie w razie konieczności wykonania lądowania nie przewidzianego planem lotu.
3.
W razie zebrania dwóch załóg na pokład samolotu, pracodawca powinien zapewnić w czasie lotu oddzielną, wentylowaną przestrzeń w samolocie, odseparowaną od pasażerów, umożliwiającą załodze nie wykonującej czasowo czynności wypoczynek w pozycji leżącej.
§  6. 5
Przekroczenie ogólnego czasu wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie:
1)
konieczności wykonania lotu w celach poszukiwawczych lub ratowniczych,
2)
opóźnienia lotu z przyczyn uzasadnionych, a w szczególności z powodu:
a)
niesprzyjających warunków atmosferycznych,
b)
oczekiwania na pasażerów,
c)
usuwania usterek,
d)
wydłużonego kołowania

- nie więcej jednak niż o jedną godzinę.

§  7.
1.
Jeżeli ogólny czas wykonywania czynności lotniczych przekroczy jednorazowo 6 godzin, pracodawca powinien zapewnić członkom personelu latającego czas niezbędny na spożycie posiłku na jednym z lotnisk, o ile posiłek nie zostanie wydany na pokładzie samolotu.
2.
Czas pobytu członka personelu latającego na lotnisku położonym poza miejscem stałego zamieszkania, przekraczający 6 godzin zgodnie z rozkładem lotów, uprawnia do wypoczynku w warunkach hotelowych.
3. 6
Poza portem macierzystym członek personelu latającego wykonujący lot w pasie strefowej zmiany czasu może przystąpić do wykonywania czynności lotniczych, jeżeli nie przerywany zajęciami służbowymi okres wypoczynku wynosił nie mniej niż tyle godzin, ile trwało wykonywanie czynności lotniczych, jednak nie mniej niż 14 godzin, gdy różnica czasu wynosiła co najmniej 4 godziny, albo nie mniej niż 16 godzin, gdy różnica czasu wynosiła co najmniej 6 godzin. Za lot w pasie strefowej zmiany czasu uważany jest lot ze zmianą długości geograficznej co najmniej 60o. Różnica długości geograficznej h=15o odpowiada 1 godzinie czasu astronomicznego.
4. 7
W porcie macierzystym po wykonaniu lotu w pasie strefowej zmiany czasu członkowi personelu latającego przysługuje 48 godzin obowiązkowego wypoczynku liczonego od godz. 24.00 czasu lokalnego dnia przylotu.
5. 8
W razie wykonywania lotu na specjalne zlecenie pracodawcy lub organów państwowego nadzoru lotniczego (lot techniczny, lot z szybko psującym się frachtem, lot poszukiwawczo-ratowniczy), czas wypoczynku określony w ust. 3 może być skrócony, jednak nie więcej niż o 50%. Skrócenie czasu wypoczynku nie może być stosowane częściej niż raz w ciągu kolejnych 14 dni.
6. 9
Członkowi personelu latającego pracodawca zapewnia co najmniej tyle dni wolnych od pracy w miejscu zamieszkania, ile w danym miesiącu przypada dni wolnych od pracy, w tym co najmniej 1 dzień w niedzielę. Dni wolne powinny być udzielane bezpośrednio po okresie obowiązkowego wypoczynku.

Normy czasu wykonywania czynności lotniczych przez członków personelu latającego w lotnictwie ogólnym

§  8.
1.
Członek personelu latającego wykonujący loty w lotnictwie ogólnym, nie może przekroczyć następujących norm czasu wykonywania czynności lotniczych:
1)
10 godzin ogólnego czasu wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin,
2)
6 godzin czasu lotu w ciągu kolejnych 24 godzin,
3)
30 godzin czasu lotu w ciągu tygodnia kalendarzowego,
4)
120 godzin czasu lotu w ciągu miesiąca kalendarzowego,
5)
600 godzin czasu lotu w ciągu roku kalendarzowego.
2.
Za 1 godzinę lotu wykonanego na wysokości poniżej 50 m od powierzchni ziemi zalicza się do ogólnego czasu wykonywania czynności lotniczych 1 godzinę i 20 minut.
3.
Za 1 godzinę lotu wykonanego na wysokości powyżej 4000 m od powierzchni ziemi na statkach powietrznych nie mających kabiny ciśnieniowej zalicza się do ogólnego czasu wykonywania czynności lotniczych 1 godzinę i 20 minut.
§  9.
Przekroczenie ogólnego czasu wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie:
1)
udziału w akcjach poszukiwawczo-ratowniczych oraz patrolowania akwenów morskich i obszarów leśnych, a także udziału w przeciwpożarowych akcjach gaśniczych - o 2 godziny,
2)
wykonywania zabiegów agrochemicznych upraw rolnych i leśnych zagrożonych przez szkodniki - o 3 godziny,
3)
dyżurowania w gotowości do startu w ciągu 30 minut, w warunkach hotelowych (z zapewnieniem snu, kąpieli i wyżywienia) - o 6 godzin,
4)
wykonywania lotu wyczynowego w sporcie lotniczym.
§  10.
Przekroczenie ogólnej liczby godzin lotu, określonej w § 8 ust. 1 pkt 2, może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego o 2 godziny w razie wykonywania zadań określonych w § 9. Przekroczenie dobowej normy czasu lotu może nastąpić jedynie w dwóch kolejnych dniach, z zachowaniem tygodniowej normy czasu lotu.
§  11.
Traci moc zarządzenie Ministra Komunikacji z dnia 2 lipca 1974 r. w sprawie czasu wykonywania czynności lotniczych i wypoczynku personelu latającego lotnictwa cywilnego (Monitor Polski Nr 25, poz. 149 i z 1975 r. Nr 23, poz. 150).
§  12.
Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1 § 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
2 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
3 § 4 ust. 2 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 4 listopada 1996 r. (M.P.96.68.644) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 listopada 1996 r.
4 § 5 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
5 § 6 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
6 § 7 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
7 § 7 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
8 § 7 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.
9 § 7 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 2 października 1996 r. (M.P.96.60.565) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 października 1996 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024