Tworzenie, organizacja i finansowanie wyodrębnionych zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych dla potrzeb gospodarki narodowej.

UCHWAŁA Nr 18
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 stycznia 1965 r.
w sprawie tworzenia, organizacji i finansowania wyodrębnionych zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych dla potrzeb gospodarki narodowej.

W celu stworzenia warunków sprzyjających szybkiemu wdrażaniu i upowszechnianiu osiągnięć nauki i techniki, a zwłaszcza w celu zaspokojenia potrzeb jednostek organizacyjnych prowadzących prace naukowe, naukowo-badawcze, konstrukcyjne i projektowe w zakresie usług i produkcji doświadczalnej - Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Zakłady doświadczalne działające jako wyodrębnione jednostki organizacyjne na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym mogą być tworzone jako zakłady jednostek prowadzących działalność naukowo-badawczą, projektową i konstrukcyjną, na przykład:
1)
placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk i jednostek szkół wyższych,
2)
instytutów naukowo-badawczych,
3)
centralnych laboratoriów badawczych,
4)
ośrodków badawczo-rozwojowych,
5)
centralnych biur konstrukcyjnych oraz innych samodzielnych jednostek prowadzących działalność konstrukcyjną,
6)
biur projektów,
7)
kombinatów, przedsiębiorstw produkcyjnych oraz innych jednostek organizacyjnych mających osobowość prawną, posiadających zaplecze naukowo-badawcze, konstrukcyjne lub projektowe samodzielnie opracowujące dokumentację nowych wyrobów lub technologii.
2.
W jednostkach organizacyjnych będących jednostkami budżetowymi zakłady doświadczalne mogą być tworzone również w formie gospodarstw pomocniczych.
3.
W wypadkach, o których mowa w § 4, zakłady doświadczalne mogą być tworzone jako przedsiębiorstwa państwowe, zwane dalej "przedsiębiorstwami doświadczalnymi".
§  2.
1.
Do zakresu działania zakładów doświadczalnych należy:
1)
wykonywanie modeli, prototypów i wzorców wyrobów,
2)
wykonywanie instalacji i urządzeń służących do realizacji prototypowych procesów technologicznych,
3)
prowadzenie badań i prób prototypów wyrobów, instalacji i procesów technologicznych oraz nadzorowanie ich doświadczalnej eksploatacji,
4)
jednostkowa lub małoseryjna jednorazowa produkcja:
a)
wyrobów, o których mowa w pkt 1, podejmowana w celu sprawdzenia założonych parametrów oraz dostosowania tych wyrobów do metod wytwarzania umożliwiających przekazanie produkcji sprawdzonej właściwym przedsiębiorstwom produkcyjnym; termin przejęcia produkcji określonych asortymentów przez przedsiębiorstwa produkcyjne powinien być określony w planach koordynacyjnych problemów lub planach rozwoju wyrobów bądź w planach działalności zakładów doświadczalnych,
b)
urządzeń kontrolnych, pomiarowych, technologicznych i stanowisk próbnych oraz ich części zamiennych dla jednostki macierzystej,
5)
jednostkowa lub małoseryjna powtarzalna produkcja:
a)
unikalnych urządzeń, przyrządów, narzędzi i aparatury naukowo-badawczej i pomiarowej,
b)
materiałów o specjalnych właściwościach lub wysokiej czystości,

podejmowana w celu zaspokojenia potrzeb krajowych i eksportowych w wypadku, gdy różnorodność, złożoność lub niewielkie rozmiary produkcji nie usprawiedliwiają podejmowania jej w przedsiębiorstwach przemysłowych; plan tej produkcji zakład doświadczalny zobowiązany jest przedstawić jednostce koordynującej,

6)
prowadzenie prac prototypowo-doświadczalnych związanych z realizacją projektów wynalazczych w zasadzie dla jednostki macierzystej,
7)
prowadzenie działalności techniczno-usługowej w zakresie:
a)
badań i pomiarów będących przedmiotem specjalizacji zakładu doświadczalnego,
b)
pomocy przy wdrażaniu wyników prac w zasadzie macierzystej placówki naukowej lub macierzystej jednostki naukowo-badawczej,
c)
pomocy przy wykonywaniu montażu i rozruchu oraz - w szczególnie uzasadnionych wypadkach - konserwacji unikalnych urządzeń kontrolno-pomiarowych i technologicznych, skomplikowanej aparatury naukowo-badawczej oraz urządzeń modelowych i prototypowych, wytworzonych przez zakład doświadczalny,
8)
wykonywanie na potrzeby własne dokumentacji techniczno-roboczej w zakresie:
a)
dostosowania do warunków produkcyjnych zakładu doświadczalnego dokumentacji otrzymywanej od jednostek zlecających prace doświadczalne,
b)
procesów technologicznych oraz oprzyrządowania i pomocy warsztatowych niezbędnych do wykonywania zadań własnych wymienionych w pkt 1-7,
9)
przeszkalanie specjalistyczne służb odbiorców w obsłudze aparatów i urządzeń wyprodukowanych przez zakład doświadczalny.
2.
Działalność, o której mowa w ust. 1, wykonują zakłady doświadczalne na podstawie opracowań i dokumentacji otrzymanej od jednostek prowadzących działalność naukowo-badawczą i rozwojową, które zleciły im wykonanie prac doświadczalnych lub usług.
§  3.
1.
W razie niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych zakładu doświadczalnego właściwy minister na zasadach określonych przez Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki może zezwolić na czasową produkcję i usługi nie wymienione w § 2 ust. 1, określając jednocześnie limit tej produkcji i usług w roboczogodzinach.
2.
Wysokość limitu, o którym mowa w ust. 1, nie może być większa niż 50% zdolności wytwórczych zakładu doświadczalnego.
3.
W okresie korzystania z zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, zakład doświadczalny nie może zwiększać zatrudnienia i funduszu płac.
§  4.
1.
Przedsiębiorstwa doświadczalne można tworzyć na ściśle wyznaczony okres, po którym zostaną przekształcone w przedsiębiorstwa produkcyjne. Termin przekształcenia określa właściwy minister w uzgodnieniu z Przewodniczącym Komitetu Nauki i Techniki w zarządzeniu o utworzeniu przedsiębiorstwa doświadczalnego.
2.
Do zadań przedsiębiorstwa doświadczalnego należy opanowanie nowych konstrukcji, technologii, organizacji wytwarzania oraz wyszkolenie kadr specjalistycznych.
3.
Przedsiębiorstwa doświadczalne podporządkowane są zjednoczeniom.
4.
Do zakresu działalności przedsiębiorstwa doświadczalnego wchodzą zadania zakładów doświadczalnych określone w § 2.
5.
Właściwy minister może zezwolić na podejmowanie w przedsiębiorstwach doświadczalnych samodzielnych opracowań technologicznych i konstrukcyjnych w zakresie działalności doświadczalnej i produkcyjnej tego przedsiębiorstwa.
§  5.
1.
Zakłady i przedsiębiorstwa doświadczalne są tworzone w trybie obowiązujących przepisów po uzgodnieniu z Przewodniczącym Komitetu Nauki i Techniki celowości ich powołania i zakresu działania.
2.
Szczegółową organizację wewnętrzną zakładu doświadczalnego ustala dyrektor jednostki, o której mowa w § 1 ust. 1, a przedsiębiorstwa doświadczalnego - dyrektor tego przedsiębiorstwa zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
§  6.
1.
Zakładem doświadczalnym kieruje kierownik (dyrektor), powoływany i odwoływany przez dyrektora jednostki, o której mowa w § 1 ust. 1.
2.
Przedsiębiorstwem doświadczalnym kieruje dyrektor, powoływany i odwoływany przez właściwego ministra lub w imieniu ministra przez naczelnego dyrektora zjednoczenia.
§  7.
1.
Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki w uzgodnieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, z Ministrem Finansów i Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac określi zasady działalności i planowania zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych z uwzględnieniem następujących ustaleń:
1)
zatrudnienie i fundusz płac nie są limitowane wskaźnikami dyrektywnymi, lecz są określane szacunkowo poza globalnymi limitami resortu i mogą być zwiększane stosownie do wzrostu zadań znajdujących pokrycie w zamówieniach,
2)
wskaźniki techniczno-ekonomiczne, służące jako kryteria do ustalania wysokości funduszu premiowego, powinny być przez ministerstwo lub zjednoczenie dostosowane do charakteru zakładu lub przedsiębiorstwa doświadczalnego.
2.
W zakresie pracy i płac do pracowników zatrudnionych w zakładach i przedsiębiorstwach doświadczalnych należy stosować zasady ustalone w układach zbiorowych pracy obowiązujących w danej branży, do której można zaliczyć zakład lub przedsiębiorstwo doświadczalne ze względu na charakter jego podstawowej działalności. Właściwi ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac mogą przyznawać stawki płac wyższe od obowiązujących dla danej kategorii przedsiębiorstw.
3.
Zasady rozliczeń zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych ustali Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministrem Finansów.
§  8.
1.
Zakłady doświadczalne na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym i przedsiębiorstwa doświadczalne prowadzą gospodarkę finansową według zasad określonych dla przedsiębiorstw produkcyjnych branży, w której działają, z tym że:
1)
nie ustala się dla nich dyrektywnych wskaźników finansowych,
2)
nie dokonują one wpłat z zysku do budżetu, z wyjątkiem zysków nieprawidłowych,
3)
jeżeli zakład doświadczalny na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym jest zakładem jednostki powołanej do prowadzenia działalności naukowo-badawczej, projektowej lub konstrukcyjnej, funkcje jednostki rozliczającej w zakresie gospodarki finansowej może względem niego pełnić branżowo właściwa jednostka administracji gospodarczej,
4)
jednostki rozliczające zobowiązane są do pokrywania z posiadanych funduszów potrzeb finansowych zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych, jeśli potrzeby te wynikają z planowego ich rozwoju lub rekonstrukcji wyposażenia, a ich własne środki są niewystarczające.
2.
Na wniosek właściwego ministra (kierownika urzędu centralnego) Minister Finansów może w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Nauki i Techniki wprowadzić dla zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych dalsze - poza wymienionymi w ust. 1 - odstępstwa od zasad gospodarki finansowej określonych dla przedsiębiorstw produkcyjnych branży.
§  9.
Instytucje nadrzędne jednostek organizacyjnych, którym podporządkowane zostały zakłady i przedsiębiorstwa doświadczalne, zapewnią im niezbędne środki trwałe i obrotowe.
§  10.
Zainteresowani ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) w uzgodnieniu z Przewodniczącym Komitetu Nauki i Techniki dostosują zakres działania istniejących zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych do przepisów niniejszej uchwały.
§  11.
1.
Zaleca się centralnym związkom spółdzielczym wprowadzenie zasad uchwały w spółdzielczości.
2.
Zarządy centralnych związków spółdzielczych w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministrem Finansów, Przewodniczącym Komitetu Drobnej Wytwórczości oraz Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac określą zasady działalności oraz gospodarki finansowej i planowania zakładów i przedsiębiorstw doświadczalnych tworzonych w spółdzielczości z uwzględnieniem ustaleń, o których mowa w § 7 ust. 1.
§  12.
Przekroczenie limitu, o którym mowa w § 3 ust. 1 i 2, spowoduje likwidację zakładu doświadczalnego lub jego przekształcenie w zakład produkcyjny.
§  13.
Wykonanie uchwały porucza się Przewodniczącemu Komitetu Nauki i Techniki oraz zainteresowanym ministrom (kierownikom urzędów centralnych).

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024