Zasady normowania środków obrotowych i ustalanie pasywów stałych w przedsiębiorstwach państwowych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 24 grudnia 1958 r.
w sprawie zasad normowania środków obrotowych i ustalania pasywów stałych w przedsiębiorstwach państwowych.

Na podstawie § 36 ust. 1 pkt 2 uchwały nr 392 Rady Ministrów z dnia 13 października 1958 r. w sprawie zasad podziału zysku, różnic wyrównawczych, pokrywania strat, finansowania środków obrotowych, inwestycji i kapitalnych remontów w przedsiębiorstwach przemysłu oraz zasad gospodarki finansowej zjednoczeń przemysłu na 1959 r. (Monitor Polski Nr 88, poz. 491) zarządza się, co następuje:

I.

Normatywy środków obrotowych.

§  1.
1.
Przedsiębiorstwa są obowiązane sporządzać plany normatywów środków obrotowych. Plany te stanowią część składową rocznych planów techniczno-ekonomicznych przedsiębiorstwa.
2.
Normatywy środków obrotowych powinny określać ekonomicznie uzasadnione wielkości tych środków, niezbędnych do zapewnienia ciągłości planowanych procesów produkcji i obrotu.
3.
Suma wyrażonych wartościowo normatywów poszczególnych składników środków obrotowych stanowi ogólny normatyw finansowy określający stałe potrzeby przedsiębiorstwa w zakresie środków normowanych.
§  2.
1.
Normatywy ustala się dla następujących składników środków obrotowych:
1)
materiałów - w układzie ustalonym przez jednostkę nadrzędną, a w wypadku nieustalenia takiego układu - z podziałem na:

-

materiały podstawowe,

-

materiały pomocnicze,

-

paliwo,

-

opakowania,

-

części zapasowe maszyn i urządzeń,

-

przedmioty nietrwałe;

2)
półfabrykatów i produkcji w toku;
3)
wyrobów gotowych;
4)
towarów (w tym również artykułów spożywczych w zakładach przemysłu gastronomicznego),
5)
nakładów przyszłych okresów.
2.
Dla środków obrotowych wymienionych w ust. 1 ustala się normatywy tylko w tych wypadkach, gdy środki te wiążą się z ciągłymi i powtarzalnymi procesami eksploatacyjnymi. Nie ustala się więc normatywów dla tej części środków obrotowych, która jest potrzebna przedsiębiorstwu przejściowo w wyniku sezonowych wahań działalności, działalności podejmowanej na ściśle określony czas itp.
§  3.
1.
Normatywy oblicza się na początek i na koniec roku oraz na koniec I, II i III kwartału. Normatyw na początku roku przyjmuje się w wysokości normatywu na koniec roku ubiegłego.
2.
Podstawą ustalenia normatywów na koniec roku są planowane rozmiary działalności gospodarczej przedsiębiorstwa w IV kwartale. Normatywy na koniec I, II i III kwartału ustala się na podstawie planowanych rozmiarów działalności w tych kwartałach z uwzględnieniem przepisu ust. 3.
3.
Normatywy środków obrotowych na koniec I, II i III kwartału powinny mieścić się w granicach normatywów na początek i na koniec roku z zachowaniem zasady jednokierunkowości zmian (wzrostu lub spadku) w ciągu roku. Powyższa zasada nie dotyczy normatywów towarów.
4.
W przedsiębiorstwach, w których działalność gospodarcza ulega sezonowym wahaniom, normatywy na koniec roku i na koniec I, II i III kwartału ustala się na poziomie wynikającym z rozmiarów działalności gospodarczej przedsiębiorstwa w kwartale najmniejszego nasilenia tej działalności.
§  4.
Przy ustalaniu normatywów dla poszczególnych składników środków obrotowych obowiązują następujące zasady:
1)
Normatywy materiałów podstawowych, materiałów pomocniczych i paliwa oblicza się dzieląc wartość planowanego zużycia poszczególnych rodzajów środków obrotowych w danym okresie przez ilość dni tego okresu i mnożąc otrzymany wynik przez wskaźnik w dniach. Wskaźnik w dniach powinien wynikać z techniczno-ekonomicznych warunków pracy przedsiębiorstwa i uwzględniać między innymi: wielkość niezbędnego zapasu rezerwowego, możliwości zaopatrzeniowe, ekonomicznie uzasadnioną wielkość jednorazowej dostawy, wymaganą częstotliwość dostaw, warunki transportowe.
2)
Normatywy opakowań, części zapasowych maszyn i urządzeń oraz przedmiotów nietrwałych przyjmuje się w wysokości planowanych stanów zapasów tych składników środków obrotowych na koniec okresu planowanego po wyeliminowaniu zapasów nadmiernych i zbędnych.
3)
Normatywy półfabrykatów i produkcji w toku ustala się na podstawie danych statystycznych. Za normatyw przyjmuje się średni stan półfabrykatów i produkcji w toku w roku ubiegłym w warunkach normalnych, tj. po wyeliminowaniu wpływu zahamowań produkcji spowodowanych przeszkodami natury technicznej i innymi. Otrzymaną w ten sposób średnią wartość półfabrykatów i produkcji w toku należy powiększyć o procent planowanego wzrostu produkcji w roku planowanym uwzględniając jednocześnie wpływ przewidywanych zmian warunków technicznych, technologii produkcji oraz poważniejszych zmian w asortymencie produkowanych wyrobów na kształtowanie się stanów półfabrykatów i produkcji w toku.
4)
Normatywy wyrobów gotowych ustala się łącznie dla zapasów magazynowych oraz dla wyrobów wysłanych, a nie sprzedanych. Normatywy te oblicza się dzieląc planowany koszt wytworzenia produkcji w danym okresie przez ilość dni tego okresu i mnożąc przez wskaźnik w dniach. Wskaźnik w dniach powinien odpowiadać przeciętnemu okresowi czasu od chwili wytworzenia wyrobów do momentu ich sprzedaży. Wskaźnik ten ustala się biorąc pod uwagę: czas sortowania, pakowania, kompletowania zamówień, częstotliwość wysyłek, w uzasadnionych wypadkach - czas tak zwanego sezonowania wyrobu, tzn. czas przeznaczony na składowanie wyrobu do momentu uzyskania pełnych właściwości użytkowych, czas przeznaczony na wysyłkę lub wydanie wyrobu, wystawienie faktury i ewentualne złożenie jej do rozrachunku.
5)
Normatywy towarów ustala się łącznie dla zapasów magazynowych oraz dla towarów wysłanych, a nie sprzedanych. Normatywy te oblicza się dzieląc wartość planowanej sprzedaży po cenie zakupu w danym okresie przez ilość dni tego okresu i mnożąc otrzymany wynik przez wskaźnik w dniach. Wskaźnik w dniach powinien odpowiadać prawidłowej rotacji towarów, tj. przeciętnemu okresowi czasu od chwili zakupu do momentu sprzedaży. Wskaźnik ten ustala się biorąc pod uwagę konieczność wyposażenia przedsiębiorstwa w pełny asortyment towarów, możliwości zaopatrzeniowe, ekonomicznie uzasadnioną wielkość jednorazowej dostawy, wymaganą częstotliwość dostaw, warunki transportowe, a ponadto: czas sortowania, pakowania, kompletowania zamówień, częstotliwość wysyłek, czas przeznaczony na wysyłkę lub wydanie towarów, wystawienie faktury i ewentualne złożenie jej do rozrachunku.
6)
Normatywy nakładów przyszłych okresów przyjmuje się w wysokości planowanego stanu tych nakładów na koniec danego okresu z uwzględnieniem obowiązujących terminów ich rozliczania.
§  5.
1.
Właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Finansów mogą zobowiązać przedsiębiorstwa do ustalania normatywów dla innych składników środków obrotowych poza wymienionymi w § 2 ust. 1, jak również ustalić inny niż wymieniony w tym przepisie podział środków obrotowych na składniki, dla których należy ustalać normatywy.
2. 1
Właściwi ministrowie ustalą szczegółowe wytyczne w sprawie normowania środków obrotowych, dostosowane do warunków organizacyjno-technicznych przedsiębiorstw i uwzględniające normy techniczno-ekonomiczne. Obowiązek ten ministrowie mogą przekazać dyrektorom zjednoczeń.
3. 2
Wytyczne, o których mowa w ust. 2, powinny być przez właściwe ministerstwa lub zjednoczenia uzgodnione z bankami finansującymi działalność eksploatacyjną przedsiębiorstw, których wytyczne te dotyczą, najpóźniej do dnia 1 sierpnia 1960 r.

II.

Pasywa stałe.

§  6.
Pasywa stałe są tą częścią zobowiązań, która pozostaje stale w obrocie przedsiębiorstwa ze względu na ustalone terminy płatności i jest zaliczana do pokrycia normatywów środków obrotowych na równi z funduszem statutowym.
§  7.
Przedsiębiorstwa obowiązane są planować stałe pasywa z tytułu:
1)
płac,
2)
ubezpieczeń społecznych,
3)
rozliczeń międzyokresowych biernych,
4)
dostaw,
5)
wpłat z zysku do budżetu i na rzecz jednostki nadrzędnej.
§  8.
Przy planowaniu pasywów stałych obowiązują następujące zasady:
1)
Kwotę pasywów stałych z tytułu płac i ubezpieczeń społecznych ustala się dzieląc planowane na dany okres nakłady na płace i ubezpieczenia społeczne przez ilość dni tego okresu i mnożąc otrzymany wynik przez wskaźnik w dniach. Wskaźnik w dniach oblicza się na podstawie różnicy w czasie między końcem okresu, za który przypada wypłata zarobków, a obowiązującą datą dokonywania wypłat.
2)
Kwotę pasywów stałych z tytułu rozliczeń międzyokresowych biernych ustala się w wysokości planowanego ich stanu na koniec danego okresu z uwzględnieniem obowiązujących terminów ich rozliczania.
3)
Kwotę pasywów stałych z tytułu dostaw ustala się w wysokości minimalnego stanu zobowiązań wobec dostawców. Za minimalny stan zobowiązań wobec dostawców należy przyjmować wartość przeciętnego pięciodniowego zakupu planowanego na dany okres, powiększoną o 50% przewidywanego przeciętnego stanu zobowiązań z tytułu dostaw nie fakturowanych.
4)
Kwotę pasywów stałych z tytułu wpłat z zysku do budżetu i na rzecz jednostki nadrzędnej ustala się w sposób analogiczny, jak w pkt 1.
§  9.
Pasywa stałe należy ustalać w jednakowej wysokości we wszystkich kwartałach roku objętego planem na poziomie wynikającym z rozmiarów działalności w kwartale najmniejszego nasilenia tej działalności.
§  10.
1.
Właściwi ministrowie mogą zobowiązać przedsiębiorstwa do planowania pasywów stałych z innych tytułów poza wymienionymi w § 7. Upoważnienie to ministrowie mogą przelać na dyrektorów zjednoczeń przemysłu.
2.
Właściwi ministrowie mogą zwolnić przedsiębiorstwa od planowania pasywów stałych z niektórych tytułów wymienionych w § 7.

III.

Przepis końcowy.

§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1959 r.
1 § 5 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 24 maja 1960 r. (M.P.60.46.221) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1960 r.
2 § 5 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 24 maja 1960 r. (M.P.60.46.221) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1960 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024