Wykonanie dekretu o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 1 lipca 1954 r.

w sprawie wykonania dekretu o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

Na podstawie art. 11 ust. 4 i art. 76 dekretu z dnia 30 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 30, poz. 116), zwanego w dalszym ciągu "dekretem", zarządza się co następuje:

§ 1. Powołane w niniejszym zarządzeniu artykuły bez bliższego określenia oznaczają artykuły dekretu.

I.

Zgłaszanie i dokumentacja wniosków.

§ 2. Postępowanie w sprawach świadczeń przewidzianych w dekrecie wszczyna się na podstawie wniosku, zgłoszonego za zgodą zainteresowanego przez zakład pracy lub radę zakładową (miejscową) albo na wniosek samego zainteresowanego lub jego pełnomocnika.

§ 3. Pełnomocnikami zainteresowanego mogą być: małżonek, rodzice, pełnoletnie dzieci lub rodzeństwo, przedstawiciel związku zawodowego lub osoby upoważnione przez zainteresowanego.

§  4.

1. Wniosek o świadczenia może zainteresowany lub jego pełnomocnik zgłosić w zakładzie pracy, w radzie zakładowej (miejscowej) lub w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zwanym w dalszym ciągu "Zakładem". Wniosek należy zaopatrzyć datą wpływu.

2. W Zakładzie przyjmują wnioski terenowe placówki (oddziały lub terenowe wydziały świadczeń) oraz pracownicy delegowani w celu przyjmowania wniosków do miejscowości, gdzie nie ma placówek Zakładu.

3. Wnioski o świadczenia zgłasza się w placówce Zakładu właściwej dla miejsca zamieszkania osoby zainteresowanej.

§ 5. Wniosek może być zgłoszony pisemnie lub ustnie. W przypadku ustnego zgłoszenia wniosku należy spisać odpowiedni protokół.

§ 6. Zakłady pracy i rady zakładowe (miejscowe) będą udzielać zgłaszającym wniosek wszelkich informacji i pomocy w sprawie ustalenia uprawnień do świadczeń, przysługujących im i członkom ich rodzin, oraz pouczać, jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku.

§  7.

1. Zakłady pracy obowiązane są wydawać zainteresowanym i Zakładowi bezpłatnie wszelkie zaświadczenia oraz udzielać wyjaśnień co do okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

2. Zakład pracy obowiązany jest, na żądanie Zakładu, nadesłać w ciągu 5 dni od daty otrzymania żądania zawiadomienie o wypadku w zatrudnieniu.

§ 8. Zainteresowany lub jego pełnomocnik ma prawo przeglądać akta sprawy i zgłaszać wnioski dowodowe. Zakład może odmówić okazania dokumentów, które zawierają wiadomości o charakterze poufnym.

§ 9. Do wniosku o rentę starczą lub inwalidzką należy dołączyć:

1) kwestionariusz według ustalonego wzoru, dotyczący okresów zatrudnienia i okresów zaliczanych na podstawie art. 8,

2) dokumenty stwierdzające okresy podane w kwestionariuszu,

3) dokument stwierdzający datę urodzenia pracownika,

4) zaświadczenie zakładu pracy stwierdzające wysokość zarobku z ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia przed zgłoszeniem wniosku, a przy rencie inwalidzkiej - również datę ustania zatrudnienia oraz okres pobierania zasiłków chorobowych,

5) dowody stwierdzające posiadanie orderów, wymienionych w art. 59,

6) oświadczenie zainteresowanego, czy i skąd pobiera już rentę lub zaopatrzenie.

§ 10. Do wniosku o dodatki do renty starczej lub inwalidzkiej na dzieci, wnuki i rodzeństwo, zwane w dalszym ciągu "dziećmi", należy dołączyć:

1) dokumenty stwierdzające daty urodzenia dzieci,

2) zaświadczenia szkolne dla dzieci uczęszczających do szkoły w wieku od 16 do 18 lat,

3) oświadczenie rencisty:

a) czy sam rencista lub dzieci pozostają w zatrudnieniu,

b) czy dla dzieci są wypłacane zasiłki rodzinne lub renty,

c) czy dzieci korzystają ze świadczeń z funduszów publicznych (bezpłatne utrzymanie w domu dziecka, szkoła kadetów, stypendium wyższej szkoły itp.),

4) zaświadczenie stwierdzające, że dzieci obce, wnuki lub rodzeństwo pozostają na utrzymaniu i wychowaniu rencisty,

5) dla dzieci obcych, wnuków i rodzeństwa wyciąg z akt zgonu obojga rodziców, jeśli rodzice nie żyją" a jeśli żyją - zaświadczenie o ich stanie materialnym albo dowód przysposobienia przez pracownika lub ustanowienia pracownika opiekunem przez sąd.

§ 11. Do wniosku o rentę rodzinną dla wdowy (wdowca) należy dołączyć:

1) dowody wymienione w § 9 pkt 1-4 lub decyzję przyznającą rentę pracownikowi,

2) wyciąg z aktu zgonu pracownika,

3) wyciąg z aktu małżeństwa,

4) dokument stwierdzający datę urodzenia wdowy (wdowca),

5) zaświadczenie o istnieniu wspólności małżeńskiej do chwili śmierci pracownika, jeżeli wyciąg z aktu małżeństwa został sporządzony przed śmiercią pracownika,

6) zaświadczenie o zarobkowaniu wdowy (wdowca) w chwili śmierci małżonka, a jeśli nie zarobkował(a), zaświadczenie o pozostawaniu na utrzymaniu małżonka w chwili jego śmierci,

7) oświadczenie wdowy (wdowca) stwierdzające, czy i jaką pobiera rentę lub zaopatrzenie,

8) wyrok sądu przysądzający prawo do alimentów ze strony zmarłego pracownika, jeśli wniosek składa rozwiedziony małżonek,

9) odpisy dowodów stwierdzające posiadanie przez wdowę (wdowca) orderów wymienionych w art. 59.

§ 12. Do wniosku o rentę rodzinną dla rodziców należy dołączyć:

1) dowody wymienione w § 9 pkt 1-4 lub decyzję przyznającą rentę pracownikowi,

2) wyciąg z aktu zgonu pracownika,

3) dokumenty stwierdzające pokrewieństwo z pracownikiem i datę urodzenia rodziców,

4) zaświadczenie o pozostawaniu rodziców na utrzymaniu pracownika w chwili jego śmierci,

5) oświadczenie rodziców stwierdzające, czy i jaką pobierają rentę lub zaopatrzenie,

6) odpisy dowodów stwierdzające posiadanie przez rodziców orderów wymienionych w art. 59.

§ 13. Do wniosku o rentę rodzinną dla dzieci, wnuków i rodzeństwa należy dołączyć:

1) dowody wymienione w § 9 pkt 1-4 lub decyzję przyznającą rentę pracownikowi,

2) dokumenty wymienione w § 10 pkt 1-5.

§ 14. Do wniosku o zasiłek pogrzebowy należy dołączyć wyciąg z aktu zgonu osoby, po której przysługuje zasiłek pogrzebowy, oraz rachunek kosztów pogrzebu.

II.

Obliczanie podstawy wymiaru renty.

§ 15-21. 1 (uchylone).

III.

Wymiar świadczeń.

§  22.

1. Zakład obowiązany jest rozpatrzyć złożony wniosek bezzwłocznie po jego otrzymaniu i wydać

decyzję najpóźniej w ciągu 14 dni od otrzymania ostatniego dokumentu lub wyjaśnienia ostatnich okoliczności niezbędnych do wydania decyzji.

2. Jeżeli z treści wniosku wynika, że może on obejmować różne świadczenia, Zakład obowiązany jest rozpatrzyć prawo do wszystkich tych świadczeń.

§  23.

1. Po zebraniu wszystkich dowodów potrzebnych do rozpatrzenia wniosku Zakład wydaje decyzję na piśmie.

2. Decyzja powinna ustalać rodzaj przyznanego lub odmówionego świadczenia, powołanie przepisów prawnych, na których jest oparta, oraz pouczenie o środkach prawnych.

3. Ponadto decyzja przyznająca świadczenia pieniężne określa wysokość świadczeń, sposób ich obliczania, datę rozpoczęcia wypłaty, jeżeli przyznano rentę, jak również pouczenie, o jakich okolicznościach mających wpływ na prawo do świadczeń rencista jest obowiązany zawiadomić Zakład.

4. Decyzja odmowna powinna zawierać uzasadnienie odmowy.

§  24.

1. Jeżeli osoba zgłaszająca wniosek nie przedłoży żądanych przez Zakład dowodów potrzebnych dla stwierdzenia prawa do świadczeń w ciągu jednego miesiąca od daty otrzymania żądania lub bez uzasadnionych przyczyn nie zgłosi się do badania lekarskiego, Zakład wydaje decyzję odmowną.

2. Jeżeli nieprzedłożenie dowodów nastąpiło z ważnych przyczyn, Zakład może przedłużyć termin do przedłożenia dowodów, jednak nie więcej niż do 6 miesięcy od daty żądania.

§ 25. Jeżeli rencista nie przedłoży w oznaczonym terminie żądanych przez Zakład dokumentów, mających wpływ na prawo do renty lub jej wysokość, lub bez uzasadnionych przyczyn nie zgłosi się do badania lekarskiego, wypłatę renty wstrzymuje się. Po przedłożeniu przez rencistę dokumentów lub poddaniu się badaniu Zakład wznawia wypłatę renty, jednak na okres nie dłuższy niż 3 miesiące wstecz od daty złożenia dokumentów lub poddania się badaniu.

§ 26. Ponowny wniosek o przyznanie renty odmówionej z powodu braku inwalidztwa można zgłosić przed upływem roku od daty odmownej decyzji, jeżeli zainteresowany przedłoży orzeczenie komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, uznające go za inwalidę, lub zaświadczenie lekarza społecznej służby zdrowia, stwierdzające istotne pogorszenie stanu zdrowia.

§  27.

1. Do ponownego ustalenia świadczeń i wznowienia postępowania stosuje się odpowiednio przepisy, przewidziane dla pierwszego ustalenia.

2. Jeżeli wznowione postępowanie wykaże, że odmowa świadczeń albo niższy wymiar nastąpiły na skutek błędu Zakładu, świadczenia należy wypłacić od dnia zgłoszenia wniosku, załatwionego błędną decyzją.

§ 28. Jako członka rodziny, uprawnionego do renty rodzinnej z tytułu wychowania dziecka poniżej 7 lat, uwzględnia się kolejno: matkę, babkę, ojca i dziadka.

IV.

Wypłata świadczeń.

§ 29. Rentę starczą i inwalidzką wypłaca się do rąk osoby uprawnionej, a jeśli dla niej ustanowiono opiekuna lub kuratora - rentę wypłaca się do ich rąk.

§ 30. Rentę rodzinną wypłaca się do rąk pozostałego małżonka, a gdy po zmarłym pozostały sieroty zupełne - do rąk opiekuna.

§ 31. Do rąk jednego z żyjących rodziców wypłaca się rentę rodzinną, jeśli do renty uprawnieni są tylko oni sami lub łącznie z rodzeństwem zmarłego pracownika.

§ 32. Gdy po zmarłym pozostał małżonek i sieroty zupełne, dla których został ustanowiony inny opiekun, wypłaca się oddzielnie rentę rodzinną dla małżonka i jego dzieci, nad którymi sprawuje opiekę, oddzielnie zaś do rąk opiekuna sierot zupełnych.

§ 33. Rodzicom wypłaca się oddzielnie należną im część renty rodzinnej. Innym uprawnionym członków rodziny wypłaca się oddzielnie ich część renty rodzinnej na uzasadnione żądanie.

§ 34. Przy wypłacie renty rodzinnej do rąk rożnych osób dokonywa się podziału renty rodzinnej, dzieląc łączną rentę bez dodatków przez liczbą uprawnionych członków.

§ 35. Dodatki do renty wypłaca się do rąk osób, którym one przysługują, lub do rąk opiekunów tych osób.

§ 36. Zasiłek pogrzebowy wypłaca się do rąk osoby, która pokryła koszty pogrzebu.

§ 37. Jeżeli w wyniku obliczenia świadczenia przypadałaby do wypłaty miesięcznej końcówka w groszach, zaokrągla się ją w górę do pełnego złotego, jeżeli końcówka wynosi powyżej 49 groszy a w dół - jeżeli końcówka wynosi 49 groszy lub mniej. Zaokrąglenie kwot z końcówkami w groszach dotyczy tylko kwot przypadających do wypłaty miesięcznej, a więc nie podlegają zaokrągleniu składniki tej kwoty.

V.

Koszty postępowania.

§ 38. Koszty postępowania ponosi Zakład.

§  39.

1. Osoby ubiegające się o świadczenia uregulowane dekretem, wezwane przez Zakład do stawiennictwa, mają prawo do zwrotu tylko kosztów przejazdu (§ 40).

2. Osoby pobierające renty (zaopatrzenia) oraz osoby składające zeznania w związku z załatwianiem spraw świadczeń dla innych osób, wezwane przez Zakład, do stawiennictwa, mają prawo do zwrotu:

1) kosztów przejazdu (§ 40),

2) utraconego zarobku (§ 41) lub strawnego (§ 42),

3) kosztów noclegu (§ 43).

3. Uprawnienia określone w ust. 2 przysługują również osobie towarzyszącej wezwanemu, jeżeli stan jego zdrowia wymaga opieki innej osoby.

§ 40. Zwrot kosztów przejazdu obejmuje:

1) cenę biletu kolejowego III klasy pociągu osobowego, a jeżeli nie ma połączenia kolejowego - cenę biletu autobusowego lub na przejazd statkiem,

2) koszt przejazdu innym środkiem lokomocji (furmanka itp.), jeżeli zachodzi konieczność jego użycia - w wysokości stwierdzonej przez prezydium gminnej (miejskiej) rady narodowej na podstawie obowiązujących taryf (cenników),

3) cenę biletu najtańszego z miejskich środków komunikacyjnych (tramwaje, autobusy, trolejbusy) lub koszt przejazdu dorożką albo taksówką, jeżeli stan zdrowia osoby wezwanej wymagał użycia tylko tego środka lokomocji.

§ 41. Utracony zarobek podlega zwrotowi na podstawie zaświadczenia zakładu pracy stwierdzającego fakt utraty zarobku oraz jego wysokość. Jeżeli osoba wezwana utraciła tylko część zarobku dziennego, należy zwrócić tylko odpowiednią część zarobku. Wysokość zwrotu nie może przekraczać kwoty 50 zł za dzień pracy i nie może być niższa niż strawne (§ 42).

§ 42. Strawne wypłaca się osobom zamiejscowym, jeżeli nie przysługuje im zwrot utraconego zarobku i jeżeli pobyt w siedzibie terenowej placówki Zakładu (oddział lub terenowy wydział świadczeń) łącznie z podróżą w obie strony trwał dłużej niż 12 godzin. Wysokość strawnego wynosi 9 zł za dzień (dobę). Jeżeli pobyt osoby wezwanej trwał dłużej niż dobę, wówczas czas ponad 8 godzin liczy się za całą dobę.

§ 43. W przypadku konieczności noclegu osoby wezwanej w siedzibie terenowej placówki Zakładu zwraca się faktyczny koszt noclegu - najwyżej 9 zł.

VI.

Przepisy końcowe.

§ 44. Świadczenia przewidziane w art. 103 przysługują, jeżeli zdarzenie powodujące inwalidztwo lub śmierć pozostaje w związku z czynnościami przewidzianymi w szczególnych przepisach, przy czym odpowiednie zastosowanie mają przepisy art. 36.

§ 45. Przy obliczaniu okresów zatrudnienia, wymaganych w myśl dekretu do uzyskania renty, dodaje się poszczególne okresy zatrudnienia obejmujące lata, miesiące i dni, po czym dni zamienia się na miesiące, przyjmując 30 dni za miesiąc, a z kolei miesiące zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za rok.

§ 46. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1954 r.

1 § 15-21 uchylone przez § 15 rozporządzenia z dnia 22 listopada 1956 r. w sprawie obliczania podstawy wymiaru renty (Dz.U.56.59.280) z dniem 1 lipca 1956 r.

• Identyfikator: M.P.1954.A-70.874
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Wykonanie dekretu o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
• Data aktu: 01/07/1954
• Data ogłoszenia: 28/07/1954
• Data wejścia w życie: 28/07/1954, 01/07/1954