Rodzaje i kategorie uspołecznionych zakładów gastronomicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 15 lutego 1954 r.
w sprawie rodzajów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lutego 1949 r. w sprawie zakresu działania Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. U. Nr 10, poz. 62) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zakładami gastronomicznymi w rozumieniu niniejszego zarządzenia są zakłady żywienia zbiorowego z wyjątkiem stołówek, bufetów przyzakładowych oraz punktów żywienia zbiorowego w ośrodkach wczasowych, internatach i innych podobnych zakładach.
§  2.
Przedmiotem działania zakładu gastronomicznego jest produkcja wyrobów kulinarnych oraz sprzedaż do spożycia na miejscu lub poza zakładem zarówno wyrobów kulinarnych jak i wyrobów przemysłu spożywczego i produktów rolnych koniecznych do uzupełnienia obsługi konsumentów zakładu (towary handlowe).
§  3.
W zależności od zakresu działalności gastronomicznej rozróżnia się następujące rodzaje zakładów gastronomicznych:
1)
restauracje;
2)
jadłodajnie;
3)
gospody;
4)
bary;
5)
bufety;
6)
kawiarnie;
7)
cukiernie;
8)
wagony restauracyjne.
§  4.
Restauracją jest zakład gastronomiczny prowadzący produkcję oraz sprzedaż wyrobów kulinarnych w szerokim asortymencie (przekąski, dania główne, zupy, napoje, wyroby cukiernicze, lody, desery) i sprzedaż towarów handlowych (§ 2), w tym wszystkich rodzajów napojów alkoholowych, tj. piwa, win, miodów i wódek.
§  5.
Jadłodajnią jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4 nie sprzedający napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa i wina. Jadłodajnia prowadzi produkcję masowych wyrobów kulinarnych.
§  6.
Gospodą jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, prowadzony na terenie osad i gmin wiejskich.
§  7.
1.
Barem jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, z tym że asortyment wyrobów kulinarnych ogranicza się do z góry przygotowanych wyrobów masowych.
2.
Barem "automatem" jest bar mający kilka wyspecjalizowanych stoisk sprzedażnych, z tym że każde stoisko jest obsługiwane przez oddzielną kasę.
§  8.
1.
Bufetem jest zakład gastronomiczny prowadzący sprzedaż wyrobów kulinarnych w ograniczonym asortymencie oraz sprzedaż towarów handlowych z wyjątkiem wódek.
2.
W przypadkach uzasadnionych bufet może otrzymać zezwolenie na sprzedaż wódek na określony czas.
§  9.
Kawiarnią jest zakład prowadzący w szerokim asortymencie sprzedaż wyrobów cukierniczych, wyrobów kulinarnych i napojów przeznaczonych na śniadania i podwieczorki jak również sprzedaż towarów handlowych; z wyrobów alkoholowych w kawiarni sprzedaje się tylko wina, piwo i likiery.
§  10.
Cukiernią jest zakład prowadzący sprzedaż wyrobów cukierniczych w szerokim asortymencie i napojów oraz towarów handlowych z wyjątkiem piwa i wódek.
§  11.
Wagonem restauracyjnym jest zakład gastronomiczny o przedmiocie działania określonym w § 4, znajdujący się w pociągu i przeznaczony do obsługi podróżujących danym pociągiem.
§  12.
1.
Zakłady gastronomiczne wymienione w §§ 4, 5, 6, 7 i 8 (restauracje, jadłodajnie, gospody, bary i bufety) są podstawowymi zakładami gastronomicznymi.
2.
Poszczególne zakłady gastronomiczne mogą wyspecjalizować się w produkcji wyrobów określonego rodzaju (zakłady wyspecjalizowane). Do zakładów wyspecjalizowanych zalicza się:
1)
restauracje i bary tatarskie - w których są produkowane i sprzedawane głównie potrawy mięsne z mięsa końskiego z wyłączeniem produkcji i sprzedaży potraw z innych gatunków mięsa, drobiu i dziczyzny;
2)
restauracje i bary rybne - produkujące i sprzedające głównie potrawy z ryby z wyłączeniem potraw z mięsa, drobiu i dziczyzny;
3)
jadłodajnie dietetyczne - o asortymencie zaspokajającym potrzeby konsumentów, wymagających odżywiania się według przepisanej przez lekarza diety, z wyłączeniem sprzedaży wódek;
4)
jadłodajnie jarskie - nie prowadzące sprzedaży potraw, w skład których wchodzi mięso, drób, dziczyzna lub ryby;
5)
bary mleczne - przygotowujące i sprzedające potrawy i napoje wyłącznie z mleka i przetworów mlecznych, z produktów zbożowych, jaj, owoców i ziemniaków oraz niektóre towary handlowe z wyłączeniem wszelkich napojów alkoholowych; bar mleczny nie sprzedaje żadnych dań, w skład których wchodzi mięso, drób, dziczyzna i ryby;
6)
bary cukiernicze - przygotowujące i sprzedające wyroby cukierniczo-owocowe, jak kremy, kisiele, lody, surówki owocowe, przetwory owocowe, napoje i niektóre towary handlowe w ograniczonym zakresie, z napojów zaś alkoholowych tylko wina.
3.
W wyjątkowych przypadkach, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Ministra Handlu Wewnętrznego, mogą być organizowane restauracje, jadłodajnie lub kawiarnie-kluby dla ściśle określonego grona konsumentów.
§  13.
1.
W restauracjach, jadłodajniach, gospodach, kawiarniach, cukierniach i wagonach restauracyjnych konsumenci obsługiwani są przez kelnerów.
2.
W barach i bufetach sprzedaż odbywa się bez obsługi konsumentów przez kelnerów (samoobsługa).
§  14.
W restauracji, gospodzie i kawiarni mogą odbywać się koncerty, występy estradowe, inne imprezy, jak pokazy mody, wystawy artystyczne oraz dancingi, zabawy itp. W gospodzie, kawiarni i cukierni powinny być udostępnione konsumentom czasopisma, a także mogą być udostępnione gry towarzyskie, jak warcaby, bilardy itp.
§  15.
1.
Zakłady gastronomiczne - w zależności od obowiązującego dany zakład asortymentu oraz urządzenia zakładu i wyposażenia zarówno części konsumpcyjnej jak i produkcyjnej - podlegają zaszeregowaniu do jednej z następujących kategorii: specjalnej - S, pierwszej - I, drugiej - II, trzeciej - III.
2.
W szczególności należy zaszeregować:

restauracje i kawiarnie do kategorii S, I, II albo III,

cukiernie " I, II albo III,

jadłodajnie, gospody i bary " II albo III,

bufety " II albo III,

wagony restauracyjne " S.

3.
Asortyment wyrobów kulinarnych i towarów handlowych, które powinny być sprzedawane w poszczególnych rodzajach i kategoriach zakładów (ust. 1), określają zarządzenia Ministra Handlu Wewnętrznego dotyczące minimum asortymentu wyrobów kulinarnych i towarów handlowych.
4.
Urządzenie architektoniczno-budowlane części handlowej zakładów gastronomicznych, zaliczonych do poszczególnych rodzajów i kategorii, oraz ich wyposażenie powinny odpowiadać wymaganiom podanym w załącznikach nr 1, 2 i 3 do niniejszego zarządzenia.
§  16. 1
1.
Zaszeregowanie zakładów gastronomicznych do kategorii S, I i II ustala prezydium wojewódzkiej rady narodowej (wydział handlu) na wniosek prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej (wydział handlu). Zaszeregowanie gospody do kategorii II może nastąpić tylko w przypadku, gdy w danej miejscowości istnieje zakład III kategorii określony w §§ 4, 5, 6 i 7.
2.
Zaszeregowanie zakładów gastronomicznych do kategorii III ustala prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej.
3.
Prezydium wojewódzkiej rady narodowej na wniosek prezydium właściwej powiatowej (miejskiej) rady narodowej może w wyjątkowych przypadkach zaszeregować zakład gastronomiczny do kategorii wyższej, aniżeli to wynika z warunków określonych przepisami § 15 ust. 4 i § 17.
§  17.
Przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze prowadzące zakłady gastronomiczne obowiązane są zorganizować wewnętrzną pracę zakładów gastronomicznych zgodnie z wymaganiami podanymi w załączniku nr 4 do niniejszego zarządzenia.
§  18.
1.
Zakłady gastronomiczne mogą występować jako zakłady sprzężone. Przez sprzężenie zakładów gastronomicznych rozumie się podleganie wspólnemu kierownikowi oraz korzystanie ze wspólnych pomieszczeń produkcyjnych i składowych zakładów gastronomicznych tych samych rodzajów o różnych kategoriach albo różnych rodzajów zakładów gastronomicznych o tych samych bądź o różnych kategoriach.
2.
Zaszeregowanie do właściwej kategorii poszczególnego rodzaju zakładu gastronomicznego wchodzącego w skład zakładu sprzężonego następuje według przepisów § 16.
§  19.
Wydziały handlu prezydiów rad narodowych, właściwe do składania wniosków w sprawie zaszeregowania zakładów gastronomicznych do poszczególnych kategorii, skontrolują w terminie do dnia 1 czerwca 1954 r. dotychczasowe zaszeregowanie zakładów gastronomicznych określonych w § 3 i zależnie od wyników kontroli wystąpią z wnioskiem o zmianę zaszeregowania.
§  20.
Traci moc zarządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 6 lutego 1951 r. w sprawie ustalenia typów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-31, poz. 392 i z 1953 r. Nr 22, poz. 278) oraz zarządzenie z dnia 7 lipca 1953 r. w sprawie rodzajów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych.
§  21.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Minister Handlu Wewnętrznego: M. Minor

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 

ZESTAWIENIE POMIESZCZEŃ W CZĘŚCI HANDLOWEJ

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK Nr 2

WYKOŃCZENIE BUDOWLANE I ARCHITEKTONICZNO-DEKORACYJNE CZĘŚCI HANDLOWEJ ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

WYPOSAŻENIE I OSPRZĘTOWIENIE CZĘŚCI HANDLOWEJ ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH W MEBLE I STOŁOWIZNĘ

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

WYMAGANIA ORGANIZACYJNE STANOWIĄCE PODSTAWĘ ZASZEREGOWANIA RODZAJÓW ZAKŁADÓW GASTRONOMICZNYCH DO KATEGORII

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

1 § 16 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 4 października 1955 r. (M.P.55.92.1193) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 października 1955 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024