Zawieranie zakładowych umów zbiorowych.

UCHWAŁA NR 61
RADY MINISTRÓW
z dnia 6 lutego 1954 r.
w sprawie zawierania zakładowych umów zbiorowych.

W celu stworzenia jak najlepszych warunków przyspieszenia poprawy bytu załóg przez wszechstronny rozwój i realizację zobowiązań kierownictwa i pracowników zakładów w dziedzinie wykonania i przekraczania zadań produkcyjnych oraz zadań dotyczących polepszenia warunków bytowo-materialnych i kulturalnych załogi - Rada Ministrów na wniosek Centralnej Rady Związków Zawodowych uchwala, co następuje:
§  1.
W uspołecznionych zakładach pracy wprowadza się z dniem 1 stycznia 1954 r. zasadę zawierania zakładowych umów zbiorowych.
§  2.
1.
Treścią zakładowej umowy zbiorowej są zobowiązania kierownictwa i załogi zmierzające do:
1)
wykonania i przekroczenia planu produkcji,
2)
poprawy warunków ochrony pracy,
3)
poprawy warunków socjalnych i zdrowotnych,
4)
poprawy warunków bytowych,
5)
rozwoju akcji kulturalno-oświatowej,
6)
rozwoju kultury fizycznej.
2.
Zobowiązania kierownictwa i załogi powinny być ujęte w formę konkretnych zadań, zabezpieczających osiągnięcie celów wskazanych w ust. 1.
§  3.
Wykonanie i przekroczenie planu powinno być zabezpieczone w szczególności przez:
1)
stworzenie warunków pełnego rozwoju współzawodnictwa socjalistycznego, podejmowanie i realizację konkretnych zobowiązań, okazywanie pomocy robotnikom w osiąganiu wydajności i wyników pracy na poziomie przodującej części załogi,
2)
jak najszersze rozwijanie postępu technicznego w drodze stosowania przodujących metod pracy, popierania wynalazczości pracowniczej, unowocześniania mechanizacji i automatyzacji procesów produkcyjnych itp.,
3)
ulepszanie organizacji pracy i zwiększanie ilości robót zakordowanych,
4)
podnoszenie jakości i trwałości produkowanych wyrobów oraz walkę z brakoróbstwem,
5)
obnażanie kosztów własnych produkcji w drodze zwalczania marnotrawstwa materiałowego, szerokiego stosowania oszczędności na materiałach, surowcach, paliwach itp., przyspieszania obiegu środków obrotowych oraz usprawnienia służby zaopatrzenia materiałowego,
6)
terminowe i sprawne przeprowadzanie remontów agregatów produkcyjnych, przeciwdziałanie przestojom i awariom oraz właściwe wykorzystywanie maszyn, urządzeń itp.,
7)
podnoszenie kwalifikacji robotników w drodze organizowania szkolenia wewnątrzzakładowego, rozwoju szkół stachanowskich i kursów podwyższania kwalifikacji oraz stosowania innych form doszkalania.
§  4.
Poprawa warunków ochrony pracy powinna być zabezpieczona w szczególności przez:
1)
podnoszenie techniki bezpieczeństwa pracy w drodze zastosowania zabezpieczeń i osłon maszyn, pędni, urządzeń pomocniczych, naczyń pod ciśnieniem, urządzeń i przewodów elektrycznych, środków transportu mechanicznego oraz dróg transportowych itp.,
2)
zapewnienie higieny procesów technologicznych i pomieszczeń oraz stworzenie lepszych warunków higieniczno-sanitarnych w drodze racjonalnego oświetlenia, wprowadzania urządzeń wentylacyjnych, mechanizacji procesów technologicznych, budowy i wyposażenia łaźni, umywalni, pralni, pokojów higienicznych dla kobiet itp.,
3)
szkolenie załóg robotniczych, nadzoru średniego i personelu inżynieryjno-technicznego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w drodze organizowania systematycznego instruktażu wstępnego dla nowoprzyjmowanych pracowników, instruktażu okresowego dla zatrudnionych w zakładzie, urządzenia dydaktycznych gabinetów, kącików ochrony pracy itp.,
4)
pełne i terminowe wykorzystanie nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy zgodnie z planem i potrzebami zakładu,
5)
otaczanie kobiet i młodocianych opieką przewidzianą w ustawodawstwie pracy w drodze ścisłego ustalenia stanowisk pracy wzbronionych dla kobiet i dla młodocianych, organizowania systematycznego badania lekarskiego itp.
§  5.
Poprawa warunków socjalnych i zdrowotnych powinna być zabezpieczona w szczególności przez:
1)
pełne, terminowe i celowe wykorzystanie funduszów przeznaczonych na poprawę warunków socjalnych i zdrowotnych oraz pełne i racjonalne wykorzystanie kwot z funduszu zakładowego na cele socjalne i zdrowotne, a w szczególności przez:
a)
rozwijanie opieki nad matką i dzieckiem w drodze rozbudowy i nieprzerwanego prowadzenia urządzeń socjalnych, jak żłobki, przedszkola, świetlice, obiekty kolonijne itp.,
b)
rozwijanie opieki lekarskiej w drodze prowadzenia i rozbudowy ośrodków ambulatoryjnych i punktów pielęgniarsko-felczerskich,
2)
właściwe i pełne wykorzystanie wczasów wypoczynkowych i leczniczych w ramach planowanych urlopów,
3)
prawidłowe regulowanie składek ubezpieczeniowych oraz właściwe obliczanie i terminowe wypłacanie zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i rodzinnego.
§  6.
Poprawa warunków bytowych powinna być zabezpieczona w szczególności przez:
1)
usprawnienie działalności i rozwijanie oddziałów zaopatrzenia robotniczego w drodze zabezpieczenia właściwej gospodarki i należytego zaopatrzenia stołówek i punktów usługowych, racjonalnego prowadzenia gospodarstw pomocniczych, rozszerzania sieci punktów usługowych, stałego obniżania ich kosztów własnych itp.,
2)
właściwe dokonywanie remontów mieszkań przyzakładowych, racjonalne przydzielanie otrzymywanych mieszkań oraz okazywanie pomocy w uzyskaniu materiałów budowlanych przez członków załogi remontujących mieszkania we własnym zakresie,
3)
zabezpieczenie jak najlepszych warunków bytowych w domach młodego robotnika i hotelach robotniczych, rozwijanie w nich życia społecznego i kulturalno-oświatowego oraz działalności samorządów,
4)
rozwijanie przyzakładowych ogrodów działkowych, czuwanie nad ich właściwą uprawą, zaopatrywanie ich w odpowiednie wyposażenie oraz pełne wykorzystanie funduszów przeznaczonych na ten cel,
5)
zabezpieczenie rozwoju i właściwej pracy kas zapomogowo-pożyczkowych w drodze terminowego przekazywania do nich kwot przeznaczonych na zapomogi, przydzielenia księgowego, pokrywania kosztów prowadzenia kasy oraz czuwania nad właściwym wykorzystaniem funduszów kas zapomogowo-pożyczkowych itd.
§  7.
Rozwój akcji kulturalno-oświatowej powinien być zabezpieczony w szczególności przez:
1)
organizowanie pracy kulturalno-oświatowej wśród załogi w formie odczytów, referatów, pracy bibliotecznej itp.,
2)
organizowanie pracy masowo-politycznej i kulturalnej w drodze rozwijania prasy fabrycznej, pracy radiowęzła, akcji wypoczynku świątecznego, wykorzystania aparatów kinowych i innych środków oddziaływania kulturalnego i propagandowego,
3)
organizowanie wszelkich form współpracy i łączności ze wsią w drodze obejmowania szefostw nad spółdzielniami produkcyjnymi, PGR, POM i GOM itp.,
4)
organizowanie i zabezpieczenie systematycznej pracy zespołów artystycznych, zaopatrywanie ich w kostiumy, instrumenty i dekoracje oraz organizowanie imprez artystycznych dla załóg i ich rodzin,
5)
planowanie budownictwa obiektów i pomieszczeń kulturalno-oświatowych, wyposażenie i remontowanie zakładowych domów kultury, klubów, świetlic zakładowych, oddziałowych (czerwonych kącików) w domach młodego robotnika i hotelach robotniczych.
§  8.
Rozwój kultury fizycznej i turystyki powinien być zabezpieczony w szczególności przez:
1)
organizowanie kół i sekcji sportowych ze szczególnym uwzględnieniem domów młodego robotnika i hoteli robotniczych,
2)
budowę nowych oraz rozbudowę i remont już istniejących przyzakładowych urządzeń sportowych,
3)
udostępnienie pomieszczeń, sal, świetlic i terenów niezbędnych dla prowadzenia pracy sportowej,
4)
organizowanie imprez sportowych w celu zdobywania odznak SPO, jak również innych masowych imprez sportowych,
5)
organizowanie w ramach wypoczynku świątecznego wycieczek o charakterze turystyczno-krajoznawczym.
§  9.
Treść zakładowej umowy zbiorowej ustala się na podstawie planu techniczno-przemysłowo-finansowego zakładu pracy oraz wytycznych właściwego ministra i zarządu głównego związku zawodowego.
§  10.
Postanowienia zakładowej umowy zbiorowej nie mogą naruszać obowiązujących przepisów prawa.
§  11.
Zakładowa umowa zbiorowa może zawierać dodatkowo wyciągi z przepisów regulujących warunki pracy i płacy, jak np. tabele płac, regulaminy premiowania.
§  12.
1.
Zawarcie zakładowej umowy zbiorowej powinna poprzedzać dyskusja zorganizowana w poszczególnych wydziałach zakładu pracy celem umożliwienia pracownikom zgłaszania postulatów i wniosków do umowy.
2.
Postulaty i wnioski pracowników, zgłoszone w toku kampanii przygotowawczej, należy wziąć pod uwagę przy opracowywaniu zakładowej umowy zbiorowej.
3.
Opracowany projekt zakładowej umowy zbiorowej powinien być przed jej podpisaniem zaakceptowany na ogólnozakładowym zebraniu załogi.
§  13.
Właściwi ministrowie w okresie kampanii przygotowawczej powinni pomóc w przygotowaniu projektu zakładowej umowy zbiorowej przez delegowanie odpowiednich pracowników resortu do zakładów pracy, w których będą zawierane zakładowe umowy zbiorowe.
§  14.
Zakładową umowę zbiorową zawierają: w imieniu zakładu pracy - dyrektor, w imieniu pracowników i związku - rada zakładowa.
§  15.
Zakładowa umowa zbiorowa zostaje zawarta na okres jednego roku.
§  16.
1. 1
Zakładowa umowa zbiorowa podlega rejestracji w centralnym zarządzie nadzorującym działalność zakładu pracy oraz w zarządzie głównym właściwego związku zawodowego. W przypadku gdy przedsiębiorstwo podlega bezpośrednio ministrowi, zakładowa umowa zbiorowa podlega rejestracji w wyznaczonej przez ministra komórce organizacyjnej ministerstwa.
2.
Zakładowa umowa zbiorowa nabiera mocy prawnej z chwilą jej rejestracji.
3.
Zakładowa umowa zbiorowa, która zawiera postanowienia sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa, podlega rejestracji po dokonaniu odpowiedniej zmiany tych postanowień.
§  17.
Szczegółowe zasady zawierania i rejestracji zakładowych umów zbiorowych określi instrukcja Centralnej Rady Związków Zawodowych.
§  18.
1.
Dyrektor i rada zakładowa składają załodze zakładu pracy po zakończeniu każdego kwartału sprawozdanie z wykonania zadań, określonych w zakładowej umowie zbiorowej.
2.
Powyższe sprawozdanie powinno być opracowane na podstawie materiałów uzyskanych w wyniku kontroli społecznej, przeprowadzonej przy udziale aktywu zakładu.
§  19. 2
1.
Dyrektor centralnego zarządu przeprowadza co najmniej raz na kwartał kontrolę wykonania zadań określonych w zakładowej umowie zbiorowej (§ 18 ust. 1) i obowiązany jest do podjęcia niezbędnych kroków dla usunięcia braków i niedociągnięć stwierdzonych w sprawozdaniu.
2.
Właściwy minister przeprowadza co najmniej raz na pół roku kontrolę wykonania zadań wynikających z zakładowych umów zbiorowych oraz dokonuje oceny ich realizacji.
§  20.
Właściwy minister składa raz na pół roku resortowemu wiceprezesowi Rady Ministrów sprawozdanie z realizacji zakładowych umów zbiorowych.
§  21.
1. 3
W przypadku zmiany warunków organizacyjno-technicznych lub planu przemysłowo-finansowego dyrektor i rada zakładowa mają prawo w czasie trwania umowy wystąpić z wnioskiem do właściwego ministra i zarządu głównego związku zawodowego o zmianę poszczególnych postanowień umowy. Wniosek do ministra powinien być złożony za pośrednictwem dyrektora centralnego zarządu, który do wniosku powinien dołączyć swoją opinię.
2.
Zmiana postanowień umowy następuje w drodze podpisania przez dyrektora i radę zakładową dodatkowego protokołu w trybie przewidzianym dla zawierania umów.
3.
Protokół dodatkowy podlega rejestracji w trybie przewidzianym dla rejestracji zakładowych umów zbiorowych.
§  22.
Spory wynikłe na tle zawierania i stosowania zakładowej umowy zbiorowej rozstrzyga zarząd główny właściwego związku zawodowego wspólnie z ministrem nadzorującym zakład pracy.
§  23.
W roku 1954 zakładowe umowy zbiorowe będą zawierane w większych zakładach pracy, których listę ustalą właściwi ministrowie w porozumieniu z zarządami głównymi związków zawodowych.
§  24.
Wykonanie uchwały porucza się właściwym ministrom w porozumieniu z zarządami głównymi związków zawodowych.
§  25.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1954 r.
1 § 16 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 uchwały nr 611 z dnia 6 sierpnia 1955 r. (M.P.55.75.923) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 25 sierpnia 1955 r.
2 § 19 zmieniony przez § 1 pkt 2 uchwały nr 611 z dnia 6 sierpnia 1955 r. (M.P.55.75.923) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 25 sierpnia 1955 r.
3 § 21 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 uchwały nr 611 z dnia 6 sierpnia 1955 r. (M.P.55.75.923) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 25 sierpnia 1955 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024