Rozwój sieci fachowych bibliotek zakładowych.

UCHWAŁA NR 697
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 24 września 1953 r.
w sprawie rozwoju sieci fachowych bibliotek zakładowych.

W celu zapewnienia należytej organizacji i prawidłowej działalności bibliotek fachowych w zakładach pracy Prezydium Rządu uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Fachową bibliotekę zakładową powinny posiadać:
1)
zakłady pracy zatrudniające ponad 100 pracowników, które ze względu na charakter pracy wymagają posiadania bibliotek:
a)
podległe Ministrom:

Budownictwa Miast i Osiedli,

Budownictwa Przemysłowego,

Energetyki,

Finansów,

Gospodarki Komunalnej,

Górnictwa,

Hutnictwa,

Kolei,

Leśnictwa,

Państwowych Gospodarstw Rolnych,

Poczt i Telegrafów,

Przemysłu Chemicznego,

Przemysłu Drobnego i Rzemiosła,

Przemysłu Drzewnego i Papierniczego,

Przemysłu Lekkiego,

Przemysłu Maszynowego,

Przemysłu Materiałów Budowlanych,

Przemysłu Mięsnego i Mleczarskiego,

Przemysłu Rolnego i Spożywczego,

Rolnictwa,

Transportu Drogowego i Lotniczego,

Zdrowia,

Żeglugi,

b)
objęte działalnością:

Centralnego Urzędu Geologii,

Centralnego Urzędu Geodezji i Kartografii,

Centralnego Urzędu Wydawnictw, Przemysłu Graficznego i Księgarstwa,

2)
zakłady przemysłowe zatrudniające ponad 100 pracowników, podległe innym ministrom (kierownikom centralnych urzędów);
3)
placówki naukowo-badawcze,

biura konstrukcyjne,

biura projektów,

centralne laboratoria oraz

zakłady pracy posiadające działy konstrukcyjne, projektowe, laboratoria lub placówki o charakterze badawczym.

2.
Przez pojęcie "zakłady pracy", używane w niniejszej uchwale, należy rozumieć przedsiębiorstwa państwowe, zakłady działające według zasad wewnętrznego pełnego i ograniczonego rozrachunku gospodarczego, instytuty naukowo-badawcze i centralne laboratoria, centralne zarządy i jednostki równorzędne oraz zarządy centralne ministerstw i urzędów centralnych.
3.
Nie należy tworzyć biblioteki fachowej w zakładzie pracy w przypadku, gdy zakład ten może korzystać z innej biblioteki, istniejącej w pobliżu i posiadającej literaturę z zakresu interesującego dany zakład pracy.
4.
Wszystkie biblioteki fachowe danego resortu tworzą sieć biblioteczną, powiązaną funkcjonalnie w zakresie instruktażu, planowego uzupełniania i wymiany zbiorów bibliotecznych oraz wymiany usług. Właściwy minister ustala w porozumieniu z Ministrem Kultury i Sztuki plan organizacji sieci bibliotek fachowych resortu, dając pierwszeństwo przy wyborze zakładów pracy posiadających biblioteki fachowe zakładom większym lub ważnym dla gospodarki narodowej. Zależnie od rozmieszczenia terytorialnego i zadań zakładów danego resortu plan organizacji sieci określi obowiązki poszczególnych bibliotek w stosunku do innych bibliotek sieci oraz do zakładów nie posiadających bibliotek fachowych.
5.
W skład biblioteki fachowej powinny wejść wyodrębnione dotychczas biblioteki klubów techniki i racjonalizacji oraz podręczne księgozbiory i wszystkie inne książki i czasopisma fachowe, znajdujące się w poszczególnych działach zakładu pracy, z wyjątkiem literatury pięknej oraz księgozbiorów będących w administracji związków zawodowych i instytucji społecznych.
6.
Zadaniem bibliotek fachowych jest:
1)
zaspokajanie potrzeb pracowników w zakresie literatury fachowej wiążącej się z zadaniami produkcyjnymi i technicznymi danego zakładu, a w szczególności literatury potrzebnej do:
a)
kierowania i planowania prac produkcyjnych,
b)
rozwijania ruchu racjonalizatorskiego i wynalazczości,
c)
doskonalenia zawodowego ogółu pracowników;
2)
zaspokajanie potrzeb w zakresie literatury społeczno-politycznej niezbędnej, dla zrozumienia powiązań między zagadnieniami produkcyjnymi a polityczno-gospodarczymi;
3)
propagowanie czytelnictwa literatury technicznej;
4)
pomoc dla pracowników zakładu, zwłaszcza dla pracowników fizycznych, w doborze lektury i jej studiowaniu;
5)
ścisła współpraca z bibliotekami związków zawodowych i organizacji społecznych obsługującymi pracowników zakładu pracy i w miarę miejscowych możliwości - łączenie ich wspólnym lokalem i wspólną obsługą z biblioteką fachową zakładu pracy.
7.
Przy bibliotekach fachowych powinny być zorganizowane w miarę potrzeb i możliwości czytelnie.
§  2.
1.
Biblioteki fachowe powinny w miarę potrzeby spełniać funkcje punktów dokumentacyjnych, informujących o wydawnictwach naukowo-technicznych z zakresu interesującego zakład oraz pośredniczących w otrzymaniu tych wydawnictw.
2.
Zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego ustali szczegółowy zakres działania punktów dokumentacyjnych oraz zakres współpracy tych punktów z działowymi ośrodkami dokumentacji naukowo-technicznej, istniejącymi w instytutach naukowo-badawczych, oraz z Centralnym Instytutem Dokumentacji Naukowo-Technicznej.
3.
Właściwi ministrowie (kierownicy centralnych urzędów) ustalą wykaz zakładów, w których powinny być zorganizowane punkty dokumentacyjne.
§  3.
1.
Fachowa biblioteka powinna pozostawać pod stałą opieką kierownika zakładu pracy lub jego zastępcy bądź osoby wyznaczonej przez kierownika zakładu, zwanych opiekunem biblioteki.
2.
W zakładach pracy posiadających księgozbiory liczące powyżej 500 tomów powinna być powołana przez kierownika zakładu pracy komisja biblioteczna, w skład której wchodzić powinni: kierownik zakładu pracy (jego zastępca) lub osoba przez niego wyznaczona, przedstawiciele rady zakładowej, zakładowego klubu techniki i racjonalizacji oraz przedstawiciele zakładowej komórki Naczelnej Organizacji Technicznej, kierownik komórki szkolenia zawodowego i kierownik danej biblioteki fachowej.
3.
Do obowiązków opiekuna biblioteki (komisji bibliotecznej) należy:
1)
czuwanie nad działalnością i rozwojem biblioteki;
2)
krzewienie czytelnictwa literatury fachowej wśród pracowników zakładu pracy, organizowanie dyskusji nad książką, spotkań z autorami i wydawcami itp.;
3)
organizowanie współpracy biblioteki fachowej z innymi bibliotekami obsługującymi pracowników zakładu pracy;
4)
rozpatrywanie i opiniowanie planów pracy, planów uzupełniania zbiorów bibliotecznych, preliminarzy budżetowych, sprawozdań biblioteki itp.;
5)
pomoc w zapewnieniu potrzebnych kredytów, odpowiedniego lokalu, urządzeń wnętrza i pomocy bibliotecznych.
§  4.
1.
Biblioteki fachowe powinny być obsługiwane przez personel posiadający przeszkolenie bibliotekarskie.
2.
Wytyczne w sprawie obsady osobowej bibliotek fachowych oraz kwalifikacji pracowników bibliotek ustali Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w porozumieniu z Ministrem Kultury i Sztuki i Prezesem Państwowej Komisji Etatów.
3.
Centralny Instytut Dokumentacji Naukowo-Technicznej opracuje i uzgodni z Ministerstwem Kultury i Sztuki programy kursowego i zaocznego szkolenia bibliotekarzy dla fachowych bibliotek w zakładach pracy oraz przeprowadzi odpowiednie kursy, z tym że do końca 1954 r. powinno być przeszkolonych co najmniej 1.000 osób.
§  5.
Kierownicy zakładów pracy zapewnią odpowiednie, w miarę możliwości oddzielne pomieszczenia dla bibliotek fachowych oraz wyposażenie tychże bibliotek w potrzebny sprzęt.
§  6.
1.
Kierownicy zakładów pracy i jednostek nadrzędnych zapewnią odpowiednie środki finansowe na zakup i abonowanie literatury fachowej, jej biblioteczne opracowanie i konserwację (oprawa, druki, formularze biblioteczne itp.). Środki te mają być udzielone w zależności od potrzeb zakładu pracy i powinny w zasadzie wynosić:
1)
do 25 zł rocznie na 1 pracownika przy ilości zatrudnionych do 200 osób;
2)
do 20 zł rocznie na 1 pracownika przy ilości zatrudnionych od 201 do 500 osób;
3)
do 15 zł rocznie na 1 pracownika przy ilości zatrudnionych od 501 do 1.000 osób;
4)
do 12 zł rocznie na 1 pracownika przy ilości zatrudnionych od 1.001 do 2.000 osób;
5)
do 10 zł rocznie na 1 pracownika przy ilości zatrudnionych ponad 2.000 osób.
2.
W zakładach pracy posiadających większe laboratoria, biura konstrukcyjne lub placówki o charakterze naukowo-badawczym oraz w centralnych laboratoriach, biurach projektów, biurach konstrukcyjnych będących przedsiębiorstwami państwowymi, instytutach naukowo-badawczych, zarządach centralnych ministerstw i centralnych zarządach branżowych środki finansowe na prowadzenie bibliotek fachowych powinny być ustalane w wysokości zabezpieczającej faktyczne potrzeby zakładu, niezależnie od norm finansowych określonych w ust. 1.
3.
Właściwi ministrowie ustalą, które zakłady pracy mają prawo otrzymywania podwyższonych środków finansowych na prowadzenie bibliotek fachowych, oraz określą wysokość środków finansowych na prowadzenie bibliotek fachowych dla każdego z tych zakładów.
4.
Finansowanie bibliotek fachowych w zakładach pracy będących na rozrachunku gospodarczym odbywać się będzie przez umieszczenie odpowiednich sum w planach kosztów.
§  7.
1.
Właściwi ministrowie zarządzą zorganizowanie do końca marca 1954 r. głównych bibliotek branżowych we wszystkich ważniejszych branżach.
2.
Każda z głównych bibliotek branżowych powinna być zorganizowana w oparciu o jedną z istniejących bibliotek fachowych.
3.
Właściwi ministrowie w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego oraz Ministrem Kultury i Sztuki ustalą, dla których gałęzi gospodarki mają być utworzone główne biblioteki branżowe.
4.
Główne biblioteki branżowe powinny skupiać literaturę w możliwie najpełniejszym asortymencie, obejmującym zakres działania danej gałęzi gospodarki narodowej, uwzględniając potrzeby i zainteresowania zarówno inżynierów, techników i majstrów, jak również robotników wykwalifikowanych i uczących się zawodu. Do zakresu działania głównych bibliotek branżowych należy również:
1)
instruowanie pracowników i opiekunów bibliotek oraz komisji bibliotecznych;
2)
udzielanie pomocy bibliotekom fachowym swej branży przez wypożyczanie w miarę możliwości książek i czasopism;
3)
dostarczanie fotokopii i mikrofilmów;
4)
wskazywanie zalecanej literatury i wydawanie katalogów literatury zalecanej.
5.
Główne biblioteki branżowe mogą być na wniosek właściwego resortu uznane za naukowe w trybie art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. (Dz. U. Nr 7, poz. 39).
6.
Zasady organizacji głównych bibliotek branżowych oraz ramowy regulamin pracy opracuje Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego w porozumieniu z Ministerstwem Kultury i Sztuki.
7.
Komisje biblioteczne (§ 3 ust. 2) w głównych bibliotekach branżowych powołuje właściwy minister.
§  8.
1.
Ogólny nadzór nad działalnością bibliotek w resorcie sprawuje departament techniki lub komórka organizacyjna ministerstwa o analogicznym zakresie działania. Do wykonania nadzoru powinna być utworzona komórka organizacyjna z obsadą odpowiadającą potrzebom danego resortu.
2.
Nadzór nad działalnością bibliotek fachowych w jednostkach organizacyjnych podporządkowanych centralnym zarządom lub jednostkom równorzędnym sprawuje dział technologiczny centralnego zarządu (jednostki równorzędnej) lub inny dział o analogicznym zakresie działania.
3.
Do obowiązków jednostek sprawujących nadzór nad działalnością bibliotek, wymienionych w ust. 1 i 2, należy również współpraca z przedsiębiorstwami kolportażu i zbytu czasopism i książek w dziedzinie zaopatrzenia podległych jednostek w literaturę fachową, a w szczególności kontrola i akceptacja zamówień na książki i czasopisma zagraniczne oraz współpraca z radami czytelnictwa.
§  9.
1.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego utworzy w ramach Centralnego Instytutu Dokumentacji Naukowo-Technicznej Centralną Bibliotekę Techniczną.
2.
Centralna Biblioteka Techniczna powinna posiadać oddziały w większych ośrodkach przemysłowych.
3.
Księgozbiory Centralnej Biblioteki Technicznej i jej oddziałów należy oprzeć o bibliotekę Centralnego Instytutu Dokumentacji Naukowo-Technicznej oraz włączyć do nich książki techniczne z innych bibliotek fachowych, mało wykorzystane lub nieprzydatne dla danego zakładu pracy, przy którym biblioteka fachowa istnieje.
4.
Do zakresu działania Centralnej Biblioteki Technicznej należy współpraca z głównymi bibliotekami branżowymi oraz innymi bibliotekami naukowo-technicznymi i fachowymi, w szczególności:
1)
pomoc organizacyjna;
2)
instruktaż;
3)
koordynacja działalności;
4)
udostępnianie zbiorów bibliotecznych;
5)
organizacja wypożyczań międzybibliotecznych oraz
6)
prowadzenie centralnej ewidencji zbiorów i współpraca z zainteresowanymi instytucjami w zakresie obsługi dokumentacyjnej.
5.
Do czasu zorganizowania Centralnej Biblioteki Technicznej funkcje jej, określone w ust. 4, pełnić będzie Centralny Instytut Dokumentacji Naukowo-Technicznej.
§  10.
Minister Kultury i Sztuki w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego zapewni powstanie do końca 1954 r. księgozbioru z zakresu techniki w publicznych bibliotekach wojewódzkich lub miejskich, położonych w ważniejszych ośrodkach przemysłowych.
§  11.
Ministrowie oraz kierownicy centralnych urzędów, nie wymienieni w § 1 ust. 1, wydadzą zarządzenia w sprawie rozwoju bibliotek fachowych w podległych im jednostkach.
§  12.
Wykonanie uchwały porucza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrowi Finansów oraz właściwym ministrom i kierownikom centralnych urzędów.
§  13.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024