Organizowanie szkół przodownictwa pracy i zasady wynagradzania pracowników szkolących robotników w tych szkołach.

ZARZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO PAŃSTWOWEJ KOMISJI PLANOWANIA GOSPODARCZEGO
z dnia 14 maja 1953 r.
w sprawie organizowania szkół przodownictwa pracy i zasad wynagradzania pracowników szkolących robotników w tych szkołach.

W związku z przepisami rozdziału II uchwały nr 448 Prezydium Rządu z dnia 23 czerwca 1951 r. w sprawie ustroju szkolnictwa zawodowego (Monitor Polski Nr A-59, poz. 776) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
W celu podwyższenia kwalifikacji zawodowych i zwiększenia wydajności pracy robotników należy w zakładach pracy organizować szkoły przodownictwa pracy.
2.
Zadaniem szkół przodownictwa pracy jest:
1)
doszkalanie robotników nie wykonujących norm,
2)
podnoszenie kwalifikacji tych robotników, którzy nie osiągają wyników, uzyskiwanych przez przodowników pracy, mimo wykonywania normy lub jej przekraczania,
3)
podnoszenie jakości produkcji,
4)
stosowanie i wprowadzanie nowych najbardziej oszczędnych i ekonomicznie uzasadnionych metod pracy.
3.
Zasady organizacji szkół przodownictwa pracy oraz ramowy program nauczania w tych szkołach podaje instrukcja ramowa, stanowiąca załącznik nr 1 do zarządzenia.
4.
Zarządzenia ministrów, wydane po porozumieniu z właściwymi zarządami głównymi związków zawodowych, określą: gałęzie gospodarki, w których będą organizowane szkoły przodownictwa pracy, szczegółowe zasady organizacji szkół przodownictwa pracy, zasadnicze kierunki szkolenia w szkołach przodownictwa pracy i warunki, którym powinni odpowiadać pracownicy szkolący robotników w szkołach przodownictwa pracy.
§  2.
1.
Szkolenie w szkołach przodownictwa pracy powinno być prowadzone bez odrywania szkolącego i szkolonych od ich normalnych obowiązków, wynikających z zawartej z nimi umowy o pracę.
2.
Właściwy minister może w szczególnie uzasadnionych przypadkach zezwolić na zwolnienie pracowników szkolących w szkołach przodownictwa pracy od pełnienia normalnych obowiązków, wynikających z zawartych umów o pracę.
§  3.
1.
Za szkolenie w szkołach przodownictwa pracy przysługuje szkolącemu wynagrodzenie składające się:
1)
z wynagrodzenia za godzinę szkolenia (zajęć) bez względu na ilość szkolonych,
2)
z jednorazowej premii za wyniki szkolenia osiągnięte przez poszczególnych przeszkolonych robotników.
2.
Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ustala się w wysokości godzinowej stawki osobistego zaszeregowania szkolącego, z tym że szkolący pracujący na akord otrzymuje stawkę akordową, a inni szkolący - stawkę czasową. Wynagrodzenie to przysługuje tylko w przypadku, gdy szkolenie odbywa się poza godzinami pracy (§ 2 ust. 1).
3.
Wysokość jednorazowej premii, o której mowa w ust. 1 pkt 2, wynosi od 50% do 100% kwoty odpowiadającej wzrostowi wynagrodzenia, osiągniętemu przez każdego wyszkolonego w wyniku szkolenia dzięki zwiększeniu wydajności pracy, poprawie jakości itp. Wzrost wynagrodzenia oblicza się przez porównanie wynagrodzenia za pierwszy miesiąc po zakończeniu szkolenia z wynagrodzeniem za ostatni miesiąc przed rozpoczęciem szkolenia. Przy porównywaniu tych wynagrodzeń należy odliczyć dopłaty za pracę w godzinach nadliczbowych i inne stałe dodatki i wyprowadzić wysokość wynagrodzenia godzinowego przed i po szkoleniu. Wysokość premii nie może przekroczyć 100 zł za przeszkolenie jednego robotnika.

Przykład:

Wyszkolony osiągnął po potrąceniu dopłat za godziny nadliczbowe i innych stałych dodatków za pierwszy miesiąc po przeszkoleniu przy przepracowaniu 200 godzin 700 zł, tj. 3,50 zł/godz.

Za ostatni miesiąc przed rozpoczęciem szkolenia zarobek jego przy 185 godzinach pracy wynosił 555 zł, tj. 3,00 zł/godz.

Różnica 0,50 zł/godz.

Wysokość premii przy stawce 50% wyniesie:

ilość godzin w miesiącu po szkoleniu x różnica zł/godz. x stawka w %, czyli 200 x 0,50 x 0,50 = 50,0 zł.

4.
W przypadkach gdy szkolenie w szkołach przodownictwa pracy prowadzone jest w kierunku nie wpływającym na wzrost wynagrodzenia (np. oszczędność materiałów, surowców, energii itp.) lub gdy poprawa wyników pracy powoduje wzrost wysokości wynagrodzenia nieproporcjonalnie mały w stosunku do korzyści ekonomicznych (np. usunięcie powstawania braków w końcowej fazie obróbki wartościowego wyrobu itp.), wówczas premia (ust. 1 pkt 2) w zależności od poprawy wyników i ich ekonomicznego znaczenia wynosi od 30 do 100 zł za każdego wyszkolonego robotnika. Premia nie może przekroczyć miesięcznych oszczędności lub dodatkowych wartości uzyskanych wskutek poprawy wyników pracy przez poszczególnego przeszkolonego robotnika.
5.
Wysokość premii, o której mowa w ust. 3 i 4, ustala kierownik zakładu przy zawieraniu umowy o szkolenie, której wzór ustala załącznik nr 2 do zarządzenia.
6.
W przypadku prowadzenia szkoły przodownictwa pracy przez kilku przodowników pracy podział wynagrodzenia wynikającego z premii należy ustalać proporcjonalnie do czasu zajęć przeprowadzonych ze szkolonymi przez poszczególnych przodowników (szkolących).
§  4.
1.
Do pomocy szkolącym kierownik zakładu wyznacza konsultanta spośród personelu inżynieryjno-technicznego.
2.
Zakres obowiązków konsultanta określa instrukcja stanowiąca załącznik nr 1 do zarządzenia.
3.
Za pełnienie obowiązków konsultanta przysługuje odrębne wynagrodzenie, którego wysokość uzależniona jest od warunków technicznych istniejących w zakładzie pracy, przygotowania i przeprowadzenia szkolenia oraz od wyników osiągniętych przez szkolonych. Wynagrodzenie konsultanta składa się:
1)
z wynagrodzenia za pomoc w prowadzeniu całości szkoły przodownictwa pracy bez względu na ilość szkolonych i może wynosić od 10 do 15% wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania konsultanta,
2)
z premii wynoszącej w I typie szkół przodownictwa pracy od 15 do 30%, a w II typie od 20 do 40% premii obliczonej według postanowień § 3 ust. 1 pkt 2 za każdego wyszkolonego.
4.
Wysokość wynagrodzenia konsultanta za pomoc i premii, o której mowa w ust. 3, ustala kierownik zakładu pracy przy zawieraniu z konsultantem umowy o szkolenie, stanowiącej załącznik nr 2 do zarządzenia.
§  5.
1.
Wynagrodzenie, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i w § 4 ust. 3 pkt 1, wypłaca się szkolącemu i konsultantowi po zakończeniu szkolenia w szkole przodownictwa pracy w najbliższym terminie wypłaty wynagrodzenia za pracę.
2.
Jednorazową premię, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 2 i w § 4 ust. 3 pkt 2, wypłaca się po ustaleniu jej wysokości w najbliższym terminie wypłaty wynagrodzeń za pracę.
§  6.
W zakładach pracy przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia oraz premii w ramach wytycznych zawartych w § 3 oraz w § 4 należy w szczególności brać pod uwagę warunki techniczne, trudność przygotowania i przeprowadzania szkolenia oraz trudności w zakresie polepszenia wyników pracy, wydajności pracy, zwiększenia oszczędności materiałów, zwłaszcza deficytowych.
§  7.
W przypadku zwolnienia pracowników szkolących w szkołach przodownictwa pracy na czas szkolenia od pełnienia normalnych obowiązków wynikających z zawartych z nimi umów o pracę (§ 2 ust. 2) pracownicy ci powinni otrzymywać za czas tego szkolenia wynagrodzenie obliczone według zasad obowiązujących przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz premię (§ 3 ust. 1 pkt 2) za pomyślny wynik szkolenia.
§  8.
Przepisy niniejszego zarządzenia stanowią wyłączną podstawę do określenia wysokości wynagrodzenia pracowników, którym powierzono szkolenie w szkołach przodownictwa pracy.
§  9.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

INSTRUKCJA RAMOWA W SPRAWIE SZKOLENIA KADR ROBOTNICZYCH W SZKOŁACH PRZODOWNICTWA PRACY

I.

Organizacja szkół przodownictwa pracy.

1.
Szkoły przodownictwa pracy mogą być organizowane w dwojakiej formie:
a)
jeden przodownik pracy przekazuje swoje doświadczenia produkcyjne małej grupie robotników (do 10 osób) - typ I,
b)
kilku przodowników pracy jako zespół przekazuje swoje osiągnięcia produkcyjne dużej grupie robotników - typ II.

(Podział ten jednak nie wyklucza możliwości tworzenia nowych form i typów szkół przodownictwa pracy).

2.
Miejscem prowadzenia szkolenia powinien być zakład pracy, w którym zatrudnieni są szkoleni pracownicy.
3.
Szkolenie w szkołach przodownictwa pracy należy z reguły przeprowadzać bez odrywania szkolących i szkolonych od normalnych obowiązków wynikających z zawartej z nimi umowy o pracę.
4.
Jeżeli nie można pokazać sposobu i metod pracy na istniejących urządzeniach w miejscu pracy przodownika (np. prowadzenie robót remontowych na liniach wysokiego napięcia), szkolenie może być prowadzone w warunkach laboratoryjnych.
5.
Kandydatów do szkół przodownictwa pracy należy dobierać spośród robotników tego samego zawodu z uwzględnieniem zaawansowania w zawodzie i stopnia niewykonania lub przekroczenia normy pracy.
6.
Czas trwania szkolenia w szkołach przodownictwa pracy w zasadzie nie powinien przekraczać 1,5 miesiąca (czas zajęć ze szkolącym nie powinien przekroczyć 30 godzin).
7.
Organizowanie szkół przodownictwa pracy w zakładzie pracy należy do dyrektora (kierownika) lub jego zastępcy do spraw technicznych (głównego inżyniera).
8.
Szkoły przodownictwa pracy powinny być w szczególności organizowane w celu likwidacji wąskich gardeł (przekrojów) produkcji oraz w celu rozpowszechniania nowych metod pracy.
9.
Do obowiązków dyrektora (kierownika) zakładu pracy należy:
a)
ustalenie zadań, dla których przeprowadzenia organizowana jest szkoła przodownictwa pracy,
b)
zapewnienie niezbędnych warunków dla pomyślnej pracy szkoły,
c)
wyznaczenie spośród przodowników pracy pracownika szkolącego,
d)
wyznaczenie spośród personelu inżynieryjno-technicznego konsultanta szkoły,
e)
zatwierdzenie programu,
f)
zawarcie umowy ze szkolącymi i konsultantami według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do zarządzenia.
10.
Konsultant opracowuje wspólnie z pracownikiem szkolącym program i plan zajęć, pomaga szkolącemu w przygotowaniu się do zajęć, bierze w nich udział, pomaga szkolącemu w przekazywaniu jego doświadczeń i metod pracy szkolonym oraz współdziała w podsumowaniu rezultatów pracy szkoły przodownictwa pracy.
11.
Przed uruchomieniem szkoły przodownictwa pracy II typu powinno nastąpić:
1)
ustalenie zadań, dla których przeprowadzenia organizowana jest szkoła,
2)
wyznaczenie w charakterze konsultanta technika normowania pracy,
3)
wyznaczenie grupy przodowników pracy zatrudnionych przy jednakowych lub pokrewnych robotach celem zbadania ich metod pracy,
4)
przeprowadzenie badań i ustalenie najracjonalniejszej metody pracy. Konsultant przeprowadza szczegółowe badania przebiegu pracy każdego z wyznaczonych przodowników pracy przez dokładny opis każdej z wykonywanych czynności oraz przez chronometraż i ustala najracjonalniejsze metody pracy.

Oceny ustalonej najracjonalniejszej metody pracy dokonuje się na konferencji technicznej, w której powinni brać udział kierownicy oddziałów produkcyjnych, majstrowie i przodownicy pracy.

Wnioski konferencji podlegają zatwierdzeniu przez dyrektora (kierownika) lub głównego inżyniera zakładu pracy.

Przodownicy, których metody pracy zostały przyjęte za podstawę szkolenia i ustalenia najracjonalniejszej metody, powinni również w celu jej opanowania w całości brać udział w szkoleniu, a przy praktycznych pokazach przekazywać swe doświadczenia szkolonym.

II.

Program nauczania w szkołach przodownictwa pracy.

1.
Tematyka zajęć w szkołach przodownictwa pracy powinna być przystosowana do potrzeb zakładu pracy, w którym przeprowadza się szkolenie, i powinna uwzględniać specyfikę zakładu pracy.
2.
Program zajęć w szkołach przodownictwa pracy powinien przewidywać:
a)
krótkie pogadanki szkolącego (przodownika pracy) o swoich metodach pracy i o osiągniętych rezultatach,
b)
wykłady lub pogadanki konsultanta mające na celu teoretyczne uzasadnienie przekazywanych sposobów i metod pracy przez szkolącego (przodownika pracy),
c)
liczne pokazy sposobów i metod pracy demonstrowane przez szkolącego (przodownika pracy) na swoim miejscu pracy,
d)
praktyczne ćwiczenia uczących się robotników na miejscach pracy według sposobów i metod pracy podanych przez szkolącego i pod jego nadzorem,
e)
rozpatrzenie przez szkolącego przy pomocy konsultanta przyczyn błędów i braków w pracy uczących się,
f)
praktyczne przyswajanie sobie przez uczących się nowych sposobów i metod pracy (tzw. nawyków produkcyjnych - czas 1-4 tygodni),
g)
końcowe pogadanki przeprowadzone przez szkolącego (przodownika pracy) i konsultanta dla podsumowania wyników szkolenia.
3.
Podstawą do opracowania programu zajęć w szkołach przodownictwa pracy jest opis metody i sposobów pracy przodownika (lub przodowników) pracy, którego doświadczenia są przekazywane.

Opis ten powinien obejmować:

a)
techniczno-ekonomiczne wskaźniki szkolącego (przodownika pracy) i porównanie ich ze wskaźnikami innych robotników,
b)
krótką techniczną charakterystykę miejsca pracy i urządzeń, gdzie pracuje przodownik pracy,
c)
dokładne, szczegółowe wyjaśnienia, w jaki sposób przodownik pracy osiągnął wysokie wskaźniki (wydajności, jakości, oszczędności), charakterystyczne szczegóły jego pracy, opisanie metod, a przede wszystkim nowych metod usprawniających i racjonalizujących technologię i organizację pracy na jego odcinku.

Opis powyższy sporządza konsultant przy pomocy technika normowania pracy (o ile ten ostatni nie jest konsultantem).

4.
Program powinien określać ilość teoretycznych zająć i pogadanek na każdy temat oraz ustalać porządek praktycznych pokazów sposobów i metod pracy przodownika pracy.
5.
Oprócz programu powinien być opracowany plan zajęć.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

UMOWA

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

Załącznik 

WYKAZ ROBOTNIKÓW SZKOLONYCH W SZKOLE PRZODOWNICTWA PRACY

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024