Wykładnia przepisu § 5 rozporządzenia w sprawie wykonania ustawy dewizowej.

OKÓLNIK
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 11 maja 1953 r.
w przedmiocie wykładni przepisu § 5 rozporządzenia w sprawie wykonania ustawy dewizowej.

Na podstawie art. 9 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy dewizowej z dnia 28 marca 1952 r. (Dz. U. Nr 21, poz. 133) wyjaśnia się, co następuje:
Przepis § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 kwietnia 1952 r. w sprawie wykonania ustawy dewizowej (Dz. U. Nr 21, poz. 137) ustala zasadę, iż:

"Umów o przechowanie wartości dewizowych - z wyjątkiem umów depozytu nieprawidłowego - nie uważa się za umowy, w wyniku których następuje lub ma nastąpić przeniesienie posiadania (art. 4)".

Przytoczony przepis wyłącza umowy o przechowanie (o depozyt prawidłowy) wartości dewizowych spod pojęcia "obrotu wartościami dewizowymi" ustalonego przepisem art. 4 ustawy dewizowej i w konsekwencji wyłącza je spod ograniczeń tego obrotu.

Wyjaśnia się, że przepis ten dotyczy tylko umów o przechowanie wartości dewizowych posiadanych z zachowaniem przepisów dewizowych (legalnie).

Przepisy ustawy dewizowej normują nie tylko obrót wartościami dewizowymi, lecz również zagadnienie samego posiadania wartości dewizowych, ustalając, w jakich przypadkach jest ono zabronione, w jakich zaś prawnie dopuszczalne.

W szczególności art. 20 ustawy dewizowej generalnie zabrania posiadania bez zezwolenia dewizowego zagranicznych środków płatniczych, tj. pieniędzy mających za granicą obieg ustawowy (banknotów i monet), zagranicznych znaków pieniężnych papierowych (banknotów nie mających obiegu ustawowego, lecz ustawowo wymienialnych, oraz biletów skarbowych), jak również opiewających na walutę obcą weksli, czeków, asygnat kasowych, akredytyw, poleceń wypłaty i przekazów, a nadto złota i platyny w postaci innej niż wyroby użytkowe. Poza przypadkami posiadania na podstawie zezwolenia dewizowego przepis tego artykułu przewiduje możność posiadania wymienionych wartości dewizowych tylko wówczas, gdy dopuszcza to poszczególny przepis prawa dewizowego. Dopuszczalność posiadania przewiduje rozporządzenie w sprawie wykonania ustawy dewizowej, jednak tylko czasowego, a mianowicie: dla cudzoziemców dewizowych przez okres 4 miesięcy co do przywiezionych przez nich do kraju wartości dewizowych (§ 29) oraz dla krajowców dewizowych przez okres 7 dni od dnia przywozu tych wartości z zagranicy lub otrzymania ich w kraju (§ 33).

Z założeń i intencji powołanych przepisów art. 4 i 20 oraz innych przepisów ustawy dewizowej wynika, iż przedmiotem prawnie dozwolonego obrotu mogą być tylko wartości dewizowe posiadane zgodnie z tymi przepisami (legalnie).

W konsekwencji też przepis § 5 rozporządzenia, jako przepis wykonawczy, wyłącza spod ograniczeń dewizowych tylko te umowy o przechowanie wartości dewizowych, w których oddający wartości dewizowe do depozytu prawidłowego posiada je legalnie.

W rezultacie tego stanu prawnego, a w szczególności wobec generalnego zakazu posiadania, przewidzianego w art. 20 ustawy, przyjmujący na przechowanie zagraniczne środki płatnicze i złoto lub platynę w postaci nie stanowiącej wyrobu użytkowego nie jest zwolniony przepisem § 5 rozporządzenia wykonawczego od obowiązku upewnienia się, że oddający na przechowanie jest ich legalnym posiadaczem. Dlatego też przechowawca, który nie dopełniając tego obowiązku powołuje się na przepis § 5 rozporządzenia jako na podstawę zaniechania dopełnienia obowiązku, nie może być uznany za działającego w dobrej wierze.

Ponieważ przepisom rozporządzenia w sprawie wykonania ustawy dewizowej nie została nadana moc wsteczna, przepis § 5 ma zastosowanie w ogólności tylko do umów o przechowanie, zawieranych po dniu wejścia w życie rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024