Wzmocnienie kontroli funduszu płac w gospodarce socjalistycznej.

UCHWAŁA NR 53
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 10 stycznia 1953 r.
w sprawie wzmocnienia kontroli funduszu płac w gospodarce socjalistycznej.

W celu wzmocnienia kontroli funduszu płac jednostek organizacyjnych gospodarki uspołecznionej Prezydium Rządu uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Fundusz płac jednostek organizacyjnych gospodarki uspołecznionej, prowadzonych według zasad rozrachunku gospodarczego, podlega kontroli bankowej. Zasady i tryb kontroli bankowej funduszu płac regulują oddzielne uchwały Prezydium Rządu.
2.
Składniki funduszu płac podaje instrukcja, stanowiąca załącznik do niniejszej uchwały.
§  2.
Zobowiązuje się ministrów i kierowników centralnych urzędów do zatwierdzania w ramach Narodowego Planu Gospodarczego, począwszy od II kwartału 1953 r., kwartalnych planów funduszu płac z podziałem na miesięczne plany funduszu płac dla podległych im centralnych zarządów, zarządów, zjednoczeń i innych równorzędnych jednostek, dalej w skrócie określonych jako jednostki nadrzędne. Jednostki nadrzędne zobowiązane są zatwierdzać począwszy od II kwartału 1953 r. kwartalne plany funduszu płac z podziałem na miesięczne plany funduszu płac dla wszystkich podległych im zakładów pracy, prowadzonych według zasad rozrachunku gospodarczego, w taki sposób, aby plany funduszu płac zostały doprowadzone do poszczególnych zakładów pracy nie później niż na 5 dni przed początkiem kwartału, na który zatwierdzono plan funduszu płac.
§  3. 1
1.
Zobowiązuje się zakłady pracy prowadzone według zasad rozrachunku gospodarczego do przedkładania właściwemu oddziałowi banku kontrolującego nie później niż na dwa dni przed początkiem kwartału kwartalnego planu funduszu płac, z podziałem na miesięczne plany funduszu płac, zatwierdzone zgodnie z § 2.
2.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może określić resorty, których zakłady pracy będą mogły składać plany funduszu płac w ciągu pierwszych 15 dni kwartału kalendarzowego.
§  4.
1.
Zmiany w złożonym w banku planie funduszu płac mogą nastąpić jedynie na podstawie uchwały Prezydium Rządu ustalającej nowe zasady wynagradzania bądź decyzji właściwego ministra lub kierownika urzędu centralnego w przypadkach:
a)
zmiany zadań w zakresie produkcji i obrotu,
b)
zmiany ilości zatrudnionych.
2.
Zmiana planu funduszu płac w przypadkach przewidzianych w ust. 1 lit. a) i b) nie może dotyczyć miesięcy ubiegłych.
3.
Zmieniony plan funduszu płac przedkłada zakład pracy właściwemu oddziałowi banku kontrolującego dołączając dokument, uzasadniający zmianę zgodnie z ust. 1.
§  5.
1.
Zobowiązuje się banki kontrolujące do wydawania środków na końcową wypłatę miesięczną tylko na podstawie oświadczenia zawierającego dane dotyczące planu funduszu płac i jego wykonania oraz stopnia wykonania planów gospodarczych, podpisanego przez kierownika zakładu i głównego księgowego (starszego księgowego, pełniącego obowiązki głównego księgowego).
2.
Wzory oświadczeń, o których mowa w ust. 1, zatwierdzi Minister Finansów.
3.
Upoważnia się banki do sprawdzania prawidłowości i rzetelności przedkładanych dokumentów, jak również badania przyczyn ewentualnych uchybień w zakresie wypłacanych wynagrodzeń.
§  6.
W razie stwierdzenia złożenia świadomie nieprawdziwego oświadczenia (§ 5) lub wypłaty tytułem wynagrodzeń pracowniczych kwot, przekraczających sumy wydane przez bank na ten cel, organy kontroli finansowej i banków są zobowiązane bezzwłocznie donieść o tym jednostce nadrzędnej zakładu pracy. Jednostka nadrzędna spowoduje wszczęcie postępowania karnego i o wyniku swych czynności powiadomi właściwy oddział banku.
§  7.
Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego do opracowania i przedłożenia Prezydium Rządu aktów prawnych w sprawie zasad bankowej kontroli płac w przedsiębiorstwach przemysłowych, handlowych, usługowych, wykonawstwa inwestycyjnego i rolnych.
§  8.
Uchyla się uchwałę Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 1949 r. w sprawie bankowej kontroli płac w przedsiębiorstwach uspołecznionych.
§  9.
Wykonanie uchwały porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrowi Finansów, ministrom oraz kierownikom urzędów centralnych.
§  10.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 10 stycznia 1953 r.

ZAŁĄCZNIK 

INSTRUKCJA O SKŁADNIKACH FUNDUSZU PŁAC

§ 1.
1.
Do funduszu płac zalicza się kwoty, wykazane zgodnie z obowiązującymi przepisami (tabele płac i zaszeregowania, obowiązujące normy pracy itp.) przez zakład pracy do wypłaty za pracę wykonaną przez osoby stałe i niestałe zatrudnione w danym zakładzie pracy lub przez osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia, niezależnie od źródeł finansowania i rodzaju dokumentów płatniczych (listy płacy, rachunki). Do funduszu płac zalicza się zatem należności zarówno za prace objęte planem, jak i wykonane poza planem.
2.
Fundusz płac nie podlega pomniejszeniu o wszelkiego rodzaju potrącenia, jak np. podatek od wynagrodzeń, pobrane przez pracownika zaliczki, należność za mieszkanie i inne świadczenia komunalne oraz inne potrącenia, dokonywane na podstawie prawomocnych tytułów wykonawczych lub na pokrycie rat pobranych pożyczek z pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.
3.
O ile zatrudniony wykonuje powierzoną jemu pracę przy użyciu swego sprzętu, narzędzi lub koni - wówczas do funduszu płac wlicza się tylko tę część wykazanej do wypłaty należności, która przysługuje zatrudnionemu z tytułu należności za wykonaną pracę, natomiast kwot należnych zatrudnionemu za użycie sprzętu, narzędzi lub koni do funduszu płac nie wlicza się. Dla określenia wysokości tej należności należy kierować się rzeczywistymi w danych warunkach kosztami zużycia narzędzi, sprzętu i koni.
4.
Do funduszu płac, wykazanego za określony czasokres (rok, kwartał, miesiąc), wlicza się należności za prace wykonane lub zakończone w tym czasokresie, rozliczone do terminu ostatecznej wypłaty. Należności nie rozliczone do ustalonego obowiązującymi przepisami terminu ostatecznej wypłaty wlicza się do funduszu płac przypadającego za ten okres, w którym dokument płatniczy przekazano do wypłaty.
§  2.
W sprawozdaniu z wykonania planu funduszu płac za dany okres (rok, kwartał, miesiąc) wykazuje się zatem wszystkie kwoty, o których mowa w § 1.
§  3.
Wszystkie państwowe i spółdzielcze zakłady pracy są obowiązane prowadzić następującą ewidencję wydatków osobowych:
1)
fundusz płac, o którym mowa w § 1, z podziałem na:
a)
osobowy,
b)
bezosobowy,

według zasad podziału, ustalonych w instrukcjach o sporządzaniu Narodowego Planu Gospodarczego,

oraz określone w dalszych paragrafach następujące składniki wydatków osobowych, nie będących funduszem płac:

2)
jednorazowe premie i nagrody,
3)
inne pieniężne i niepieniężne świadczenia na rzecz pracowników.
§  4.
Do funduszu płac zalicza się w szczególności:
1)
płacę akordową, zależną od ilości jednostek produkcji (stawka akordowa, ewentualna zachęta akordowa oraz nadwyżka akordowa),
2)
płacę czasową, zależną od ilości przepracowanych godzin, dni, miesięcy,
3)
dodatki lokalne, wyrównawcze, funkcyjne, służbowe, specjalne,
4)
dopłaty z tytułu progresji akordowej,
5)
premie (oprócz wymienionych w § 5) wypłacane periodycznie tytułem dodatkowego wynagrodzenia za osiągnięcie i przekroczenie planowych wskaźników, jak np. jakościowych, oszczędnościowych, za zmniejszenie przestojów, bezawaryjną pracę, uruchomienie nowych maszyn i urządzeń, na podstawie obowiązujących regulaminów,
6)
dopłaty z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych i świątecznych,
7)
dopłaty za pracę nocną,
8)
dopłaty za szkodliwe i uciążliwe warunki pracy,
9)
dopłaty za szkolenie wewnątrzzakładowe, kierownictwo pracą praktykantów itp.,
10)
dopłaty z tytułu wysługi lat (np. z "Karty Górnika"),
11)
dopłaty dla brygadzistów za kierownictwo brygadą,
12)
płace za przestój i braki powstałe nie z winy robotnika,
13)
wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy,
14)
wynagrodzenie za urlop okolicznościowy,
15)
wynagrodzenie za czas nieobecności, związany z wykonywaniem obowiązków społecznych i państwowych,
16)
wynagrodzenie za skrócony czas pracy młodocianych,
17)
wynagrodzenie za przerwy dla matek karmiących,
18)
wynagrodzenie pracowników delegowanych na kursy szkoleniowe i dokształcające, jeżeli pracownicy ci nadal pobierają wynagrodzenie w delegującej jednostce organizacyjnej,
19)
ustawowe odprawy przy zwolnieniu z pracy,
20)
wynagrodzenie w postaci prowizji od obrotu, nawet gdy jest wypłacane obok płacy zasadniczej,
21)
wartość deputatów bez względu na to, czy są wydawane w naturze, czy w postaci ekwiwalentu pieniężnego,
22)
wartość bezpłatnego umundurowania, w przeliczeniu na okres zużycia,
23)
wartość usług komunalnych świadczonych przez zakład pracy bez względu na to, czy są świadczone w naturze, czy w postaci ekwiwalentu pieniężnego,
24)
honorarium autorskie za prace zlecone, za wykłady zlecone, za udział w posiedzeniach komisji, za porady, ekspertyzy i inne prace zlecone,
25)
równowartość wynagrodzenia za pracę wykonywaną przez uczniów podczas praktycznej nauki zawodu,
26)
wynagrodzenia za wszelkie prace doraźne, wykonywane przez pracowników niestale zatrudnionych, np. remont maszyn biurowych, prace introligatorskie, prace ładunkowe i inne usługi, wykonywane przez osoby, które nie posiadają kart rejestracyjnych.
§  5.
Do funduszu płac nie wchodzą:
1)
jednorazowe premie i nagrody:
a)
wypłacane za osiągnięcia nie premiowane według regulaminów, o których mowa w § 4 pkt 5, jak np. premie doraźne, zatwierdzane uchwałami Prezydium Rządu lub na tej podstawie wypłacane,
b)
nagrody z tytułu osiągnięć w socjalistycznym współzawodnictwie pracy,
c)
nagrody przyznawane przez dyrektorów ze środków funduszu zakładowego bądź z innych funduszów dyrektora,
d)
premie i wynagrodzenia za wynalazki, udoskonalenia i usprawnienia;
2)
inne pieniężne i niepieniężne świadczenia na rzecz pracowników, do których zalicza się:
a)
koszty przejazdu, diet i przeniesień, zgodnie z obowiązującymi przepisami,
b)
zwrot opłat szkolnych,
c)
nagrody dla jubilatów,
d)
odprawy pośmiertne i zwrot kosztów pogrzebowych,
e)
wypłaty związane z "Dniem Górnika" i "Dniem Hutnika" oraz "Dniem Stoczniowca",
f)
wyposażenie w odzież absolwentów szkół przysposobienia zawodowego,
g)
wynagrodzenia za praktyki wakacyjne,
h)
inne świadczenia, wynikające ze zbiorowych układów pracy oraz obowiązujących przepisów, np. zwrot kosztów biletów kolejowych dla pracowników kopalń na podstawie "Karty Górnika", dodatek za rozłąkę w przemyśle węglowym dla pracowników mieszkających w domach noclegowych itp.,
i)
wartość wyżywienia wydawanego w pełni lub częściowo bezpłatnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami,
j)
wartość odzieży wydawanej w pełni lub w części bezpłatnie zgodnie z obowiązującymi przepisami, a także wartość środków odżywczych, wydawanych pracownikom zatrudnionym przy pracach wykonywanych w szkodliwych lub uciążliwych warunkach.
1 § 3 zmieniony przez § 1 uchwały nr 510 z dnia 2 lipca 1955 r. (M.P.55.65.854) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 20 lipca 1955 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024