a także mając na uwadze, co następuje:(1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 2 określa zharmonizowane zasady ochrony i swobodnego przepływu danych osobowych przetwarzanych do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w tym ochrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania takim zagrożeniom. W dyrektywie tej nałożono na Komisję obowiązek dokonania przeglądu innych stosownych aktów prawnych przyjętych przez Unię w celu oceny konieczności dostosowania ich do tej dyrektywy i, w razie potrzeby, przedstawienia niezbędnych propozycji zmian takich aktów dla celów zapewnienia spójnego podejścia do ochrony danych osobowych wchodzących w zakres stosowania tej dyrektywy.
(2) Decyzja Rady 2009/917/WSiSW 3 ustanawia system informacji celnej (CIS), którego celem jest pomoc w zapobieganiu poważnym naruszeniom przepisów krajowych, w prowadzeniu dochodzeń w sprawie tych naruszeń i w ich ściganiu przez szybkie udostępnianie informacji, a tym samym poprawa skuteczności administracji celnych. CIS składa się z centralnej bazy danych, w której przechowywane są dane osobowe, takie jak nazwiska i imiona, adresy, numery dokumentów tożsamości, związane z towarami, środkami transportu, przedsiębiorstwami lub osobami oraz zatrzymanymi, zajętymi lub skonfiskowanymi przedmiotami i gotówką. Centralną bazą danych zarządza Komisja, która nie ma dostępu do danych osobowych przechowywanych w bazie. Organy wyznaczone przez państwa członkowskie mają prawo dostępu do centralnej bazy danych oraz mogą wprowadzać do niej informacje oraz przeglądać przechowywane w niej informacje. Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) i Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust) mają, w ramach swoich odpowiednich mandatów i wykonywania swoich zadań, prawo dostępu do danych wprowadzonych do centralnej bazy danych przez organy wyznaczone przez państwa członkowskie oraz do przeszukiwania tych danych.
(3) Aby zapewnić spójne podejście do ochrony danych osobowych w Unii, należy zmienić decyzję 2009/917/WSiSW w celu dostosowania jej do dyrektywy (UE) 2016/680. Określone w tej decyzji przepisy o ochronie danych osobowych powinny być w szczególności zgodne z zasadą celowości, ograniczać się do określonych kategorii osób, których dane dotyczą, i określonych kategorii danych osobowych, być zgodne z wymogami w zakresie bezpieczeństwa danych, obejmować dodatkową ochronę szczególnych kategorii danych osobowych i być zgodne z warunkami dalszego przetwarzania. Ponadto należy przewidzieć skoordynowany nadzór nad funkcjonowaniem CIS sprawowany przez Europejskiego Inspektora Ochrony Danych i krajowe organy nadzorcze zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 4 .
(4) W celu zapewnienia jasnego i spójnego podejścia do ochrony danych osobowych na odpowiednim poziomie termin "poważne naruszenia" stosowany w decyzji 2009/917/WSiSW należy zastąpić terminem "czyny zabronione", używanym w dyrektywie (UE) 2016/680, mając na uwadze, że sam fakt, iż dane zachowanie jest zakazane na mocy prawa karnego państwa członkowskiego, wskazuje na pewną wagę danego naruszenia. Ponadto cel CIS powinien nadal ograniczać się do pomocy w zapobieganiu czynom zabronionym, w prowadzeniu dochodzeń w ich sprawie oraz w wykrywaniu i ściganiu czynów zabronionych określonych w przepisach krajowych, zdefiniowanych w decyzji 2009/917/WSiSW, czyli w przepisach krajowych, w odniesieniu do których właściwe są administracje celne państw członkowskich i które w związku z tym są szczególnie istotne w kontekście ceł. W związku z powyższym, mimo że kwalifikacja jako czyn zabroniony jest niezbędnym wymogiem, nie wszystkie czyny zabronione określone w przepisach krajowych należy uznać za objęte decyzją 2009/917/WSiSW. Na przykład czyny zabronione związane z nielegalnym handlem narkotykami, nielegalnym handlem bronią i praniem pieniędzy są objęte decyzją 2009/917/WSiSW. Zastąpienia terminu "poważne naruszenia" terminem "czyny zabronione" nie należy ponadto rozumieć jako mającego wpływ na szczególne wymogi określone w decyzji 2009/917/WSiSW dotyczące sporządzania i przesyłania przez każde państwo członkowskie wykazu czynów zabronionych określonych w jego przepisach krajowych, które spełniają określone warunki, na potrzeby bazy danych rejestru celnego dla celów identyfikacyjnych.
(5) Podczas przetwarzania danych osobowych na podstawie decyzji 2009/917/WSiSW, bez uszczerbku dla przepisów szczegółowych zawartych w tej decyzji, państwa członkowskie podlegają przepisom krajowym przyjętym na podstawie dyrektywy (UE) 2016/680, Komisja podlega przepisom określonym w rozporządzeniu (UE) 2018/1725, Europol podlega przepisom określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/794 5 , a Eurojust podlega przepisom określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1727 6 . Akty te regulują w szczególności obowiązki i zadania administratorów, współadministratorów i podmiotów przetwarzających oraz relacje między nimi w zakresie ochrony danych osobowych. Krajowe organy nadzorcze odpowiedzialne za monitorowanie i zapewnianie stosowania dyrektywy (UE) 2016/680 w każdym państwie członkowskim powinny być właściwe do monitorowania i zapewniania stosowania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych określonych w decyzji 2009/917/WSiSW przez właściwe organy każdego państwa członkowskiego. Europejski Inspektor Ochrony Danych powinien być odpowiedzialny za monitorowanie i zapewnianie stosowania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych określonych w decyzji 2009/917/WSiSW przez Komisję, Europol i Eurojust.
(6) Aby zapewnić optymalne zabezpieczanie danych w CIS przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążeń administracyjnych dla właściwych organów i zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 515/97 7 , należy uprościć procedurę zatrzymywania danych osobowych w CIS przez zniesienie obowiązku corocznego przeglądu konieczności zatrzymywania danych osobowych oraz określenie maksymalnego pięcioletniego okresu zatrzymywania, który może zostać wydłużony o okres dodatkowych dwóch lat, o ile takie wydłużenie zostanie uzasadnione. Ten okres zatrzymywania jest konieczny i proporcjonalny ze względu na typowy czas trwania postępowania karnego i konieczność dostępu do danych w celu prowadzenia wspólnych operacji celnych i dochodzeń.
(7) Przetwarzanie danych osobowych na podstawie decyzji 2009/917/WSiSW wiąże się z przetwarzaniem, wymianą i późniejszym wykorzystywaniem odpowiednich informacji do celów określonych w art. 87 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Z myślą o spójności i skutecznej ochronie danych osobowych przetwarzanie danych osobowych na podstawie decyzji 2009/917/WSiSW powinno być zgodne z prawem Unii i prawem krajowym dotyczącym ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania lub ścigania czynów zabronionych lub wykonywania kar, w tym ochrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania takim zagrożeniom.
(8) Zgodnie z art. 6a Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i do TFUE, Irlandia jest związana decyzją 2009/917/WSiSW i uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszego rozporządzenia.
(9) Zgodnie z art. 1, 2 i 2a Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i do TFUE, Dania jest związana decyzją 2009/917/WSiSW i uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszego rozporządzenia.
(10) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 4 lipca 2023 r.
(11) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję Rady 2009/917/WSiSW,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach człon kowskich zgodnie z Traktatami.Sporządzono w Strasburgu dnia 13 marca 2024 r.