Przeprowadzenie testu sprawności fizycznej w Służbie Więziennej

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 22 września 2015 r.
w sprawie przeprowadzania testu sprawności fizycznej w służbie więziennej

Na podstawie art. 110 ust. 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2020 r. poz. 848 i 1610) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Rozporządzenie określa zakres i sposób przeprowadzania testu sprawności fizycznej kandydatów do Służby Więziennej, zwanych dalej "kandydatami", i funkcjonariuszy Służby Więziennej, zwanych dalej "funkcjonariuszami".
2. 
Test sprawności fizycznej w Służbie Więziennej określa załącznik do rozporządzenia.
§  2. 
1. 
Wyniki testów sprawności fizycznej oraz ogólna ocena sprawności fizycznej funkcjonariusza oraz kandydata, wpisane do "Indywidualnej karty sprawności fizycznej kandydata do Służby Więziennej" i "Indywidualnej karty sprawności fizycznej funkcjonariusza Służby Więziennej" na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność, jednak nie dłużej niż przez 36 miesięcy od daty ich przeprowadzenia.
2. 
Funkcjonariusze, którzy na podstawie dotychczasowych przepisów zostali zwolnieni z odbywania testów sprawności fizycznej z tytułu osiągnięcia 50 lat życia lub którzy osiągnęli ten wiek przed wejściem w życie rozporządzenia, są zwolnieni z udziału w teście sprawności fizycznej.
§  3. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 1

ZAŁĄCZNIK

TEST SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ W SŁUŻBIE WIĘZIENNEJ

Test sprawności fizycznej składa się z pięciu prób sprawnościowych umożliwiających dokonanie pomiaru podstawowych zdolności motorycznych, tj. szybkości, zwinności, siły, mocy (skoczności) oraz gibkości.

Testy sprawności fizycznej przeprowadza się w zakładach karnych, aresztach śledczych, Uczelni Służby Więziennej, Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej, ośrodkach szkolenia Służby Więziennej lub ośrodkach doskonalenia kadr Służby Więziennej wyznaczonych przez organy Służby Więziennej, o których mowa w art. 7 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej.

W uzasadnionych przypadkach jest możliwe przeprowadzenie testów sprawności fizycznej w innych miejscach, w szczególności w obiektach lub halach sportowych.

Za przeprowadzenie testu sprawności fizycznej odpowiada kierownik jednostki organizacyjnej Służby Więziennej przeprowadzający test.

Funkcjonariusz albo pracownik Służby Więziennej realizujący zagadnienia kadrowe ustala datę oraz miejsce przeprowadzenia testu sprawności fizycznej kandydata, testu sprawności fizycznej funkcjonariusza oraz poprawkowego testu sprawności fizycznej i informuje o tym kandydata lub funkcjonariusza.

Kandydat przystępuje do testu sprawności fizycznej po przedstawieniu oświadczenia o zdolności do przystąpienia do testu sprawności fizycznej, o którym mowa w art. 39c ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej.

W przypadku zarządzenia przeprowadzenia testu sprawności fizycznej funkcjonariuszy w danym roku kalendarzowym przeprowadza się go w terminie:

1)
od dnia 1 kwietnia do dnia 31 maja;
2)
od dnia 15 września do dnia 30 października - dla funkcjonariuszy, którzy w terminie, o którym mowa w pkt 1, nie uzyskali pozytywnej oceny lub z powodu usprawiedliwionej nieobecności nie uczestniczyli w teście sprawności fizycznej.

Funkcjonariusz, który w terminie, o którym mowa w pkt 2, uzyskał negatywną ogólną ocenę sprawności fizycznej lub z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności nie uczestniczył w teście sprawności fizycznej, uzyskuje ocenę negatywną z testu sprawności fizycznej.

Test sprawności fizycznej funkcjonariuszy powinien być przeprowadzony w godzinach pełnienia służby. Test sprawności fizycznej przeprowadza się co najmniej raz na cztery lata. Funkcjonariusze pełniący służbę w pionie ochrony na stanowiskach w wyspecjalizowanej grupie interwencyjnej zabezpieczającej bezpieczeństwo jednostek organizacyjnych Służby Więziennej i konwojów uczestniczą w teście nie rzadziej niż raz na dwa lata.

Kandydaci przystępują do testu w terminach wyznaczonych przez komisję kwalifikacyjną.

Wyniki testu sprawności fizycznej kandydata oraz ogólna ocena sprawności fizycznej kandydata powinny być udokumentowane i zawierać następujące informacje: imię i nazwisko, datę urodzenia oraz grupę wiekową, miejsce i datę przeprowadzenia testu, wyniki poszczególnych prób oraz sumę uzyskanych punktów i ocenę:

INDYWIDUALNA KARTA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ KANDYDATA DO SŁUŻBY WIĘZIENNEJ

...................................................................................................

(pieczęć podłużna jednostki organizacyjnej przeprowadzającej test)

Nr: Imię: Nazwisko:
Data urodzenia: Grupa wiekowa:
Miejsce przeprowadzenia testu:
Data przeprowadzenia testu:
Rok: Miesiąc: Dzień:
Próba mocy (skoczności)

- skok w dal z miejsca

Próba siły - rzut piłką lekarską 2 kg przodem Próba gibkości - skłon tułowia w przód Próba zwinności

- bieg zygzakiem

Próba szybkości - bieg wahadłowy Suma

uzyskanych

punktów

Ocena
wynik punkty wynik punkty wynik punkty wynik punkty wynik punkty

Wyniki testu sprawności fizycznej funkcjonariusza oraz ogólna ocena sprawności fizycznej funkcjonariusza powinny być udokumentowane i zawierać następujące informacje: imię i nazwisko, numer identyfikacyjny funkcjonariusza, datę urodzenia oraz grupę wiekową i dział służby, miejsce i datę przeprowadzenia testu, wyniki poszczególnych prób oraz sumę uzyskanych punktów i ocenę:

INDYWIDUALNA KARTA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ FUNKCJONARIUSZA SŁUŻBY WIĘZIENNEJ

...................................................................................................

(pieczęć podłużna jednostki organizacyjnej przeprowadzającej test)

Numer identyfikacyjny funkcjonariusza: Imię: Nazwisko:
Miejsce przeprowadzenia testu:
Rok: Miesiąc: Dzień:
Data urodzenia:
Data testu:
Grupa wiekowa:
Dział służby: administracja, ochrona, penitencjarny, służba zdrowia, grupa interwencyjna, inne
Próba mocy (skoczności) - skok w dal z miejsca Próba siły - rzut piłką lekarską 2 kg przodem Próba gibkości - skłon tułowia w przód Próba zwinności - bieg zygzakiem Próba szybkości - bieg wahadłowy Suma

uzyskanych

punktów

Ocena
wynik punkty wynik punkty wynik punkty wynik punkty wynik punkty

W przypadku skierowania funkcjonariusza na badania profilaktyczne, wyniki testu sprawności fizycznej funkcjonariusza przedstawia się lekarzowi sprawującemu profilaktyczną opiekę zdrowotną wobec funkcjonariuszy.

Z przeprowadzonego testu sporządza się protokół:

PROTOKÓŁ PRZEPROWADZENIA TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ W SŁUŻBIE WIĘZIENNEJ

.....................................................................................

(kandydatów/funkcjonariuszy)

...................................................................................................

(pieczęć podłużna jednostki organizacyjnej przeprowadzającej test)

W dniu ......................................... na podstawie ..........................................................................

.......................................................................................................................................................

została powołana komisja do przeprowadzenia testu sprawności fizycznej dla:

1) kandydatów do służby w jednostce organizacyjnej: ................................................................

.......................................................................................................................................................

2) funkcjonariuszy pełniących służbę w .......................................................................................

.......................................................................................................................................................

Do pracy w komisji wyznaczono osoby:

............................................................................................................ - przewodniczący komisji;

oraz

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

w tym osoby posiadające kwalifikacje:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Komisja funkcjonowała w dniach ................................................................................................

Na terenie jednostki/obiektu .........................................................................................................

.......................................................................................................................................................

W teście sprawności fizycznej uczestniczyło ...............................................................................

zdało ....................................................... nie zdało ......................................................................

Uwagi:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Czytelne podpisy członków komisji (stopień, imię i nazwisko, kwalifikacje zawodowe, nr telefonu służbowego):

1. ........................................................................................................

2. ........................................................................................................

3. ........................................................................................................

4. ........................................................................................................

5. ........................................................................................................

6. ........................................................................................................

7. ........................................................................................................

8. ........................................................................................................

Miejscowość, data ..............................................................................

I. 

SPOSÓB PRZEPROWADZANIA TESTU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ

Do przeprowadzenia testu sprawności fizycznej ustala się podział na następujące grupy wiekowe:
1)
I - do 29 lat;
2)
II - 30-39 lat;
3)
III - 40-49 lat;
4)
IV - 50 i więcej lat.

II. 

OPIS PRZEPROWADZANIA POSZCZEGÓLNYCH PRÓB SPRAWNOŚCIOWYCH, NORMY I OCENY SPRAWNOŚCI

Poziom sprawności fizycznej ogólnej ocenia się na podstawie wyników przeprowadzonych prób sprawnościowych. Próby należy przeprowadzać w następującej kolejności:

1) moc (skoczność) - skok w dal z miejsca;

2) siła - rzut piłką lekarską 2 kg przodem;

3) gibkość - skłon tułowia w przód (postawa stojąca);

4) zwinność - bieg zygzakiem w prostokącie 3 × 5 m;

5) szybkość:

a) bieg wahadłowy 10 × 10 - mężczyźni,

b) bieg wahadłowy 6 × 10 - kobiety,

c) bieg wahadłowy 6 × 10 - kobiety i mężczyźni, dział ochrony, od 50 roku życia.

1.
PRÓBA MOCY (SKOCZNOŚCI) - SKOK W DAL Z MIEJSCA
1)
sposób wykonania (przyrządy i przybory: kreda, taśma miernicza):

badany staje w małym rozkroku z ustawionymi równolegle stopami przed wyznaczoną linią, następnie pochyla tułów do przodu, ugina nogi (półprzysiad) z równoczesnym zamachem obu rąk dołem w tył, po czym wykonuje wymach rąk w przód i odbijając się jednocześnie energicznie od podłoża, skacze jak najdalej; długość skoku mierzy się od wyznaczonej linii do najbliższego śladu pozostawionego przez piętę skaczącego; jeżeli skaczący po wykonaniu skoku przewróci się do tyłu, wówczas skok powtarza; próbę wykonuje się 3 razy, zaliczając najlepszy wynik;

2)
punktacja wyników:
a)
mężczyźni:
Lp. Ocena Wynik w centymetrach Punkty
1 negatywna poniżej 150 0
2 przeciętna 150-159 1
3 dostateczna 160-179 2
4 dobra 180-199 3
5 bardzo dobra 200-219 4
6 wysoka 220-244 5
7 bardzo wysoka 245 i dalej 6
b)
kobiety:
Lp. Ocena Wynik w centymetrach Punkty
1 negatywna poniżej 80 0
2 przeciętna 80-89 1
3 dostateczna 90-109 2
4 dobra 110-129 3
5 bardzo dobra 130-149 4
6 wysoka 150-174 5
7 bardzo wysoka 175 i dalej 6
2.
PRÓBA SIŁY - RZUT PIŁKĄ LEKARSKĄ 2 kg PRZODEM
1)
sposób wykonania (przyrządy i przybory: piłka lekarska 2 kg, taśma miernicza):

po wyznaczeniu linii rzutów badany staje przodem przed linią w lekkim rozkroku; stopy ustawione równolegle do linii, piłkę trzyma oburącz; wykonuje lekkie ugięcie nóg w stawach kolanowych oraz zamach rękoma z jednoczesnym skłonem tułowia w tył; energicznie wyrzuca piłkę łagodnym łukiem w przód; jeżeli badany przekroczy linię wyrzutu lub oderwie nogi od podłoża, rzut uznaje się za nieważny; pomiaru dokonuje się z dokładnością do 1 cm; przed przystąpieniem do próby badany ma prawo do wykonania 2 rzutów próbnych; badany wykonuje 3 rzuty testowe, z czego zalicza się najlepszy;

2)
punktacja wyników:
a)
mężczyźni:
Lp. Ocena Wynik w metrach Punkty
1 negatywna poniżej 8 0
2 przeciętna 8 1
3 dostateczna 8,00-9,50 2
4 dobra 9,60-10,90 3
5 bardzo dobra 11,00-12,50 4
6 wysoka 12,60-14,90 5
7 bardzo wysoka 15 i dalej 6
b)
kobiety:
Lp. Ocena Wynik w metrach Punkty
1 negatywna poniżej 4 0
2 przeciętna 4 1
3 dostateczna 4,00-5,50 2
4 dobra 5,60-6,90 3
5 bardzo dobra 7,00-8,50 4
6 wysoka 8,60-10,90 5
7 bardzo wysoka 11 i dalej 6
3.
PRÓBA GIBKOŚCI - SKŁON TUŁOWIA W PRZÓD (POSTAWA STOJĄCA)
1)
sposób wykonania:

badany, stojąc w postawie zasadniczej, nie zginając nóg w kolanach, wykonuje ruchem ciągłym skłon w przód;

2)
punktacja wyników (mężczyźni i kobiety):
Lp. Ocena Wynik Punkty
1 negatywna niewykonanie żadnego ćwiczenia z lp. 2-7 0
2 przeciętna chwyć oburącz kostki 1
3 dostateczna palcami obu rąk dotknij palców stóp 2
4 dobra palcami obu rąk dotknij do podłoża 3
5 bardzo dobra wszystkimi palcami (obu rąk) dotknij do podłoża 4
6 wysoka dotknij całymi dłońmi do podłoża 5
7 bardzo wysoka dotknij głową kolan 6
4.
PRÓBA ZWINNOŚCI - BIEG ZYGZAKIEM W PROSTOKĄCIE 3 × 5 m
1)
sposób wykonania (przyrządy i przybory: taśma miernicza, kreda, stoper, 5 palików-chorągiewek):

bieg zygzakiem jest przeprowadzany na trasie usytuowanej w prostokącie 3 × 5 m; we wszystkich rogach prostokąta oraz na przecięciu przekątnych są umieszczone paliki-chorągiewki mające około 1,5 m wysokości; osoba badana startuje z pozycji wykrocznej - wysoki start - omijając paliki-chorągiewki, a następnie biegnie po wyznaczonej trasie; próba ta obejmuje trzykrotne przebiegnięcie trasy; czas mierzymy z dokładnością do 0,1 sekundy; próbę wykonuje się raz;

wzór

2)
punktacja wyników:
a)
mężczyźni:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 31,0 0
2 przeciętna 31,0 1
3 dostateczna 29,0-30,9 2
4 dobra 27,0-28,9 3
5 bardzo dobra 25,0-26,9 4
6 wysoka 22,1-24,9 5
7 bardzo wysoka 22,0 i mniej 6
b)
kobiety:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 33,0 0
2 przeciętna 33,0 1
3 dostateczna 31,0-32,9 2
4 dobra 29,0-30,9 3
5 bardzo dobra 27,0-28,9 4
6 wysoka 24,1-26,9 5
7 bardzo wysoka 24,0 i mniej 6
5.
PRÓBA SZYBKOŚCI - BIEG WAHADŁOWY
1)
sposób wykonania (przyrządy i przybory: taśma miernicza, kreda, stoper, 2 paliki-chorągiewki):

należy ustawić dwa paliki-chorągiewki w odległości 10 metrów od siebie; wykreślić linię startu przy pierwszym paliku-chorągiewce, który jest jednocześnie linią startu i mety; badany staje przed linią startu; na sygnał biegnie szybko w kierunku drugiego palika-chorągiewki i obiega go; biegnący pokonuje łącznie 10 odcinków 10-metrowych, co daję sumę odcinka 100 metrów; dla kobiet trasa biegu wynosi 6 × 10 metrów, co daje sumę 60 metrów; warunki wykonania próby dla kobiet są identyczne jak dla mężczyzn; czas mierzymy z dokładnością do 0,1 sekundy; próbę wykonuje się tylko raz;

2)
punktacja wyników:
a)
mężczyźni 10 × 10 m:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 34,5 0
2 przeciętna 34,5 1
3 dostateczna 32,9-34,4 2
4 dobra 31,3-32,8 3
5 bardzo dobra 29,7-31,2 4
6 wysoka 27,1-29,6 5
7 bardzo wysoka 27,0 i mniej 6
b)
kobiety 6 × 10 m:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 24,5 0
2 przeciętna 24,5 1
3 dostateczna 22,9-24,4 2
4 dobra 21,3-22,8 3
5 bardzo dobra 19,7-21,2 4
6 wysoka 17,1-19,6 5
7 bardzo wysoka 17,0 i mniej 6
c)
funkcjonariusze działu ochrony 6 × 10 m - grupa wiekowa od 50 roku życia:
-
mężczyźni:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 26,0 0
2 przeciętna 26,0 1
3 dostateczna 24,4-25,9 2
4 dobra 22,8-24,3 3
5 bardzo dobra 21,2-22,7 4
6 wysoka 18,6-21,1 5
7 bardzo wysoka 18,5 i mniej 6
-
kobiety:
Lp. Ocena Wynik w sekundach Punkty
1 negatywna powyżej 27,5 0
2 przeciętna 27,5 1
3 dostateczna 25,9-27,4 2
4 dobra 24,3-25,8 3
5 bardzo dobra 22,7-24,2 4
6 wysoka 20,1-22,6 5
7 bardzo wysoka 20,0 i mniej 6

III. 

NORMY I OCENY DLA POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII WIEKU KOBIET I MĘŻCZYZN

Punkty uzyskane w poszczególnych próbach sprawnościowych należy zsumować i odczytać uzyskany wynik w poniższych tabelach, uwzględniając wiek, płeć oraz przynależność do działu służby.
1)
specjalizacja pozaochronna:
PUNKTY
WIEK/OCENA do 29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50 lat i więcej
negatywna poniżej 7 poniżej 6 poniżej 5 poniżej 4
przeciętna 7-10 6-9 5-8 4-7
dostateczna 11-14 10-13 9-12 8-11
dobra 15-18 14-17 13-16 12-15
bardzo dobra 19-22 18-21 17-20 16-19
wysoka 23-28 22-27 21-26 20-25
bardzo wysoka 29-30 28-30 27-30 26-30
2)
specjalizacja ochronna:
PUNKTY
WIEK/OCENA do 29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50 lat i więcej
negatywna poniżej 9 poniżej 8 poniżej 7 poniżej 6
przeciętna 9-12 8-11 7-10 6-9
dostateczna 13-16 12-15 11-14 10-13
dobra 17-20 16-19 15-18 14-17
bardzo dobra 21-24 20-23 19-22 18-21
wysoka 25-28 24-28 23-28 22-27
bardzo wysoka 29-30 29-30 29-30 28-30
1 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie zdolności fizycznej i psychicznej do Służby Więziennej (Dz.U.2011.108), które utraciło moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 69 pkt 3 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych (Dz.U.2014.1822).

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024