Ochrona fizyczna materiałów jądrowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 kwietnia 2004 r.
w sprawie ochrony fizycznej materiałów jądrowych

Na podstawie art. 42 pkt 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2001 r. Nr 3, poz. 18, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
materiały jądrowe podlegające ochronie fizycznej z podziałem na kategorie;
2)
rodzaje przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych w zakresie ochrony fizycznej materiałów jądrowych;
3)
sposób przeprowadzania okresowej kontroli systemu ochrony fizycznej materiałów jądrowych.
§  2.
Materiały jądrowe podlegające ochronie i ich podział na kategorie określa załącznik do rozporządzenia.
§  3.
1.
Do przedsięwzięć organizacyjnych w zakresie ochrony fizycznej materiałów jądrowych składających się na system ochrony fizycznej zalicza się w szczególności:
1)
powołanie służby ochrony obiektu;
2)
kontrolowanie i ograniczenie dostępu do miejsc, w których znajdują się materiały jądrowe;
3)
określenie:
a)
sposobu ochrony fizycznej materiałów jądrowych w czasie ich wytwarzania, przetwarzania, przechowywania, stosowania i obrotu nimi oraz składowania,
b)
sposobu rozmieszczenia środków i urządzeń zabezpieczających oraz sposobu ich funkcjonowania i współdziałania,
c)
sposobu postępowania na wypadek zagrożenia lub zdarzenia radiacyjnego,
d)
sposobu postępowania w przypadku kradzieży, aktów terroru, dywersji i sabotażu,
e)
sposobu postępowania w przypadku prób dostępu lub przebywania osób nieuprawnionych w poszczególnych strefach obszaru chronionego;
4)
ustalenie zasad konwojowania, przekazywania, przejęcia i zabezpieczenia materiałów jądrowych w czasie transportu.
2.
Do przedsięwzięć technicznych w zakresie ochrony fizycznej materiałów jądrowych składających się na system ochrony fizycznej zalicza się w szczególności stosowanie:
1)
środków zabezpieczających miejsc, w których znajdują się materiały jądrowe, przed dostępem osób nieupoważnionych, a w szczególności środków mechanicznych, w tym ogrodzeń, ścian, stropów, drzwi, bram, zabezpieczeń otworów okiennych, dachowych i wentylacyjnych, atestowanych szaf pancernych, kaset stalowych, specjalnych zamków i kłódek oraz innych urządzeń zabezpieczających;
2)
elektronicznych urządzeń, w tym systemów alarmowych sygnalizujących zagrożenie oraz systemów służących do obserwacji i rejestracji, a także łączności.
§  4.
1.
Przy realizacji przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych, o których mowa w § 3, uwzględnia się:
1)
lokalizację jednostki organizacyjnej oraz rodzaj i zakres prowadzonej przez nią działalności;
2)
kategorie materiałów jądrowych;
3)
postać, lokalizację i ruch materiałów jądrowych;
4)
rozmieszczenie urządzeń, instalacji lub ich części, istotnych w procesie wytwarzania, przetwarzania, przechowywania, stosowania i składowania materiałów jądrowych;
5)
podstawowe zagrożenie projektowe zawierające opis potencjalnych zagrożeń, w szczególności polegających na próbie kradzieży materiału jądrowego lub sabotażu;
6)
monitorowanie stanu bezpieczeństwa obiektu, w którym znajdują się materiały jądrowe;
7)
zasady ochrony mienia przewidziane w odrębnych przepisach.
2.
Przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne, o których mowa w § 3, powinny zapewniać wykrywanie i zapobieganie kradzieżom, aktom terroru, dywersji i sabotażu, jak również ocenę sytuacji i działanie sił interwencyjnych.
§  5.
1.
Poziom ochrony fizycznej materiałów jądrowych różnicuje się w zależności od kategorii, do której zostały zaliczone materiały jądrowe znajdujące się na obszarze jednostki organizacyjnej.
2.
Jeżeli w tym samym miejscu znajdują się materiały jądrowe różnych kategorii, stosuje się przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne przewidziane dla materiałów jądrowych o wyższym poziomie ochrony.
§  6.
1.
Dostęp do obszaru, w którym znajdują się materiały jądrowe (obszar chroniony), jest możliwy po uzyskaniu imiennego upoważnienia, zwanego dalej "identyfikatorem", wydanego przez kierownika jednostki organizacyjnej.
2.
Obszar chroniony dzieli się na strefy:
1)
ścisłej ochrony, w której znajdują się materiały jądrowe kategorii I;
2)
wewnętrzną, w której znajdują się materiały jądrowe kategorii II;
3)
chronioną, w której znajdują się materiały jądrowe kategorii III.
3.
W zależności od strefy, w jakiej osoba może przebywać, wyróżnia się następujące typy identyfikatorów:
1)
identyfikator typu AA - pozwalający na nieograniczony, stały dostęp do strefy ścisłej ochrony;
2)
identyfikator typu A - pozwalający na nieograniczony, stały dostęp do strefy wewnętrznej;
3)
identyfikator typu B - pozwalający na nieograniczony, okresowy dostęp do strefy chronionej.
4.
Osoby, które, zgodnie z posiadanym identyfikatorem, nie mają dostępu do danej strefy, mogą przebywać w tej strefie, za zgodą kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby przez niego upoważnionej, wyłącznie pod nadzorem osób posiadających identyfikator właściwy dla tej strefy.
5.
Identyfikator typu A i AA zawiera następujące elementy:
1)
imię i nazwisko osoby upoważnionej;
2)
datę wystawienia i numer identyfikatora;
3)
fotografię osoby upoważnionej;
4)
stanowisko służbowe osoby upoważnionej;
5)
podpis kierownika jednostki organizacyjnej;
6)
pieczęć jednostki organizacyjnej.
6.
Identyfikator typu B zawiera elementy, o których mowa w ust. 5 pkt 1, 2, 5 i 6 oraz informację o okresie dostępu do strefy chronionej.
7.
Kierownik jednostki organizacyjnej prowadzi rejestrację osób mających dostęp do materiałów jądrowych.

Rozdział  2

Ochrona fizyczna materiałów jądrowych w czasie ich wytwarzania, przetwarzania, przechowywania, stosowania i obrotu nimi oraz składowania

§  7.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do III kategorii polega w szczególności na zastosowaniu następujących przedsięwzięć technicznych:
1)
urządzeń zabezpieczających, o których mowa w § 3 ust. 2 pkt 1;
2)
urządzeń do obserwacji miejsc, w których znajdują się materiały jądrowe.
§  8.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do II kategorii polega na zastosowaniu przedsięwzięć, o których mowa w § 7, a ponadto na:
1)
ograniczeniu liczby osób przebywających w strefie;
2)
rejestracji osób wchodzących i opuszczających strefę;
3)
rejestracji pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających ze strefy;
4)
ograniczeniu parkowania prywatnych pojazdów mechanicznych do miejsc w tym celu wyznaczonych.
§  9.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do I kategorii polega na zastosowaniu przedsięwzięć, o których mowa w § 7 i 8, a ponadto na:
1)
zakazie wjazdu prywatnych pojazdów mechanicznych na teren strefy;
2)
bezpośredniej obserwacji osób przebywających w strefie przez służbę ochrony obiektu;
3)
patrolowaniu strefy przez służbę ochrony obiektu;
4)
utrzymywaniu stałej łączności z najbliższą jednostką Policji.

Rozdział  3

Ochrona fizyczna materiałów jądrowych podczas transportu

§  10.
1.
Materiały jądrowe podlegają ochronie fizycznej w czasie transportu międzynarodowego, krajowego i wewnętrznego na obszarze jednostek organizacyjnych.
2.
Transport materiałów jądrowych powinien odbywać się w możliwie krótkim czasie, z uwzględnieniem tras zastępczych.
3.
Przy transporcie materiałów jądrowych należy w szczególności:
1)
unikać regularności w przewozach;
2)
ograniczyć dostęp do informacji o przewozie w sposób zapewniający bezpieczeństwo transportu.
4.
Ochrona fizyczna każdej kategorii materiałów jądrowych w czasie ich transportu międzynarodowego i krajowego wymaga wcześniejszego ustalenia między dostawcą, odbiorcą i przewoźnikiem czasu, miejsca i zasad przekazania materiałów jądrowych, a także sposobu przejęcia i ich zabezpieczenia oraz innych niezbędnych danych dotyczących transportowanego materiału.
5.
W przypadku transportu międzynarodowego przewoźnik jest zobowiązany do wcześniejszego uzgadniania ze służbami granicznymi miejsca i czasu przekroczenia granicy przez transport.
6.
Jeżeli transportuje się łącznie materiały jądrowe różnych kategorii, stosuje się przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne przewidziane dla materiałów jądrowych o wyższym poziomie ochrony.
§  11.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do III kategorii w transporcie międzynarodowym i krajowym polega w szczególności na:
1)
zapewnieniu łączności z najbliższą jednostką Policji;
2)
odpowiednim oznakowaniu sztuki przesyłki lub opakowania zbiorczego i dołączeniu dokumentu przewozowego określającego kategorię transportowanego materiału jądrowego;
3)
właściwym zabezpieczeniu sztuki przesyłki lub opakowania zbiorczego, w tym przez stosowanie zamków i plomb;
4)
kontroli środka transportu przed załadunkiem, ze szczególnym uwzględnieniem sprawności i bezpieczeństwa środka transportu;
5)
ustaleniu punktu, gdzie będą przekazywane informacje o przebiegu przewozu.
§  12.
1.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do II kategorii w transporcie międzynarodowym i krajowym polega na zastosowaniu przedsięwzięć, o których mowa w § 11, a ponadto na:
1)
umieszczeniu materiału jądrowego:
a)
w przypadku transportu drogowego - w osobnym środku transportu,
b)
w przypadku transportu kolejowego - w osobnym wagonie;
2)
ochronie transportu przez co najmniej dwie osoby;
3)
ustanowieniu centrum kontroli transportu zapewniającego ciągłe monitorowanie położenia środka transportu i stanu bezpieczeństwa oraz łączność z pojazdem transportowym, jego ochroną, siłami reagującymi oraz nadawcą i odbiorcą.
2.
Organizację i skład centrum, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, opracowuje przewoźnik i przedstawia do zaakceptowania Prezesowi Państwowej Agencji Atomistyki.
§  13.
Ochrona fizyczna materiałów zaliczonych do I kategorii w transporcie międzynarodowym i krajowym polega na zastosowaniu przedsięwzięć, o których mowa w § 11 i 12, a ponadto na:
1)
w przypadku transportu drogowego - konwojowaniu środka transportu przez osobny pojazd, w którym znajdują się członkowie ochrony;
2)
w przypadku transportu kolejowego - przebywaniu członków ochrony w wagonie, w którym znajduje się materiał jądrowy;
3)
w przypadku transportu lotniczego i morskiego - umieszczeniu materiału jądrowego w osobnym środku transportu;
4)
wyborze tras przejazdu, z uwzględnieniem przerw w czasie transportu, w tym noclegu - w przypadku gdy przejazd nie może być ukończony w ciągu dnia.
§  14.
1.
Ochrona fizyczna każdej kategorii materiałów jądrowych w czasie ich transportu wewnętrznego na obszarze jednostek organizacyjnych polega na zastosowaniu co najmniej następujących środków ochrony:
1)
wyborze trasy i sposobu transportu;
2)
zapewnieniu na czas transportu ograniczonego dostępu do miejsc, przez które przebiega trasa.
2.
Ochrona fizyczna materiałów jądrowych zaliczonych do I i II kategorii w czasie ich transportu wewnętrznego wymaga ponadto:
1)
zastosowania do przewozu osobnego środka transportu;
2)
konwojowania przez co najmniej dwóch pracowników służby ochrony obiektu, mających zapewnioną łączność z centrum ochrony jednostki organizacyjnej.

Rozdział  4

Sposób przeprowadzania okresowej kontroli systemu ochrony fizycznej materiałów jądrowych

§  15.
1.
Okresową kontrolę systemu ochrony fizycznej materiałów jądrowych przeprowadza Prezes Państwowej Agencji Atomistyki lub osoba przez niego upoważniona, zwani dalej "kontrolującym".
2.
Kontrola, o której mowa w ust. 1, jest dokonywana w sposób umożliwiający:
1)
ocenę aktualnego stanu ochrony;
2)
porównanie stanu faktycznego z obowiązującym systemem ochrony fizycznej materiałów jądrowych.
3.
Kontrolujący jest uprawniony do:
1)
żądania od kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej informacji i przedstawienia dokumentów dotyczących systemu ochrony fizycznej;
2)
przeprowadzenia czynności potrzebnych do ustalenia stanu technicznego środków zabezpieczających i urządzeń elektronicznych, a także prawidłowości ich zastosowania.
4.
Czynności kontrolne dokonuje się w obecności kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub osoby przez niego upoważnionej.
5.
Kontrolujący przestrzega przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązujących w jednostce organizacyjnej.
§  16.
Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej jest obowiązany zapewnić kontrolującemu warunki niezbędne do przeprowadzenia kontroli.
§  17.
1.
Po przeprowadzeniu kontroli kontrolujący sporządza w dwóch egzemplarzach protokół kontroli.
2.
Protokół podpisują: kontrolujący i kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo osoba przez niego upoważniona.
§  18.
W sprawach dotyczących sposobu przeprowadzania okresowej kontroli systemu ochrony fizycznej materiałów jądrowych, w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu, stosuje się odpowiednio przepisy o przeprowadzaniu kontroli przez organy dozoru jądrowego.

Rozdział  5

Przepis końcowy

§  19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.2)
______

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1085 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 135, poz. 1145, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 124, poz. 1152 oraz z 2004 r. Nr 70, poz. 632 i Nr 96, poz. 959.

2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2001 r. w sprawie ochrony fizycznej materiałów jądrowych (Dz. U. Nr 90, poz. 997), które utraciło moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 70, poz. 632).

ZAŁĄCZNIK

MATERIAŁY JĄDROWE PODLEGAJĄCE OCHRONIE FIZYCZNEJ I ICH PODZIAŁ NA KATEGORIE

Lp. Materiał jądrowy Postać Kategorie
I II III
1 2 3 4 5 6
1 Pluton1 nienapromieniowany2 2 kg lub więcej mniej niż 2 kg, lecz więcej niż 500 g 500 g lub mniej, lecz więcej niż 15 g
2 Uran-235 nienapromieniowany2: 5 kg lub więcej
- uran o wzbogaceniu

20% U-235 lub

więcej

mniej niż 5 kg, lecz więcej niż 1 kg 1 kg lub mniej, lecz więcej niż 15 g
- uran wzbogacony

poniżej 20%

U-235, ale nie

mniej niż 10%

10 kg lub więcej mniej niż 10 kg, lecz więcej niż 1 kg
- uran wzbogacony

powyżej naturalnej

zawartości U-235 w

uranie, lecz mniej

niż 10% U-235

10 kg lub więcej
3 Uran-233 nienapromieniowany 2 kg lub więcej mniej niż 2 kg, lecz więcej niż 500 g 500 g lub mniej, lecz więcej niż 15 g
4 Napromieniowane paliwo zubożony lub naturalny uran, tor, lub niskowzbogacone paliwo (poniżej 10% składnika rozszczepialnego)3
1) Cały pluton oprócz plutonu, w którego składzie izotopowym występuje zawartość izotopu Pu-238 większa od 80 %.

2) Materiał nienapromieniowany w reaktorze lub materiał napromieniowany w reaktorze, ale z poziomem promieniowania równym lub mniejszym od 1 Gy/h z odległości 1 metra bez osłony.

3) Inne paliwo, które w związku z początkową zawartością materiału rozszczepialnego było zaliczone do kategorii I lub II, może mieć kategorię obniżoną o jedną, gdy poziom promieniowania od paliwa przekracza 1 Gy/h z odległości 1 metra bez osłony.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024